19 października 1865 r. Młoszowa
31 sierpnia 1942 r. Zakopane
Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku
leśnik, doradca naukowy
Stanisław Sokołowski senior (ur. 19 października 1865 w Młoszowej koło Chrzanowa[1], zm. 31 sierpnia 1942 w Zakopanem) – pionier polskiego leśnictwa, rzecznik utworzenia Tatrzańskiego Parku Narodowego.
W Krakowie ukończył Seminarium Nauczycielskie, później z powodu braku pieniędzy na kontynuację nauki pracował przez 13 lat jako robotnik leśny. W wieku 26 lat zdał eksternistycznie maturę, a następnie odbył studia akademickie w Wiedniu w niem. Hochschule für Bodencultur[1] (1893–1896), co było możliwe dzięki finansowemu wsparciu rodziny żony.
Po powrocie do kraju pracował w Krajowej Szkole Gospodarstwa Leśnego we Lwowie[1], później w Akademii Rolniczej w Dublanach. Równocześnie prowadził wykład w Szkole Politechnicznej we Lwowie[1]. W 1904 roku otrzymał stanowisko profesora Wyższej Szkoły Leśnej we Lwowie (w latach 1913-1919 był jej dyrektorem[1]), a w 1919 objął katedrę leśnictwa na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1924 wybrany został na dziekana Wydziału Leśnego UJ[2]. W latach 1920–1928 był również nauczycielem w Średniej Szkole Rolniczej w Czernichowie[2]. W 1931 roku został członkiem Polskiej Akademii Umiejętności[3]. W latach 20. wykładał także w SGGW w Warszawie i na Uniwersytecie Poznańskim[2].
Otrzymał także godność doktora honoris causa UJ (1932) oraz Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (1934). Był doradcą naukowym majątków leśnych Polskiej Akademii Umiejętności i Fundacji Kórnickiej[4].
Już w latach 20. postulował utworzenie na terenie Tatr parku narodowego oraz ochronę tatrzańskich lasów. Od 1920 roku był członkiem Państwowej Rady Ochrony Przyrody[4].
W 1902 wybudowano dla niego willę „Ornak” przy ul. Grunwaldzkiej 20 w Zakopanem[3]. Na stałe osiadł w niej w 1935 roku, kiedy przeszedł na emeryturę. Z małżeństwa z góralką Agnieszką z Walczaków miał sześcioro dzieci, którymi byli:
W 1912 oraz w latach 1914–17 był prezesem Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika[5]. Według stanu z 1914 był członkiem rady nadzorczej Własnego Galicyjskiego Zakładu Kredytowego oraz zastępcą zarządcy składnicy wód mineralnych krajowych Krajowego Związku Zdrojowisk i Uzdrowisk we Lwowie[6]. Ponadto był członkiem korespondentem PAU, członkiem Galicyjskiego Towarzystwa Leśnego oraz prezesem Polskiego Towarzystwa Leśnego[2].
Jest pochowany na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem (kw. L-I-2)[7]. W 1965 roku w stulecie urodzin w Dolinie Białego w Tatrach utworzono rezerwat przyrodniczy jego imienia[2]. Na willi „Ornak” umieszczona została tablica upamiętniająca Sokołowskiego[4].