Torpedowce typu Tumleren

Torpedowce typu Tumleren

Kraj budowy	Cesarstwo Niemieckie  Dania
Użytkownicy	Kongelige Danske Marine
Stocznia	Schichau, Elbląg Orlogsværftet, Kopenhaga
Wejście do służby	1911-1912
Wycofanie	1935
Zbudowane okręty	3
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	normalna: 249 ton pełna: 271 t
Długość	56,4 metra
Szerokość	5,83 m
Zanurzenie	2,16 m
Napęd	1 turbina parowa o mocy 5000 KM 2 kotły, 1 śruba
Prędkość	27,5 węzła
Załoga	33
Uzbrojenie	2 działa kal. 75 mm (2 x I) 5 wt kal. 450 mm (5 x I)

Torpedowce typu Tumleren – duńskie torpedowce z początku XX wieku i okresu międzywojennego. W latach 1910–1911 w stoczniach Schichau w Elblągu i Orlogsværftet w Kopenhadze zbudowano trzy okręty tego typu. Jednostki weszły w skład Kongelige Danske Marine w latach 1911-1912, a skreślono je z listy floty w 1935 roku.

Projekt i budowa

Po zbudowaniu na licencji Normanda w kopenhaskiej stoczni Orlogsværftet w 1907 roku torpedowca „Ormen”, dowództwo duńskiej marynarki zdecydowało o zamówieniu dwóch kolejnych typów torpedowców dla porównania w stoczniach niemieckich (Tumleren) i brytyjskich (Søridderen)^[1]. Prototyp pierwszego z nich - „Tumleren” - zamówiono w niemieckiej stoczni Schichaua w Elblągu^[1]. Stocznia Schichaua później masowo budowała podobne okręty typu A dla niemieckiej Kaiserliche Marine podczas I wojny światowej^[1]. Były to pierwsze duńskie okręty o napędzie turbinowym^[2] .

Poza „Tumlerenem”, zbudowanym w Niemczech, dalsze dwa okręty tego typu powstały w stoczni Orlogsværftet w Kopenhadze^[1][2] . Stępki okrętów położono w 1910 roku, a zwodowane zostały w roku 1911^[2] .

Okręt	Oznaczenie burtowe	Stocznia	Początek budowy	Wodowanie	Wejście do służby
„Tumleren”	1919: 19, 1921: C1, 1929: N1	Schichau	1910	1911	1911
„Vindhunden”	1919: 18, 1921: C2, 1929: N2	Orlogsværftet			1912
„Spækhuggeren”	1919: 17, 1921: C3, 1929: N3

Dane taktyczno-techniczne

Okręty typu Tumleren były torpedowcami o długości całkowitej 56,4 metra, szerokości 5,83 metra i zanurzeniu 2,16 metra^[1][2] . Wyporność normalna wynosiła 249 ton, zaś pełna 271 ton^[2] . Siłownię okrętów stanowiła turbina parowa Schichau o mocy 5000 KM, napędzająca jedną śrubę, do której parę dostarczały dwa kotły typu Normand^[2] . Wśród duńskich torpedowców wyróżniały się jednokominową sylwetką^[1]. Prędkość maksymalna okrętów wynosiła 27,5 węzła^[1][2] . Okręty zabierały zapas 50 ton węgla^[3].

Okręty wyposażone były w pięć pojedynczych wyrzutnie torped kalibru 450 mm: jedną stałą na dziobie i cztery na pokładzie (po dwie na każdej z burt)^[1][2] . Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły dwa pojedyncze działa pokładowe kalibru 75 mm L/52 M07^[1][2] .

Załoga pojedynczego okrętu składała się z 33 oficerów, podoficerów i marynarzy^[1][2] [a].

Służba

Torpedowce typu Tumleren weszły do służby w Kongelige Danske Marine w latach 1911-1912^[2] . Wszystkie jednostki zostały skreślone z listy floty w 1935 roku^[1][4].

Uwagi

1. Parkes 1934 ↓, s. 145 podaje, że liczebność załogi wynosiła 39 osób.

Przypisy

1. Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 353.
2. Gogin 2018 ↓.
3. Parkes 1934 ↓, s. 145.
4. Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 382.

Bibliografia

• Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
• Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
• Ivan Gogin: TUMLEREN torpedo boats (1911-1912). Navypedia. [dostęp 2018-08-28]. (ang.).
• Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: Sampson Low, Marston & Co., 1934. (ang.).