Ryjówka górska[3][4] (Sorex alpinus) – gatunek ssaka z rodziny ryjówkowatych, zamieszkujący góry Jura, Góry Dynarskie, Alpy, Sudety i Karpaty.
Wygląd
Długość głowy i tułowia wynosi od 6,2 do 8,8 cm, ogona od 6,0 do 7,5 cm. Masa ciała to 6–10 g. Barwa grzbietu łupkowo-czarna, brzucha nieznacznie jaśniejsza[4]. Małżowina uszna jest prawie całkiem ukryta w futrze. Pyszczek ma szpiczasty. Końce zębów jaskrawoczerwone. Jest gatunkiem średniej wielkości ze stosunkowo długim ogonem i dużymi stopami tylnych nóg. Ogon pokryty krótkimi włosami, dwubarwny i co najmniej tak długi jak łączna długość głowy i tułowia. Młode osobniki są jaśniej ubarwione.
Rozród
Samica rodzi rocznie 2[4] lub 3 mioty po 3–9 młodych (najczęściej: 5–7). Okres rozrodczy trwa od kwietnia do października. Młode rozwijają się szybko. Zwierzęta urodzone w pierwszych wiosennych miotach mogą przystępować do rozrodu jeszcze w tym samym roku[5].
Tryb życia
Ryjówka górska prowadzi skryty tryb życia. Jest gatunkiem naziemnym. Występuje zarówno na terenach otwartych, jak i leśnych[5].
Rozmieszczenie geograficzne
Ryjówka górska jest traktowana jako gatunek endemiczny Europy. Na terenie tego kontynentu wyróżniane są dwa zasięgi występowania gatunku[5]:
Najprawdopodobniej gatunek znacznie zmniejszył swój zasięg na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat. Mimo przeprowadzonych przez naukowców intensywnych poszukiwań, nie udało się potwierdzić obecności tych zwierząt w historycznych stanowiskach na terenie Pirenejów i gór Harz. Ostatnie potwierdzenie pochodziło z 1954 roku[5].
Ekologia
Ryjówka górska jest zwierzęciem stałocieplnym o całorocznej aktywności. Metabolizm jej organizmu jest szybki i wykazuje duże zapotrzebowanie na pokarm. Dziennie zjada racje pokarmowe większe 2–3-krotnie od jej masy ciała. Żywi się drobnymi zwierzętami, głównie bezkręgowcami. Żeruje penetrując na powierzchni gruntu, ściółki lub nad wodą. W zimie żywi się także padliną[5].
Środowisko
Występuje zarówno na terenach otwartych, jak i leśnych[5]. Zasięg pionowy: 200–2500 m n.p.m.[2] lub od 500 m n.p.m. do górnej granicy lasu[4].
Ochrona
W Polsce podlegała ścisłej ochronie gatunkowej[6][7]. Od 2011 r. podlega ochronie częściowej[8][9].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Sorex alpinus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b H.H. Meinig H.H., S.S. Bertolino S.S., a, Sorex alpinus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2015.2 [dostęp 2015-08-17] (ang.).
- ↑ Nazwa polska za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 72. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ a b c d Kazimierz Kowalski (redaktor naukowy), Adam Krzanowski, Henryk Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Mały słownik zoologiczny: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991. ISBN 83-214-0637-8. Brak numerów stron w książce
- ↑ a b c d e f Łopucki Rafał, Mróz Iwona. Pierwsze stwierdzenie ryjówki górskiej Sorex alpinus w Magurskim Parku Narodowym (Beskid Niski). „Chrońmy Przyrodę Ojczystą”. 67 (4), s. 365 –369, 2011. Instytut Ochrony Przyrody PAN. ISSN 0009-6172. (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2004 nr 220 poz. 2237). [dostęp 2017-01-19].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2011 nr 237 poz. 1419). [dostęp 2015-02-02].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014 r., poz. 1348). [dostęp 2014-10-08].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16]..
Identyfikatory zewnętrzne (
takson):
.jpeg)
