Michał Gutowski

Michał Gutowski

generał brygady
Data i miejsce urodzenia	14 września 1910 Maciszewice
Data i miejsce śmierci	23 sierpnia 2006 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	2 Pułk Pancerny
Stanowiska	dowódca pułku
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Zawody konne Hrubieszowskiego Klubu Jazdy - por. Michał Gutowski na klaczy Jasiołda II; październik 1936.

Zawody jeździeckie o mistrzostwo Armii w Hrubieszowie 1934 - gen. Stanisław Grzmot-Skotnicki gratuluje zwycięzcy zawodów por. Michałowi Gutowskiemu.

Międzynarodowe Zawody Hippiczne w Warszawie; czerwiec 1936. Ekipa polska: rtm. Wilhelm Lewicki, rtm. Tadeusz Sokołowski, por. Stanisław Czerniawski i por. Michał Gutowski

Nagrobek Michała Gutowskiego

Michał Mieczysław Wojciech Gutowski (ur. 14 września 1910 w Maciszewicach, zm. 23 sierpnia 2006 w Warszawie) – generał brygady Wojska Polskiego, olimpijczyk.

Życiorys

Pochodził z rodziny pieczętującej się herbem Ciołek. Był synem Bronisława i Marii z Jażdżewskich^[1]. Uczył się w Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, następnie od 1923 służył w Korpusie Kadetów nr 1 we Lwowie, gdzie zdał maturę w 1928. Ukończył Szkołę Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu w 1930 i promowany na podporucznika. Od tego roku służył w 17 pułku ułanów wielkopolskich stacjonującym w Lesznie.

Był wybitnym jeźdźcem i dość często przebywał w Centrum Wyszkolenia Kawalerii, ponieważ był członkiem jeździeckiej reprezentacji Polski na Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie 1936 w konkursie skoków, którego nie ukończył wskutek wyłamania się konia. Brał udział w latach 1933–1939 w wielu krajowych i międzynarodowych zawodach hippicznych, zdobywając liczne nagrody.

Awansował przed wybuchem II wojny światowej w 1932 na porucznika, a w 1939 na rotmistrza – dowódcę szwadronu. W czasie kampanii wrześniowej walczył w 17 puł w składzie Wielkopolskiej Brygady Kawalerii. Odznaczył się w zwycięskich walkach o Walewice, gdzie został ranny. 19 października 1939 po walkach z niemieckim okupantem zrzucił mundur i powrócił do Wielkopolski. Działał tam w podziemnej organizacji gen. Karaszewicza–Tokarzewskiego w obwodzie Jarocin. Aresztowany w grudniu 1939 i skazany na karę śmierci przez rozstrzelanie, ale niemiecki dowódca okazał się także kawalerzystą i zwolnił go z aresztu.

W 1940 jako kurier przedostał się do Francji, gdzie walczył w 10 pułku strzelców konnych. Następnie ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie przeszedł szkolenie w dywizji gen. Maczka. Przeszedł szlak bojowy 1 Dywizji Pancernej od Normandii w lipcu 1944 jako dowódca szwadronu pancernego do Wilhelmshaven. Brał udział w bitwie pod Falaise, za co po raz drugi został odznaczony Krzyżem Walecznych. Zastępca dowódcy pułku strzelców konnych. Awansowany do stopnia majora w 1944, a 1 stycznia 1946 na stopień podpułkownika. Do 1945 brał udział w wyzwalaniu Francji, Belgii, Holandii i Niemiec. Od 29 kwietnia 1945 roku do 10 czerwca 1947 roku był dowódcą 2 pułku pancernego. Dowodził po zakończeniu działań wojennych na terenie Niemiec obozem liczącym 6 tys. żołnierzy i dwoma pułkami brytyjskimi.

17 kwietnia 1947 na czele pułku przybył do Wielkiej Brytanii. W maju wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. W czerwcu tego roku został zastępcą dowódcy 510 oddziału PKPR^[2].

Następnie emigrował do Kanady. Początkowo był trenerem kanadyjskiej kadry wojskowej w jeździectwie, a następnie cywilnej. Objął opiekę nad klubem jeździeckim i prowadził go prawie 10 lat. Następnie zaangażowany został na stanowisko trenera olimpijskiej reprezentacji jeździeckiej. Na igrzyskach w Meksyku, w 1968 roku, jego podopieczni zdobyli złoty medal w drużynowych skokach przez przeszkody. Wówczas na trzecim miejscu uplasowała się drużyna Niemiec, którą trenował oficer niemiecki znany z walk o Walewice podczas II wojny światowej^[3][4].

29 października 1998 minister obrony narodowej Janusz Onyszkiewicz decyzją nr 198/MON uznał stopień wojskowy pułkownika nadany Michałowi Gutowskiemu przez władze RP na Uchodźstwie decyzją z 10 listopada 1990^[5].

W 1999 Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski awansował go na stopień generała brygady w stanie spoczynku. Do Polski wrócił w 2000. Od 2001 członek^[6], a od 2002 sekretarz Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari^[7]. Zmarł w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera 18A-7-29)^[8].

Ożenił się z Zofią h. Bończa Skarżyńską (ur. ok. 1910) z Tarc, absolwentką Liceum Sióstr Sacré Coeur w Polskiej Wsi k. Pobiedzisk, z którą miał dwóch synów^[9].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari^[10][11]
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2005)^[12]
• Krzyż Walecznych^[13] pięciokrotnie
• Srebrny Krzyż Zasługi^[11]
• Medal Wojska^[11]
• Legia Zasługi (am.)^[14][11]
• Krzyż Wojenny 1939-1945 z palmami (fr.)^[15][11]
• Gwiazda Francji i Niemiec (br.)^[11]
• Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (br.)^[11]
• Medal Obrony (br.)^[11]
• Medal Wojny 1939–1945 (br.)^[11]
• Kawaler Orderu Legii Honorowej (fr.)^[11]

Przypisy

1. Gutowscy herbu Ciołek z Majkowa pod Kaliszem. goczalkowski.plewako.pl. [dostęp 2015-02-26].
2. Kronika 1947 ↓, s. 6.
3. Marcin Torz: Czy polska kawaleria atakowała niemieckie czołgi?. Gazeta Wrocławska, 2012-08-31. [dostęp 2012-09-04].
4. Na podstawie hasła w Wikipedii angielskiej
5. Decyzja Nr 198/MON ministra obrony narodowej z dnia 29 października 1998 r.
6. Andrzej Laudowicz. Niezwykły jubileusz. „Wiadomości Ziemiańskie”. 24/2005. s. 78. 
7. Marian Pawluk: Księga pamięci kadetów II Rzeczypospolitej. Warszawa: Rytm, 2006, s. 47.
8. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-18].
9. MirekM. Paliszewski MirekM., Obrona Warszawy i Modlina - 1939 r., nazwiska D-G [online], Genealogia: Stankiewicze z przyjaciółmi www.stankiewicze.com [dostęp 2018-01-23] [zarchiwizowane z adresu 2013-04-28] .
10. Grudziński 1990 ↓, s. 259.
11. Zdjęcie poduszki żałobnej z odznaczeniami. [dostęp 2015-10-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-04)].
12. M.P. z 25 r. poz. 827
13. Grudziński 1990 ↓, s. 269.
14. Grudziński 1990 ↓, s. 293.
15. Grudziński 1990 ↓, s. 292.

Bibliografia

• Kronika 510 Oddziału PKPR, sygn. C.850. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1947. [dostęp 2017-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-04)].
• Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych zestawiona na podstawie Dzienników Personalnych Naczelnego Wodza i Ministra Obrony Narodowej oraz Rozkazów Dziennych 1 Dywizji Pancernej. W: Stanisław Maczek: Od podwody do czołga. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1990.
• Krzysztof Komorowski (red.): Kronika Wojska Polskiego 2007. Warszawa: Fundacja Polonia Militaris, 2008, s. 111. ISSN 1734-2317.
• Jan Szostak: Zeszyty Historyczne – Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari w kraju i na obczyźnie, część II – Wojenne i powojenne losy Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari (noty biograficzne). Warszawa: Stowarzyszenie–Klub Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2008. ISSN 1895–9482.

Linki zewnętrzne

• Biografia opublikowana w Przyjacielu Ludu. leszno.interbit.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
• Polski Komitet Olimpijski: Michał Gutowski – sylwetka w portalu www.olimpijski.pl. www.olimpijski.pl. [dostęp 2023-03-01]. (pol.).

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 850148451572015970004
• PLWABN: 9810580582105606
• NUKAT: n2010154900

Identyfikatory zewnętrzne:

• Olympedia: 12070