Mistrzostwa Jugosławii w piłce nożnej mężczyzn
Mistrzostwa Jugosławii w piłce nożnej (serb. Prvenstvo Jugoslavije u fudbalu, serb. cyr. Првенство Југославије у фудбалу, chorw. Prvenstvo Jugoslavije u nogometu, słoweń. Prvenstvo Jugoslavije v nogometu, bośn. Prvenstvo Jugoslavije u fudbalu, maced. Првенство Југославије во фудбал) – rozgrywki piłkarskie, prowadzone cyklicznie – corocznie lub co sezonowo (na przełomie dwóch lat kalendarzowych) – mające na celu wyłonienie najlepszej męskiej drużyny w Jugosławii. Zostały rozwiązane w 1992 roku, gdy od Jugosławii odłączyły się Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Macedonia i Słowenia.
Historia
Mistrzostwa Jugosławii w piłce nożnej rozgrywane są od 1923 roku. Do 1992 rozgrywki odbywały się w wielopoziomowych ligach: Prva savezna liga, Druga savezna liga oraz niższych klasach.
Po założeniu jugosłowiańskiej federacji piłkarskiej – NSJ (chorw. Nogometni Savez Jugoslavije) w kwietniu 1919 roku w Zagrzebiu, rozpoczął się proces zorganizowania pierwszych ligowych Mistrzostw Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców w sezonie 1923. Do 1927 roku rozgrywki odbywały się systemem pucharowym. W sezonie 1928 organizowane pierwsze ligowe rozgrywki. W rozgrywkach brało udział 6 zespołów, grając systemem kołowym. W sezonie 1931/32 i 1935/36 rozgrywano systemem pucharowym. Zwycięzca turnieju otrzymywał tytuł mistrza Jugosławii.
3 października 1929 zmieniono nazwę państwa na „Królestwo Jugosławii”, również Związek Piłkarski w maju 1930 został przeniesiony do Belgradu i przyjął serbską nazwę FSJ (Fudbalski savez Jugoslavije). Protestując na przemieszczenie siedziby chorwaccy piłkarze i trenerzy bojkotowali do 1945 reprezentację narodową Jugosławii. Podczas okupacji niemieckiej w latach 1941–1945 prowadzone osobno rozgrywki mistrzostw Chorwacji oraz mistrzostw Serbii.
W 1945 po utworzeniu Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii kontynuowano rozgrywki o mistrzostwo Jugosławii w najwyższej lidze, zwanej Prva savezna liga.
Rozgrywki zawodowej Prvej saveznej ligi zainaugurowano w sezonie 1967/68[1].
Mistrzowie i pozostali medaliści
Uwagi:
- 1 Został zorganizowany specjalny format turnieju, który potwierdził nowo powstałą jedność Jugosławii. W turniej uczestniczyły osiem zespołów: sześć reprezentujących Bośnię i Hercegowinę, Chorwację, Macedonię, Czarnogórę, Serbię i Słowenię, reprezentujących Wojodynę (region autonomiczny w Serbii), a wreszcie zespół Jugoslovenska Narodna Armija (piłkarzy reprezentujących Jugosłowiańską Armię Ludową).
- ² Ostatnie mistrzostwa rozpoczęły się bez klubów z niedawno uzyskanej niezależności przez Słowenię i Chorwację, oraz klubów z Bośni, z wyjątkiem FK Borac Banja Luka, który po przerwę zimową opuścił ligę po uzyskaniu niezależności kraju, pozostawiając tylko serbskie, czarnogórskie i macedońskie kluby konkurujące W drugiej połowie sezonu.
Statystyka
Klasyfikacja według klubów
W dotychczasowej historii Mistrzostw Jugosławii na podium oficjalnie stawało w sumie 23 drużyny. Liderem klasyfikacji jest Crvena zvezda Belgrad, który zdobył 19 tytułów mistrzowskich.
Lp.
|
Klub
|
Miejsca na podium
|
Zwycięskie sezony
|
|
|
|
1.
|
Crvena zvezda Belgrad |
19 |
9 |
7
|
1951, 1952/53, 1955/56, 1956/57, 1958/59, 1959/60, 1963/64, 1967/68, 1968/69, 1969/70, 1972/73, 1976/77, 1979/80, 1980/81, 1983/84, 1987/88, 1989/90, 1990/91, 1991/92
|
2.
|
Partizan Belgrad |
11 |
9 |
8
|
1946/47, 1948/49, 1960/61, 1961/62, 1962/63, 1964/65, 1975/76, 1977/78, 1982/83, 1985/86, 1986/87
|
3.
|
Hajduk Split |
9 |
11 |
10
|
1950, 1952, 1954/55, 1970/71, 1973/74, 1974/75, 1978/79
|
4.
|
OFK Belgrad |
5 |
6 |
5
|
1930/31, 1932/33, 1934/35, 1935/36, 1938/39
|
5.
|
Građanski Zagrzeb |
5 |
2 |
3
|
1923, 1926, 1928, 1936/37, 1939/40
|
6.
|
Dinamo Zagrzeb |
4 |
11 |
7
|
1947/48, 1953/54, 1957/58, 1981/82
|
7.
|
Jugoslavija Belgrad |
2 |
3 |
5
|
1924, 1925
|
8.
|
Vojvodina Nowy Sad |
2 |
3 |
2
|
1965/66, 1988/89
|
9.
|
FK Sarajewo |
2 |
2 |
0
|
1966/67, 1984/85
|
10.
|
Concordia Zagrzeb |
2 |
1 |
0
|
1930, 1931/32
|
11.
|
Željezničar Sarajewo |
1 |
1 |
2
|
1971/72
|
12.
|
HAŠK Zagrzeb |
1 |
0 |
1
|
1937/38
|
13.
|
Velež Mostar |
0 |
3 |
4
|
|
14.
|
Slavija Sarajewo |
0 |
1 |
3
|
|
15.
|
SAŠK Sarajewo |
0 |
1 |
1
|
|
16.
|
Radnički Belgrad |
0 |
0 |
2
|
|
Radnički Nisz |
0 |
0 |
2
|
|
18.
|
Bačka Subotica |
0 |
0 |
1
|
|
Ilirija Lublana |
0 |
0 |
1
|
|
Lokomotiva Zagrzeb |
0 |
0 |
1
|
|
NAK Nowy Sad |
0 |
0 |
1
|
|
Radnički Sombor |
0 |
0 |
1
|
|
Sloboda Tuzla |
0 |
0 |
1
|
|
Klasyfikacja według miast
Siedziby klubów: Stan na maj 2017.
Uczestnicy
Są 78 zespołów, które wzięli udział w 64 sezonach Mistrzostw Jugosławii, które były prowadzone od 1923 aż do sezonu 1991/92 łącznie. Żaden z nich nie był zawsze obecny w każdej edycji.
- 62 razy: Hajduk Split
- 50 razy: OFK Beograd
- 46 razy: Crvena zvezda Belgrad, Partizan Belgrad
- 45 razy: Dinamo Zagrzeb
- 44 razy: FK Vojvodina
- 43 razy: FK Sarajevo
- 38 razy: Velež Mostar
- 35 razy: Vardar Skopje
- 34 razy: FK Željezničar
- 29 razy: HNK Rijeka, Radnički Nisz
- 26 razy: Budućnost Titograd
- 25 razy: Sloboda Tuzla
- 22 razy: Olimpija Lublana
- 19 razy: NK Zagreb
- 17 razy: Čelik Zenica
- 16 razy: NK Osijek, Spartak Subotica
- 14 razy: Borac Banja Luka, Građanski Zagrzeb, Jugoslavija Belgrad
- 10 razy: Lokomotiva Zagrzeb
- 9 razy: HAŠK Zagrzeb, Radnički Belgrad, Slavija Osijek, Sutjeska Nikšić
- 8 razy: Concordia Zagrzeb
- 7 razy: SAŠK Sarajewo, Slavija Sarajewo
- 6 razy: BASK Belgrad, FK Bor, Napredak Kruševac, Proleter Zrenjanin, Radnički Kragujevac
- 5 razy: Dinamo Vinkovci, FC Prishtina, Ilirija Lublana, NK Maribor, FK Rad
- 4 razy: SK Ljubljana, Zemun Belgrad
- 3 razy: Bačka Subotica, Mačva Šabac, Ponziana Trst, RFK Novi Sad, Trešnjevka Zagrzeb
- 2 razy: Građanski Skopje, Jedinstvo Belgrad, Naša Krila Zemun, Primorje Lublana, Rabotnicki Skopje, RNK Split
- 1 raz: 14 Oktobar Niš, Crnogorac Cetinje, FK Crvenka, Građanski Niš, Iskra Bugojno, Krajišnik Banja Luka, Nafta Lendava, NAK Nowy Sad, Pelister Bitola, SAND Subotica, Slavija Varaždin, Sport Sombor, Teteks Tetowo, Trepča Kosovska Mitrovica, Viktorija Zagrzeb, ŽAK Subotica, ŽAK Velika Kikinda oraz reprezentacje Bośni i Hercegowiny, Chorwacji, Czarnogóry, JNA, Macedonii, Serbii, Słowenii, Wojwodiny
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Mistrzostwa w piłce nożnej mężczyzn w krajach Europy ( UEFA) Funkcjonujące |
|
---|
Nieistniejące |
|
---|
- ↑ Mistrzostwa prowadzone przed powstaniem UEFA.
|
|