Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich zostając żołnierzem jazdy w sierpniu 1914. Od 27 sierpnia 1914 był zastępcą dowódcy plutonu, a później został dowódcą plutonu w szwadronie por. Władysława Beliny-Prażmowskiego. Był awansowany do stopni podporucznika kawalerii 9 października 1914[6] i do stopnia porucznika 1 grudnia 1915. Od 1 stycznia 1916 był dowódcą szwadronu w 2 pułku ułanów. Po kryzysie przysięgowym, został aresztowany przez Austriaków w Borysławiu i był więziony przez cztery miesiące. Po odzyskaniu wolności w tym mieście był komendantem tamtejszej jednostki Polskiej Organizacji Wojskowej. U kresu wojny 1 listopada 1918 uczestniczył w rozbrajaniu borysławskiego garnizonu wojskowego i dowodził obroną miasta po wybuchu wojny polsko-ukraińskiej. Z 9 na 10 listopada 1918 wraz z oddziałem wyszedł z Borysławia i przeszedł do Sanoka[7]
Od maja 1919 do 18 marca 1921 pełnił stanowisko zastępcy dowódcy 9 pułku ułanów podczas wojny polsko-bolszewickiej. Został awansowany do stopnia majora kawalerii 15 lipca 1920. Po wojnie przeniesiony do rezerwy 18 marca 1921. Później zweryfikowany do stopnia majora rezerwy kawalerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[8][9]. W 1923, 1924 pozostawał oficerem rezerwowym macierzystego 9 pułku ułanów[10][11].
Po wojnie ukończył studia na Politechnice Lwowskiej[5]. Jako inżynier podjął pracę w przedsiębiorstwach wydobycia kopalin ziemnych. Został zatrudniony w spółce akcyjnej „Gazolina” w Drohobyczu[12], gdzie przez lata był dyrektorem technicznym[5]. Po odejściu z „Gazoliny” prowadził wspólnie z inż. Pawłem Lenieckim działalność przedsiębiorczą w branży naftowej, ukierunkowaną na obrót szybami naftowymi, dzierżawę, a także odwierty i eksploatację[5]. Był działaczem Związku Polskich Przemysłowców Naftowych, Izby Przemysłowo-Handlowej we Lwowie, Związku Strzeleckiego. 18 listopada 1928 został wybrany delegatem do rady Powiatowej Kasy Chorych w Drohobyczu[13]. Został wybrany na urząd burmistrza Borysławia[5]. W czasie jego urzędowania dokonywano poprawy instrastruktury miasta, np. budowano chodniki dla pieszych, odnawiano budynki, stworzono ujęcie wody i wodociąg miejski[5]. Został wówczas także przewodniczącym Gminy Chrześcijańskiej w Borysławiu[5] W 1930 był założycielem Fundacji Chrześcijańskiej gminy miasta Borysławia i do sierpnia 1937 pełnił funkcję jej kuratora[14][15]. Na skutek nieprzychylnych działań osób w Borysławiu i wynikłych intryg zrezygnował z działalności społecznej w Borysławiu, podobnie jak wcześniej w podobnych okolicznościach odszedł ze spółki „Gazolina”[5]. Do 1939 zamieszkiwał w Borysławiu przy ulicy Juliusza Słowackiego i był wspólnikiem kopalni nafty, spółki[16].
Roman Machnicki 24 września 1911 ożenił się z Antoniną z Sygietyńskich[2] (1892–1960), z którą miał córkę Zofię Krystynę (1913–2002), zamężną z Wojciechem Fangorem[17] i syna Jerzego (ur. 7 stycznia 1915)[18].
Upamiętnienie
Około 1915 portret Romana Machnickiego w mundurze oficera legionów wykonał malarz Jan Rembowski[19].
Roman Machnicki został upamiętniony w Brzozowie: jego nazwisko zostało wymienione wśród upamiętnionych ofiar II wojny światowej, ustanowionej 10 października 1976 w kościele Przemienienia Pańskiego w Brzozowie oraz na tablicy pomnika na cmentarzu wojennym[20].
.png){kind=small}
.jpg){kind=small}
.jpg)
