Pomnik Juliusza Słowackiego we Wrocławiu

Ten artykuł dotyczy pomnika we Wrocławiu. Zobacz też: Pomnik Juliusza Słowackiego – pomniki Juliusza Słowackiego w innych miastach.
Pomnik Juliusza Słowackiego
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wrocław

Miejsce

Aleja Juliusza Słowackiego

Typ obiektu

posąg

Projektant

Wacław Szymanowski (1909)
adaptacja (1983):
Andrzej Łętowski

Fundator

Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego Wrocławia

Data budowy

1983–marzec 1984

Data odsłonięcia

1984-05-06

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Juliusza Słowackiego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik Juliusza Słowackiego”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Pomnik Juliusza Słowackiego”
Ziemia51°06′33″N 17°02′41″E/51,109167 17,044722
Multimedia w Wikimedia Commons

Pomnik Juliusza Słowackiego we Wrocławiu – pomnik upamiętniający polskiego wieszcza narodowego – Juliusza Słowackiego. Położony jest w Parku Juliusza Słowackiego[a] przy alei Juliusza Słowackiego[1][2][3][4][5][6][7]. Tędy również przebiega Promenada Staromiejska[4][5].

Pomnik został wykonany według wzorca, którym była rzeźba[b] autorstwa Wacława Szymanowskiego[1][2][3][6]. Rzeźba ta została wykonana w 1909 roku. Następnie trafiła do Wrocławia, gdzie została zakupiona we wrocławskiej Desie. Ponieważ prawa autorskie do dzieła wygasły z powodu upływu czasu[c], można było dokonać jego adaptacji na potrzeby budowy pomnika[2][3][6].

Początkowo autorem i pierwszym inicjatorem idei budowy we Wrocławiu pomnika poświęconego Juliuszowi Słowackiemu był „obywatel” Tadeusz Wojciechowski[d] (w 1967 roku), lecz jego wystąpienie do ówczesnych władz Wrocławia, zostało zignorowane. Do tego pomysłu powrócono w 1971 roku w Towarzystwie Miłośników Wrocławia. Następnie zorganizowano zbiórkę pieniędzy i sprawa ucichała. Pomysł trwał w „zawieszeniu” do 1981 roku, w którym powołano (z inicjatywy TWM) Społeczny Komitet Budowy Pomnika Juliusza Słowackiego. W 1982 próbowano wyłonić projekt pomnika poprzez ogłoszenie konkursu, jednak ten sposób działania zawiódł i ostatecznie wybrano[e] na pierwowzór pomnika rzeźbę Wacława Szymanowskiego, którego adaptację przeprowadził Andrzej Łętowski. W 1983 został wykonany gipsowy wzorzec w skali 1:1, a w 1984 zakończono realizację w wytwórni właściwego postumentu i przetransportowano gotowy posąg do Wrocławia. Uroczystego odsłonięcia pomnika dokonał profesor Jan Dobraczyński. W uroczystościach brali udział przedstawiciele władz miasta i mieszkańcy miasta[1][2][3][6][8][9][10].

Interesujący jest również sposób transportu gotowego posągu. Przewiezienie pomnika z wytwórni do miejsca wbudowania, w 1984 roku, miało następujący przebieg[2][3][6]:

Cokół wykonany został z dolnośląskiego sjenitu, a posąg o wysokości około 2,5 m i wadze 1400 kg – z brązu[1][2][3][10].

Kalendarium
rok data wydarzenie
1909 powstanie rzeźby autorstwa Wacława Szymanowskiego – pierwowzór pomnika[2][3][6]
1967 pismo Tadeusza Wojciechowskiego do władz Wrocławia w sprawie wzniesienia pomnika[2][3][6]
1971 poparcie TMW dla idei budowy pomnika[2][3][6]
1971 listopad 1971 zbiórka i przekazanie przez uczniów IX LO kwoty 10 tys. zł[2]
1977–1979 pojęcie uchwały na walnym zgromadzeniu TWM o budowie pomnika[2]
1981 powołanie[i] Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Juliusza Słowackiego[2][3][6]
1982 konkurs na projekt pomnika (bez rozstrzygnięcia)[2][3][6]
1983 wykonanie przez Andrzeja Łętowskiego wzoru pomnika z gipsu[2][3][6]
1984 marzec 1984 wykonanie pomnika przez Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych[2][6]
1984 20 kwietnia 1984 przypłynięcie barki z pomnikiem do Portu Miejskiego[2][3][6]
1984 25 kwietnia 1984 przewiezienie pomnika do miejsca ustawienia[2][6]
1984 6 maj1984 uroczyste odsłonięcie[j] pomnika o godzinie 18.00[1][2][6][9]
1984 6–8 maja 1984 zlot z okazji odsłonięcia pomnika – przybyły delegacje 33 z 46 szkół, które ówcześnie nosiły imię wieszcza[2]

We Wrocławiu istnieje IX Liceum Ogólnokształcącego imienia Juliusza Słowackiego. Organizowane są uroczystości związane z wieszczem: np. zlot rodziny szkół Juliusza Słowackiego, juliuszada; obejmują one także uroczystości związane z Pomnikiem Juliusza Słowackiego[8][9][11].

Uwagi

  1. ↑ Park Juliusza Słowackiego rozpościera się pomiędzy aleją Juliusza Słowackiego i ulicą Jana Ewangelisty Purkyniego.
  2. ↑ rzeźba o wielkości ok. 0,5 m wykonana w brązie; miała być pierwowzorem dla pomnika wieszcza, który miał stanąć w rodzinnym mieście Juliusza Słowackiego – Krzemieńcu.
  3. ↑ autorskie prawa majątkowe trwają przez cały czas życia twórcy i 70 lat po jego śmierci; Wacław Szymanowski zmarł 22 lipca 1930 roku w Warszawie; jeżeli z mocy ustawy autorskie prawa majątkowe przysługują innej osobie niż twórca: 70 lat liczy się od daty rozpowszechnienia utworu.
  4. ↑ określenie stosowane ówcześnie przez władze wobec osób fizycznych, obywateli Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej; Tadeusz Wojciechowski, to bliżej nieznany wrocławianin, który wystąpił z pomysłem budowy pomnika poświęconego Juliuszowi Słowackiemu.
  5. ↑ wyboru dokonał Społeczny Komitet Budowy Pomnika Juliusza Słowackiego – za tym projektem opowiedziało się 21 członków komitetu (komitet składał się z 34 członków).
  6. ↑ pomnik przewożony był samochodem ciężarowym – skrzyniowym.
  7. ↑ obecnie: plac Dominikański.
  8. ↑ IX Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego we Wrocławiu mieści się przy ulicy Piotra Skargi 29 w bezpośrednim sąsiedztwie dawnego placu Dzierżyńskiego (obecnie: plac Dominikański), przez który przebiega Trasa WZ.
  9. ↑ przewodniczącym komitetu został prof. Bronisław Pasierb (ówczesny prezes TWM).
  10. ↑ odsłonięcie nastąpiło w 39 rocznicę upadku „Festung Breslau” i tzw. powrotu Wrocławia do Macierzy; podczas uroczystości odsłonięcia pomnika nastąpiła gwałtowna ulewa, mimo to uroczystość została przeprowadzona zgodnie z programem do końca.

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Encyklopedia Wrocławia, Pomnik Juliusza Słowackiego, s. 699
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Zygmunt Antkowiak: Juliusz Słowacki we Wrocławskim krajobrazie. Wrocław: Towarzystwo Miłośników Wrocławia, 1985, s. 167–179, seria: Kalendarz Wrocławski 1985. ISSN 0449-6906.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m Pomnik Juliusza Słowackiego. www.wroclaw.ivc.pl – Wirtualny Wrocław. [dostęp 2010-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-22)]. (pol.).
  4. ↑ a b Park Juliusza Słowackiego we Wrocławiu. [w:] Wrocławskie parki [on-line]. www.mmwroclaw.pl – Moje Miasto Wrocław, 2009-08-28. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
  5. ↑ a b Bronisław Zathey: Wokół Starego Miasta – Szlakiem dawnych fortyfikacji, czyli Staromiejską Promenadą. [w:] Wrocławskie parki [on-line]. www.wroclaw.pl – Wrocławski Serwis Internetowy. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
  6. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Pomnik Juliusza Słowackiego. wroclaw.hydral.com.pl – Wratislaviae Amici. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
  7. ↑ Park Juliusza Słowackiego. wroclaw.hydral.com.pl – Wratislaviae Amici. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
  8. ↑ a b Strona główna. www.tmw.com.pl – Towarzystwo Miłośników Wrocławia. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
  9. ↑ a b c Bożena Sobiech: 21. zlot rodziny szkół Juliusza Słowackiego we Wrocławiu. serwisy.gazeta.pl – Gazeta.pl, 2005-10-20. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
  10. ↑ a b Pomnik Juliusza Słowackiego. [w:] Najciekawsze powojenne pomniki Wrocławia [on-line]. www.atrakcje-wroclawia.pl.tl – Atrakcje Wrocławia. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
  11. ↑ Juliusz Słowacki i JULIUSZADA. www.juliuszada.pl – Stowarzyszenie Absolwentów i Sympatyków Liceum Ogólnokształcącego nr IX im. Juliusza Słowackiego we Wrocławiu. [dostęp 2010-05-24]. (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Pomniki we Wrocławiu
Przed 1945 r.
Nieistniejące
Zachowane
Rekonstrukcje
Po 1945 r.
Pomniki
Płyty i głazy pamiątkowe
Fontanny
Rzeźby plenerowe
Nieistniejące

Herb Wrocławia

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!