Mila morska

Mila morska [Mm, M, NM, Nm, nmi]

Układ	pozaukładowa
Wymiar	${\displaystyle \left[\mathrm {m} \right]}$
Jednostka	odległości, długości
w jednostkach SI	${\displaystyle \mathrm {1\,Mm=1852\,m} }$

Mila morska (Mm, ang.: nautical mile – NM, International Nautical Mile – INM) – jest jednostką odległości stosowaną w nawigacji morskiej oraz lotnictwie. Jest to długość łuku południka ziemskiego odpowiadająca jednej minucie kątowej koła wielkiego. W rzeczywistości ze względu na kształt kuli ziemskiej (geoida) długość łuku 1 minuty kątowej jest różna w zależności od szerokości geograficznej, dlatego umownie przyjęto długość uśrednioną.

1 INM → 1’ stąd: 40 000 km / (360° × 60’) ≈ 1851,852 m ≈ 1 852 m w układzie SI (wartość przyjęta w Normie ISO 80000-3^[1])

1 INM = 10 kabli

Z pojęciem mili morskiej związana jest jednostka prędkości węzeł.

Wartość 1 INM = 1852 m została przyjęta przez Międzynarodowe Biuro Miar i Wag. Jeszcze do połowy XX wieku niektóre państwa stosowały jednak własną wartość dla mili morskiej:

• Wielka Brytania – 1853,18 m
• Dania – 1851,85 m
• Holandia – 1851,85 m
• Stany Zjednoczone – 1853,248 m
• Portugalia – 1850,00 m
• Japonia – 1853,18 m

Geneza terminu – mila morska

Nazwa „mila” wywodzi się z łaciny, od pojęcia mille passus, czyli 1000 (podwójnych) kroków (z czego wywodziła się długość mili rzymskiej, wynosząca ok. 1,5 km)^[2]. Z czasem mila zaczęła być wykorzystywana do określania morskiego dystansu i została powiązana z 1 minutą kątową szerokości geograficznej. W dzisiejszych czasach, mila morska odnoszona jest do długości łuku ziemskiego południka, a dokładniej reprezentuje 1 minutę kątową koła wielkiego. Ze względu na kształt kuli ziemskiej, wartość mili morskiej może być różna w zależności od zakątka na naszym globie^[3].

Przypisy

1. ISO 80000, Quantities and units -- Part 3: Space and time. ISO, 03.2006. [dostęp 2019-03-07]. (ang.).
2. Władysław Kopaliński: Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1967, s. 497.
3. Co to jest mila morska? – Blog NaCzarter.pl. 03.2006. [dostęp 2020-05-01]. (pol.).

Bibliografia

• Franciszek Wróbel: Vademecum Nawigatora. Gdynia: Trademar, 2006. ISBN 83-915444-3-5. Brak numerów stron w książce

Encyklopedie internetowe (jednostka miary długości):

• Britannica: science/nautical-mile
• SNL: nautisk_mil
• Catalana: 0194349