Torpedowce typu Hvalrossen – duńskie torpedowce z początku XX wieku i okresu międzywojennego. W latach 1913–1914 w stoczni Orlogsværftet w Kopenhadze zbudowano trzy okręty tego typu. Jednostki weszły w skład Kongelige Danske Marine w latach 1913–1914. W 1929 roku jednostki przeklasyfikowano na patrolowce. Dwa okręty skreślono z listy floty w 1932 roku, a „Hvalrossen” został samozatopiony w sierpniu 1943 roku.
Projekt i budowa
Królewska Duńska Marynarka na początku XX wieku zamówiła dwie trójki nowoczesnych torpedowców projektu niemieckiego i brytyjskiego (typów Tumleren i Søridderen), wodowanych w 1911 roku[1]. Kolejny projekt okrętów typu Hvalrossen powstał w kraju[1]. Z przyczyn ekonomicznych stanowiły krok wstecz w stosunku do poprzedników, choć wyróżniało je zastosowanie jednocześnie pojedynczych i podwójnych wyrzutni torpedowych[2] . Między innymi, były one nieco mniejsze, a w zakresie napędu powrócono do słabszych maszyn parowych zamiast turbin, przez co rozwijały o ponad węzeł mniejszą prędkość[1].
Wszystkie torpedowce typu Hvalrossen zostały zbudowane w stoczni Orlogsværftet w Kopenhadze[1][2] . Okręty zostały zwodowane w 1913 roku[2] .
| Okręt
|
Oznaczenie burtowe
|
Stocznia
|
Wodowanie
|
Wejście do służby
|
| „Hvalrossen”
|
1920: 13, 1923: E1, 1929: P1
|
Orlogsværftet
|
31 marca 1913
|
1913
|
| „Delfinen”
|
1920: 12, 1923: E2, 1929: P2
|
5 lipca 1913
|
1914
|
| „Sværdfisken”
|
1920: 11, 1923: E3, 1929: P3
|
25 października 1913
|
Dane taktyczno-techniczne
Okręty typu Hvalrossen były torpedowcami o długości całkowitej 45,2 metra, szerokości 5,16 metra i zanurzeniu 2,12 metra[1][2] . Wyporność standardowa wynosiła 169 ton, zaś pełna 182 tony[2] . Okręty napędzane były przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 3500 KM, do których parę dostarczały dwa kotły[1][2] . Prędkość maksymalna napędzanych dwiema śrubami okrętów wynosiła 26,3 węzła[1][2] . Okręty zabierały zapas 29 ton węgla, co zapewniało zasięg wynoszący 685 Mm przy prędkości 14 węzłów[2] [3].
Okręty wyposażone były w cztery wyrzutnie torped kalibru 450 mm: jedną stałą na dziobie i trzy na pokładzie (jedna pojedyncza i jedna podwójna)[1][2] . Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło pojedyncze działo pokładowe kalibru 75 mm L/52 M07 i pojedynczy karabin maszynowy kalibru 8 mm L/80[1][2] .
Załoga pojedynczego okrętu składała się z 30 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2] [a].
Służba
Torpedowce typu Hvalrossen weszły do służby w Kongelige Danske Marine w latach 1913–1914[2] . W 1929 roku wszystkie jednostki przystosowano do pełnienia funkcji patrolowców, prawdopodobnie pozbawiając je uzbrojenia torpedowego[2] . „Delfinen” i „Sværdfisken” zostały wycofane ze służby w 1932 roku[1][4]. Gdy 29 sierpnia 1943 roku w ramach operacji Safari Niemcy przystąpili do rozbrojenia duńskiej floty, „Hvalrossen” został samozatopiony w Kopenhadze, aby uniknąć przejęcia przez Niemców[1][5].
Uwagi
- ↑ Parkes 1934 ↓, s. 145 podaje, że liczebność załogi wynosiła 33 osoby.
Przypisy
Bibliografia
- Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Ivan Gogin: HVALROSSEN torpedo boats (1913-1914). Navypedia. [dostęp 2018-08-28]. (ang.).
- Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: Sampson Low, Marston & Co., 1934. (ang.).
