Była to kolejna podróż cesarza Franciszka Józefa I po Galicji (pierwsza podróż odbyła się w 1851)[2][3][4]. Po raz drugi cesarz przybył do kraju w 1855 odwiedzając swojego brata, arcyksięcia Karola Ludwika we Lwowie[4]. Kolejne, zaplanowane na 1869 odwiedziny, nie doszły do skutku[5]. W późniejszych latach monarcha odwiedzał Galicję jeszcze cztery razy w incydentalnych okazjach: 1893 (udział w manewrach), 1894 (odwiedziny Powszechnej Wystawy Krajowej we Lwowie), 1900 (udział w manewrach), 1904 (pobyt we Lwowie po manewrach w Komarnem)[4].
Kolej
Cesarz odbywał podroż pociągiem, głównie na liniach Kolei im. Karola Ludwika, a także Galicyjskiej Kolei Transwersalnej[6]. Z założenia podczas podróży monarcha miał przede wszystkim przyglądać się samej linii oraz przystankom i dworcom, bez wysiadania z pociągu[6]. Wcześniej polecono odnowić dworce i budynki wzdłuż planowanej linii przejazdu[6]. Na czas przybycia cesarza udekorowano zarówno otoczenia dworców jak i mosty na rzekach Wiśle, Dunajcu, Sanie[6]. Pociąg cesarza przejeżdżał przez tymczasowo stworzone łuki (wzgl. bramy) triumfalne, które przygotowano także na ulicach Krakowa i Lwowa, gdzie Franciszek Józef I przebywał przez kilka dni[7].
Cesarz przemieszczał się pociągiem dworskim, składającym się z dwóch lokomotyw i kilkudziesięciu wagonów[6]. Przed pociągiem dworskim o jedną stację wcześniej przejeżdżał pociąg rekonesansowy[6]. Pociąg dworski został przekazany przez Kolej Północną cesarza Ferdynanda i wyposażony w sposób okazały[6]. Na jego czele umieszczono wóz bezpieczeństwa, dalej wagon służbowy[8]. W składzie pociągu były także wagony: jadalny i kuchenny[9]. Pomieszczenia w pociągu dworskim była oświetlone gazem, a wszystkie przedziały były ogrzewane ciepłą wodą[9]. Wagony pociągu łączyły mostki kryte i były skomunikowane telegrafem[9].
Podczas podróży cesarz korzystał z wagonu cesarskiego, przygotowanego specjalnie przez Kolej im. Karola Ludwika[6]. Został on skonstruowany na trzech osiach celem zniwelowania wstrząsów[9]. Jego powierzchnia zewnętrzna została pomalowana w kolorze zielonym ze złotymi obwódkami oraz przyozdobiona emblematami państwa Austro-Węgier[9]. Z przodu wagonu istniał przedział dla pokojowego przybocznego, a dalej mieścił się obszerny salon cesarski, w którym umieszczono otomanę, fotel do spania, trzy krzesła, biurko, zegar, lustro i mniejsze wyposażenie[9]. Ściany obito adamaszkiem i rzeźbami, na podłodze położono kobierce perskie, a podwójne okna posiadały żaluzje[9]. Za salonem cesarskim istniał przedział adiutantów i przedział toalety[9].
Etapy
Wiedeń – w dniu 29 sierpnia 1880 rano cesarz ze swojej rezydencji udał się na dworzec Kolei Północnej, skąd w wagonie salonowym pociągu dworskiego (złożonego z ośmiu wagonów) wyruszył do Ołomuńca[10]. Tam przebywał dwa dni, po czym 1 września 1880 o godz. 3:30 ruszył w stronę ziem polskich[10]. Przejeżdżał przez stacje w Ostrawie, Dziedzicach, Jawiszowicach, Oświęcimiu, Chrzanowie, Trzebini, Krzeszowicach[11].
Kraków – cesarz przybył do miasta 1 września 1880 o godz. 10[12]. Monarchę przywitali prezydent miasta Mikołaj Zyblikiewicz, władze, a także baron Bienert, gen. ks. Windischgrätz, starosta krakowski hr. Badeni, radca dworu hr. Englisch oraz przebywający w mieście feldmarszałek arcyksiążę Albrecht oraz arcyksiążę Fryderyk[13]. Cesarz przebywał w Krakowie przez trzy dni[14].
W dalszej drodze 11 września 1880 monarcha przejeżdżał przez stacje m.in. w Gródku[22].
Lwów – cesarz przybył do miasta 11 września 1880 o godz. 9 na dworzec kolei żelaznej Karola Ludwika[23]. W drugim dniu pobytu w mieście odwiedził Zakład Sierot i Ubogich w Drohowyżu, gdzie także udał się pociągiem[24]. Łącznie przebywał we Lwowie przez cztery dni[25]. 15 września 1880 wyjechał z miasta pociągiem z dworca czerniowieckiego przed godz. 7[26].
.jpg)
