Urodził się w Ruszkowcu, w rodzinie Hipolita, ziemianina, powstańca 1863, i Bronisławy z Dudelskich[1]. Uczył się gimnazjum w Radomiu, z którego został w relegowany w 1905 r. za udział w strajku szkolnym[2]. Następnie edukację kontynuował w Warszawie, gdzie w 1905 r. zdał maturę w Gimnazjum Mariana Rychłowskiego[3]. Od 1909 studiował na Politechnice Lwowskiej, po czym w 1913 przeniósł się na Akademię Górniczą w Leoben, gdzie uzyskał absolutorium[3].
Od 1909 był członkiem Związku Walki Czynnej, uzyskując stopień oficerski chorążego[4] oraz należał do Związku Strzeleckiego. W 1911 roku awansował na porucznika[4]. Tworzył oddziały Związku podczas pobytu we Francji, Belgii i Szwajcarii[4]. W 1913 został zastępcą komendanta Okręgu Krakowskiego ZWC, a w 1914 objął dowództwo szkolnej kompanii wakacyjnej[4]. 2 sierpnia 1914 objął dowództwo siedmioosobowego patrolu, który w nocy dnia następnego wkroczył do zaboru rosyjskiego. Ten sam patrol, już w mundurach, konno i uzbrojony, ponownie przeszedł 6 sierpnia[4] kordon graniczny i stoczył bezkrwawą potyczkę z rosyjskimi policjantami stając się tym samym pierwszym oddziałem kawalerii legionowej (tzw. „siódemka Beliny”). 13 sierpnia stworzył pierwszy szwadron kawalerii w sile 140 ludzi. Awansował na rotmistrza w maju 1915[4]. W latach 1914–1917 oficer Legionów Polskich, organizator i dowódca 1 pułku ułanów Legionów Polskich, tzw. „beliniaków”. Na jego czele przeszedł cały szlak bojowy Legionów. W styczniu 1917 mianowany majorem, a w grudniu 1918 awansował na podpułkownika[4].
Po zakończeniu I wojny światowej w Wojsku Polskim. Był organizatorem i dowódcą 1 Brygady Kawalerii, na której czele stoczył wiele bitew na wojnie z Ukraińcami i bolszewikami. Sławny ze zdobycia Wilna w kwietniu 1919. 7 maja 1919 roku został awansowany na pułkownika z dniem 1 maja 1919 roku[5]. Dowodził Grupą Kawalerii w 1920[4]. Po 10 września 1920 decyzją ministra spraw wojskowych gen. Kazimierza Sosnkowskiego został mianowany dowódcą 209 pułku ułanów Podkarpackich[6]. Później został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 8. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych jazdy[7][8]. W rezerwie został przydzielony do 1 pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego w Warszawie[9][10]. W 1934 roku figurował na liście starszeństwa oficerów rezerwy kawalerii z 1. lokatą. Pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto i był reklamowany na 12 miesięcy[11].
W 1929 roku zamieszkał w Krakowie. Był tam prezesem Oddziału Krakowskiego Związku Legionistów. Po wystąpieniu z wojska, od 16 lipca 1931 do 1933, pełnił funkcję Prezydenta Miasta Krakowa. Następnie od 31 stycznia 1933[12] do 14 kwietnia 1937 pełnił stanowisko wojewody lwowskiego. Był sekretarzem Reprezentacji b. żołnierzy na Wschodzie[13]. W lutym 1936 otrzymał honorowe obywatelstwo Łańcuta oraz wszystkich miejscowości i gmin powiatu łańcuckiegoza zasługi w walce o niepodległość Polski i za zorganizowanie pomocy dotkniętym powodzią mieszkańcom tego powiatu[14]. W 1936 został członkiem Komitetu Głównego Zjazdu Górskiego zorganizowanego w sierpniu 1936 w Sanoku[15]. W lutym 1936 został wybrany prezesem Koła Beliniaków[16]. Po powrocie do Krakowa w 1937 został dyrektorem generalnym Jaworznickich Komunalnych Kopalń Węgla SA. W 1937 otrzymał tytuł członka honorowego Małopolskiego Towarzystwa Rolniczego Oddziału we Lwowie[17].
Był myśliwym, polował m.in. z Rudolfem Wackiem, który zadedykował mu swoje wspomnienia myśliwskie pt. Darz Bór z 1936[18].
W 1937 przeszedł na emeryturę ze względu na pogarszający się stan zdrowia[19][20]. Zmarł 13 października 1938[21][22] na atak serca w Wenecji, gdzie odbywał kurację zdrowotną. Uroczystości pogrzebowe w Krakowie stały się wielką manifestacją patriotyczną porównywalną w swych rozmiarach do tych po śmierci Marszałka Piłsudskiego. Został pochowany 20 października 1938[23][24] na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w kwaterze LXIX[25].
Rodzina
W 1913 poślubił Anastazję Rudzką (zm. 1975)[26][27]. Żona pułkownika w latach 30. była przewodniczącą Zarządu Głównego Rodziny Urzędniczej[28]. 5 grudnia 1933 we Lwowie wybrana została przewodniczącą Zarządu Rady Okręgowej „Rodziny Rezerwistów”[29], a 10 listopada 1938 odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi „za zasługi na polu pracy społecznej”[30].
Z małżeństwa z Anną miał czterech synów i córkę[31]:
W 2015 kolekcja 26 odznaczeń płk. Władysława Beliny-Prażmowskiego została przekazana przez Amelię Belina-Prażmowską z Toronto do Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku[52].
Upamiętnienie
Pozostała po nim pamięć o bohaterskich i pełnych ułańskich fantazji walkach o niepodległość w latach 1914–1920, sława twórcy odrodzonej kawalerii i urosła jeszcze za życia legenda. W Krakowie nazwano aleję jego imienia[55]. 16 października 2018 ustanowiono ulicę Płk. Beliny-Prażmowskiego w Janowie Lubelskim[56]. W lipcu 1939 poświęcono Szkołę Podstawową im. Władysława Beliny-Prażmowskiego w Zahutyniu[57].
Wizerunek Władysława Beliny-Prażmowskiego widnieje na rewersie srebrnej monety kolekcjonerskiej o nominale 10 złotych wyemitowanej przez Narodowy Bank Polski w 2019 r. w celu upamiętnienia wyprawy wileńskiej[58].
Janina Wiater: Działalność społeczno-gospodarcza Władysława Beliny-Prażmowskiego w latach 1917–1929 na terenie powiatu janowskiego, Kielce 1994.
Przemysław Jerzy Witek. Pierwszy ułan Rzeczypospolitej „zionący koniem i czarką wódki wypitą na śniadanie…”. Szkic o Belinie w 115 rocznicę urodzin i 65 rocznicę śmierci. „Oleandry”. 9, sierpień 2003.brak numeru strony