W 2013 została uznana przez redakcję magazynu „Glamour” jedną z dziesięciu Kobiet Dekady, którymi mianowano „najsilniejsze i najbardziej inspirujące osobowości w polskim show-biznesie”[1].
Młodość
Dorastała w Mielnie. W wieku siedmiu lat zaczęła naukę w Zespole Szkół Muzycznych im. Grażyny Bacewicz w Koszalinie w klasie fortepianu. W 1993 roku ukończyła Państwowe Liceum Muzyczne w klasie rytmiki[2].
W 1998 obroniła dyplom na Wydziale Dyrygentury Chóralnej, Edukacji Muzycznej i Muzyki Kościelnej Akademii Muzycznej w Poznaniu.
Kariera muzyczna
Jej pierwszym sukcesem było wygranie wakacyjnego konkursu piosenki. W 1993 występowała na scenie Bałtyckiego Teatru Dramatycznego w Koszalinie w musicalu Fatamorgana, do którego muzykę napisał jej kolega ze szkoły Adam Sztaba. To wtedy przykuła uwagę producenta o pseudonimie Yaro, który zaproponował wokalistce śpiewanie chórków w jego rockowym zespole, aby później ruszyć z nią w trasę koncertową. Następnie dołączyła do składu jego zespołu i śpiewała refreny w jego utworach, a prywatnie została jego partnerką. Wspólnie otwierali koncerty Liroya, dzięki któremu poznali Michała Urbaniaka, który otoczył parę opieką artystyczną. Wspólnie stworzyli kilka utworów, które nigdy nie zostały opublikowane. Urbaniak polecił jednak Jusis polskim wytwórniom muzycznym. Wkrótce podpisała kontrakt płytowy z wytwórnią Pomaton EMI. W 1997 ukazała się płyta Yaro z wokalami Jusis, zatytułowana Jazzda, która przyniosła przeboje „Rowery dwa” i „Dziś jest pełnia”.
W 1998 w sprzedaży pojawił się pierwszy album solowy Reni Jusis pt. Zakręcona, na którym znalazły się piosenki będące mieszanką muzyki R&B, funk i hip-hopu. Za album otrzymała trzy nagrody polskiego przemysłu fonograficznego Fryderyki w kategoriach: „Debiut roku”, „Album roku rap/hip-hop” i „Przebój roku” (za singel „Zakręcona”)[3]. Pomimo sukcesu płyty, konflikty na tle artystycznym i prywatnym doprowadziły do zakończenia współpracy Yaro z Reni oraz do rozpadu ich związku.
W 1999 wydała swój drugi album studyjny pt. Era Renifera, który utrzymany był w podobnej stylistyce co debiutancka płyta, zawierał jednak dodatkowo elementy muzyki reggae. Samodzielnie wyprodukowała i niemal w całości napisała oraz skomponowała cały materiał. Największym powodzeniem cieszył się utwór „Dreadlock Holiday”, będący coverem hitu formacji 10cc o tym samym tytule. Album zapewnił piosenkarce nominację do Fryderyka w kategorii „Album roku pop”. Artystka nominowana była też do zdobycia statuetki w kategorii „Teledysk roku” (za klip do singla „W głowie woda”)[4].
Kolejny album Elektrenika ukazał się po dwuletniej przerwie i stanowił zwrot w dotychczasowym brzmieniu muzyki Jusis. Zdecydowała się na nagranie materiału zachowanego w stylu elektronicznej muzyki dance osadzonej w klimacie klubowych rytmów, jak 2-step oraz house, z domieszką funku i acid jazzu. Prawie wszystkie teksty Jusis stworzyła samodzielnie, podobnie jak połowę kompozycji. Drugą połowę skomponowała wspólnie z Michałem Przytułą, który wyprodukował razem z nią cały album. Przytuła pracował już z Jusis nad jej wcześniejszymi płytami jako realizator dźwięku. Płyta była promowana trasą koncertową pod nazwą Electrenic Night, co pomogło jej w zdobyciu popularności wśród fanów muzyki klubowej. Album przyniósł dwa przeboje – „Nic o mnie nie wiecie” oraz „Nigdy ciebie nie zapomnę” (na płycie pod tytułem „Jakby przez sen”)[5]. W 2003 wydała czwarty album studyjny pt. Trans Misja, który był utrzymany w stylu electropop. Płyta promowała singlami „Kiedyś cię znajdę”, „Ostatni raz (nim zniknę)” oraz „It’s Not Enough”, a ponadto podczas trasy koncertowej pod tytułem Top Secret Tour[6]. W 2004 Jusis otrzymała za płytę statuetkę Fryderyka w kategorii: „Album roku dance/elektronika/muzyka klubowa”[7].
W 2006, po rozstaniu z EMI Music na rynek trafił pięciopłytowy box Dyskografia, zawierający jej wszystkie cztery albumy oraz płytę DVD z jej wszystkimi solowymi klipami. W tym samym roku wydała piąty album studyjny pt. Magnes, który wydana nakładem własnej wytwórni Pink Pong Records. Album został utrzymany w stylistyce electrodance, na którym wszystkie piosenki połączono w jeden nieprzerwany klubowy set. Pierwszy singiel „Kilka prostych prawd” ukazał się dziewięć miesięcy przed wydaniem albumu, jeszcze w 2005. Premierze albumu towarzyszyło ukazanie się drugiego, tytułowego singla – „Magnes”, a następnie singli „Mixtura” oraz „Niemy krzyk”. Oprócz siedmiu premierowych utworów, na płycie znalazły się także nowe wersje trzech starszych utworów wokalistki: „Leniviec”, „Nigdy ciebie nie zapomnę” (jako „How Can I Ever Forget You”) i „Kto pokocha” (jako „Single Bite Lover”) oraz remiksy pierwszych dwóch promujących ją singli. W listopadzie 2006 w warszawskim Centrum Olimpijskim odbył się kwadrofoniczny koncert artystki, promujący specjalną czteropłytową edycję albumu Magnes, zawierającą dodatkowo wszystkie promujące go maxisingle i teledyski. W 2007 Jusis otrzymała kolejną statuetkę Fryderyka w kategorii: „Album roku muzyka klubowa”[8]. Rok po premierze albumu jego promocję wsparto klubową trasą koncertową o nazwie Magnes Live Tour, którą promował premierowy singiel „Motyle”. Utwór ten, pod pierwotnym tytułem „Schowajmy się przed światem”, był zgłoszony do konkursu „Premiery” Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, jednak ostatecznie trafił tam jedynie na listę rezerwową. Później pod zmienionym już tytułem startował w polskich preselekcjach do konkursu „Bursztynowy Słowik” międzynarodowego festiwalu piosenki Sopot Festival[9].
Po blisko dwuletniej przerwie zmieniła styl muzyczny płyty i w 2009 wydała album pt. Iluzjon cz. I, zawierający muzykę akustyczną. Album został wydany nakładem nowej własnej wytwórni płytowej artystki, Amfibia Records. Promowały go single „A mogło być tak pięknie” i „Dwoje na huśtawce”. Zawierał też trzy duety: ze Stanisławem Sojką, z Gabą Kulką oraz z Tomkiem Makowieckim. Album zawierał głównie własne kompozycje i teksty Jusis. W ramach jego promocji, w nawiązaniu do jego tytułu, artystka dała koncert promocyjny w tytułowym warszawskim kinie Iluzjon[10]. Płyta uzyskała nominację do Fryderyka w kategorii „Album roku piosenka poetycka”[11]. W 2010 podczas Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu wystąpiła w koncercie „SuperDuety” wspólnie z zespołem Skaldowie, z którym przedstawiła m.in. akustyczną wersję przeboju „Kiedyś cię znajdę”. Również w 2010 nagrała utwór „Twoją wiarę mam”, który znalazł się w ścieżce dźwiękowej polskiej wersji animowanego filmu z wytwórni Walta Disneya, Dzwoneczek i uczynne wróżki. Zaśpiewała też gościnnie na albumie grupy Miss Polski pt. Fitness, w utworze „Specjaliści w nocy”. Ponadto nagrała utwór „Tęsknię” w duecie z aktorem Lesławem Żurkiem na charytatywny album pt. Ladies And Gentlemen 2011, zawierający duety gwiazd muzyki z gwiazdami filmu.
Po czterech latach nieobecności na scenie muzycznej, w 2014 powróciła do show-biznesu poprzez udział w pierwszej edycji programu TVP2SuperSTARcie. Zajęła ósme miejsce. W 2016 podpisała kontrakt płytowy z Sony Music i wydała album studyjny pt. Bang!, na którym znalazły się piosenki utrzymane w awangardowym, elektronicznym brzmieniu. Płytę promowała singlami „Bejbi siter”, „Zombi świat” i „Delta”, a także podczas klubowej trasy koncertowej Bang! Tour[12]. W 2017 płyta została ponadto uhonorowano statuetką Fryderyka w kategorii „Album roku elektronika”[13]. 21 września 2018 wydała ósmy album studyjny pt. Ćma.
4 kwietnia 2020 wykonała własną interpretację utworu „Voyage Voyage” podczas charytatywnego koncertu #koncertdlabohaterów zorganizowanego przez Fundację TVN „Nie jesteś sam” i emitowanego przez serwis Player.pl. 11 września wystąpiła podczas koncertu TVP Gramy dla Białorusi[14]. 19 września była uczestniczką specjalnego odcinka programu Jaka to melodia?, w którym wykonała także swój utwór „Kiedyś cię znajdę”. 2 października na jej oficjalnym kanale w serwisie YouTube ukazał się zapis koncertu „Je suis Reni”, na którym wykonała akustyczne interpretacje swoich ulubionych francuskich piosenek. 7 czerwca 2021 wydała singiel „Pole widzenia” nagrany w duecie z thekayetanem w ramach obchodów Miesiąca Dumy LGBT[15]. 21 czerwca wydała singiel „Lawenda” zwiastujący jej dziewiąty album. 14 lipca ukazała się płyta Je suis Reni zawierająca francuskie szlagiery o miłości w wykonaniu Jusis i zaproszonych przez nią gości.
W 2023 obchodziła dwudziestolecie wydania płyty Trans Misja; z tego tytułu wydała limitowaną edycję wytłoczoną na białym winylu oraz minialbumRenixy z remiksami singla „Kiedyś cię znajdę”, a także wyruszyła w jubileuszową trasę koncertową Re Trans Misja[16][17].
W 2011 wydała książkę wraz z Magdą Targosz pt. Poradnik dla zielonych rodziców, przedstawiająca metody wychowywania dzieci w zgodzie z ekologią. Książka była podsumowaniem ich autorskiego cyklu Ekomama, prezentowanego od września 2010 w programie Dzień dobry TVN.
8 sierpnia 2008 w Konstancinie poślubiła wokalistę Tomka Makowieckiego[21]. Mają dwoje dzieci, Teofila (ur. 1 stycznia 2010) i Gaję (ur. 5 lutego 2012). Pod koniec kwietnia 2019 rozwiedli się[22].
Reni Jusis urodziła się w Polsce, ale jej ojciec – Czesław Jusis – urodził się w Wilnie. W filmie dokumentalnym z serii Szlakiem Kolberga z 2019 roku Reni Jusis wspomina, że jeszcze przed wojną jej rodzina czuła się zarówno Polakami, jak i Litwinami[23].
