Landkreis Jaroslau

Powiat Jaroslau

Landkreis Jaroslau

powiat
1939–1945
Państwo	Generalne Gubernatorstwo
Dystrykt	krakowski
Siedziba	Jaroslau (Jarosław)
Powierzchnia	3133 km²
Populacja (1943) • liczba ludności	326.240
• gęstość	104,1
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin	34 (w tym 9 miast)
Liczba wsi	234
Położenie na mapie GG

Powiat Jaroslau (niem. Landkreis Jaroslau, Kreishauptmannschaft Jaroslau, pol. powiat jarosławski) – jednostka administracyjna samorządu terytorialnego dystryktu krakowskiego w Generalnym Gubernatorstwie. Funkcjonował od 12 grudnia 1939 do stycznia 1945. Siedziba władz powiatu oraz starostwa znajdowała się w Jaroslau (Jarosławiu).

Powiat miał bardzo wydłużony kształt, ciągnąc się od Rozwadowa po Przemyśl na długości około 120 km. Jego wschodnia granica biegła wzdłuż Sanu^[1].

Historia

Po wybuchu II wojny światowej obszary na zachód od Linii Mołotowa znalazły się pod okupacją niemiecką, w związku z czym rejon Jarosławia stał się obszarem przygranicznym z ZSRR.

12 grudnia 1939 Niemcy utworzyli Landkreis Jaroslau w dystrykcie krakowskim, obejmujący^[1][2][3]:

• lewobrzeżną część powiatu jarosławskiego (bez miasta Sieniawa, bez gmin Adamówka, Laszki i Radawa, bez głównej części gminy Wiązownica^[4], bez prawobrzeżnej części gminy Munina^[5], bez prawobrzeżnej części gminy Radymno^[6] oraz tylko mały skrawek gminy Sieniawa^[7];
• cały powiat przeworski;
• prawie cały powiat łańcucki (oprócz głównej części gminy Kuryłówka^[8]);
• jedna trzecia powiatu niżańskiego (miasta Nisko i Rudnik, gminy Rudnik, Jeżowe, Kamień i Stany oraz większa część gminy Nisko^[9]);
• lewobrzeżną część powiatu przemyskiego (gminę Orzechowce, przedzielone granicą gminy Dubiecko, Krzywcza, Kuńkowce i Żurawica, fragmenty gmin Stubno (Dusowce, Walawa) i Olszany (Krasice) oraz lewobrzeżną część Przemyśla (Zasanie).

13 lipca 1940 w Landkreis Jaroslau utworzono nowe miasto Deutsch-Przemysl^[10][11], w skład którego weszły: niemiecka część Przemyśla – Zasanie; część gminy Kuńkowce (gromady Kuńkowce, Ostrów oraz południowy fragment gromady Ujkowice); część gminy Żurawica (gromady Buszkowice, Buszkowiczki i Żurawica oraz wschodni fragment gromady Bolestraszyce^[12]. Okrojone i pozbawione siedzib gminy Kuńkowce i Żurawica zniesiono. Pozostały obszar gminy Kuńkowce włączono do gmin: Krzywcza (Bełwin, Korytniki, Łętownia i Wapowce) i Orzechowce (Ujkowice), a pozostały obszar gminy Żurawica (Bolestraszyce, Wyszatyce, Dusowce i Walawa) przekształcono w nową gminę Wyszatyce, do której włączono także gromadę Małkowice z gminy Orzechowce^[13]. Nowe miasto Deutsch-Przemysl wyłączono z Landkreis Jaroslau, tworząc w nim starostwo miejskie^[14].

Wraz z wybuchem wojny niemiecko-radzieckiej 22 czerwca 1941 tereny obwodu lwowskiego zostały zajęte przez wojska niemieckie, a Galicja Wschodnia weszła 1 sierpnia 1941 w skład Generalnego Gubernatorstwa (GG)^[15]. Na mocy dekretu Adolfa Hitlera z 1 sierpnia 1941 prawie cały obszar Galicji Wschodniej utworzył nowy dystrykt o nazwie Dystrykt Galicja, jednak rejony laszkowski i sieniawski i reaktywowane na ich obszarze gminy Laszki, Radawa, Wiązownica i Sieniawa wraz z miastem Sieniawa) włączono 15 listopada 1941 do dystryktu krakowskiego, integrując je z Landkreis Jaroslau tamże. Gminy te zredukowano do dwóch w ciągu roku. Ponadto do dystryktu krakowskiego włączono obszary zniesionych radzieckich rejonów birczańskiego, chyrowskiego, dobromilskiego, medyckiego i przemyskiego), tworząc na nich Landkreis Przemysl. Do Landkreis Przemysl przyłączono równocześnie południowe pasmo Landkreis Jaroslau, czyli położoną na północ od Sanu część przedwojennego powiatu przemyskiego^[16] wraz ze zniesionym powiatem miejskim Deutsch-Przemysl, który 15 listopada 1941 zintegrowano ponownie z dotychczas radzieckim (prawobrzeżnym) Przemyślem^[17]. Tak więc w 1941 roku Landkreis Jaroslau utracił cztery południowe gminy a w zamian zyskał cztery wschodnie (pod względem powierzchni saldo wyszło na plus).

1 października 1943 zmieniła się znacznie zachodnia granica Landkreis Jaroslau w związku z utworzeniem na jego obszarze gminy Górno (największej pod względem powierzchni jednostki w dystrykcie krakowskim) dla potrzeb administracji poligonu sił powietrznych Luftwaffe i jej zaplecza. Gminę Górno utworzono ze wschodniej części tzw. obszaru specjalnego Truppenübungsplatz Süd Dęba, jednego z największych wojskowych terenów szkoleniowych Wehrmachtu. W związku z tym, do Landkreis Jaroslau włączono^[18]:

• z Landkreis Reichshof (powiatu rzeszowskiego) fragment przedwojennego powiatu kolbuszowskiego: cały obszar gminy Raniżów (gromady Raniżów, Mazury i Zielonka), większą część gminy Dzikowiec (gromady Lipnica i Wilcza Wola oraz miejscowości Górale, Osia Góra, Poddębina i Zagroda) oraz mniejsze części gmin Sokołów (gromady Górno i Turza) i Majdan (miejscowości Klatki i Koziołek);
• z Landkreis Dębica (powiatu dębickiego) fragment przedwojennego powiatu tarnobrzeskiego: wschodnią połowę gminy Grębów (gromada Jamnica oraz miejscowości Zapolednik i Sulichów) oraz niezamieszkaną południowo-zachodnią część gminy Charzewice na zachód od Rozwadowa.

W związku z powyższym zmieniono także strukturę wewnętrzną powiatu na omawianym obszarze, zarówno w zakresie liczby jak i granic gmin. Wreszcie wysiedlono dużą ilość wsi, tworząc jednocześnie nowe wsie w dawnych przysiółkach położonych na obrzeżach gminy, zostawiając środek wyludniony dla potrzeb poligonu. Wysiedlono całą gminę Stany, części gmin Nisko (Nowosielec) i Rudnik (Kończyce) oraz prawie całą gminę Jeżowe: pozostawiono przy niej tylko Jeżowe, a Groble i Sibigi włączono do gminy Górno. Do gminy Górno włączono takze części miasta Niska (Barce, Podwolina, Warchoły), gminy Nisko (Chyły) i gminy Kamień (Krzywdy). Wreszcie część gminy Kamień (gromadę Łętownia) włączono do gminy Jelna, którą przekształcono w gminę Wola Zarczycka^[3].

Po zajęciu prawobrzeżnych terenów Landkreis Jaroslau przez Armię Czerwoną 23 lipca 1944, zostały one włączone ponownie do ZSRR (reaktywowano tam m.in. rejony sieniawski, laszkowski i przemyski), lecz już w październiku 1944, w wyniku wytyczenia granicy między ZSRR a Polską, powróciły one do Polski^[19]. 1 stycznia 1945 Landkreis Jaroslau podzielony był na 34 gminy^[2]. Lewobrzeżne tereny formalnie zostały "wyzwolone" przez Armię Czerwoną 18 stycznia 1945 w związku z rozwiązaniem dystryktu krakowskiego, kiedy to przywrócono przedwojenny podział na powiaty.

Zmiany w składzie powiatu

Skład administracyjny Landkreis Jaroslau zmieniał się następująco na przestrzeni lat^[1][2][3]:

• W latach 1939–1940:
  • miasta Jaroslau, Kańczuga, Leżajsk, Łańcut, Nisko, Przeworsk, Radymno i Rudnik,
  • gminy Chłopice, Czarna, Dubiecko, Giedlarowa, Grodzisko Dolne, Jaroslau, Jelna, Jeżowe, Kamień, Kańczuga, Kosina, Krzywcza, Kuńkowce (z fragmentem zniesionej gminy Olszany^[20]), Leżajsk, Łańcut, Manasterz, Markowa, Nisko, Orzechowce, Pruchnik, Przeworsk, Radymno, Roźwienica, Rudnik, Stany, Tryńcza, Żołynia i Żurawica (z fragmentem zniesionej gminy Stubno^[21]).
• W latach 1940–1941, jak powyżej, lecz:
  • 13 lipca 1940 na Zasaniu utworzono nowe miasto Deutsch-Przemysl, do którego włączono części gmin Kuńkowce (Kuńkowce i Ostrów) i Żurawica (Buszkowice, Buszkowiczki i Żurawica); nowe miasto wyłączono równocześnie z Landkreis Jaroslau, tworząc w nim powiat grodzki;
  • pozostałą część pozbawionej siedziby gminy Kuńkowce włączono do gmin: Krzywcza (Bełwin, Korytniki, Krasice, Łętownia i Wapowce) i Orzechowce (Ujkowice),
    • z gminy Krzywcza wyłączono gromadę Nienadowa, włączając ją do gminy Dubiecko;
  • pozostałą część pozbawionej siedziby gminy Żurawica (Bolestraszyce, Wyszatyce, Dusowce i Walawa) przekształcono w gminę Wyszatyce,
    • do nowej gminy Wyszatyce włączono gromadę Małkowice z gminy Orzechowce.
• W latach 1941–1943, jak powyżej, lecz:
  • dodatnio – miasto Sieniawa oraz reaktywowane cztery gminy: (1) Laszki (z prawobrzeżnymi fragmentami przewojennych gmin Munina i Radymno), (2) Radawa, (3) Sieniawa (okrojona o północne części na rzecz gminy Cieplice w Landkreis Bilgoraj, jednak z fragmentem przedwojennej gminy Adamówka) i (4) Wiązownica na obszarze zagarniętym z ZSRR (z rejonów laszkowskiego i sieniawskiego); w 1942 roku cztery gminy podzielone na dwie – (1) Laszki i (2) Sieniawa (ta ostatnią objęła obszary gmin Radawa, Sieniawa i Wiązownica),
  • ujemnie – zniesione miasto i powiat grodzki Deutsch-Przemysl oraz gminy Dubiecko, Krzywcza^[22], Orzechowce i Wyszatyce (wszystkie odpadły do Landkreis Przemysl).
• W latach 1943–1944, jak powyżej, lecz:
  • dodatnio – gmina Górno – utworzoną z części obszarów wyłączonych z Landkreis Reichshof i Landkreis Dębica oraz wewnętrznie z części niektórych gmin i miast w Landkreis Jaroslau,
  • ujemenie – gmina Stany (zupełnie wysiedlona),
  • obszarowo zredukowano gminę Jeżowe z ośmiu oryginalnych gromad do jednej (Jeżowe),
  • częściowo wysiedlono gminy Nisko (Nowosielec) i Rudnik (Kończyce),
  • utworzono gmina Wola Zarczycka w miejsce dotychczasowej gminy Jelna, zmieniając je granice,
  • zmieniono granice większości gmin w północnej części powiatu.
• W latach 1944–1945, jak powyżej, lecz:
  • ujemnie – miasto Sieniawa włączono do ZSRR (do reaktywowanego rejonu sieniawskiego),
  • ujemnie – gminy Laszki i Sieniawa zniesiono i włączono do ZSRR, do reaktywowanych rejonów laszkowskiego i sieniawskiego).

Podział administracyjny

Tabela przedstawia podział administracyjny Landkreis Jaroslau według stanu z 1 marca 1943. Tabela jest uszeregowana alfabetycznie według gmin w Landkreis Jaroslau (pierwsza kolumna)^[23], lecz jest sortowalna, przez co można także uzyskać dane o przynależności poszczególnych miejscowości/gromad tych gmin (kolumna druga) do polskich gmin i powiatów przedwojennych (kolumny 3 i 4)^[24] oraz do rejonów radzieckich w latach 1939–1941 (kolumna 5)^[25].

Kuryswą oznaczono nowe gminy utworzone w 1941 roku przez władze hitlerowskie; normalnym tekstem opisano gminy istniejące także w II Rzeczypospolitej. Miasta oznaczono zapisem "(m)" po nazwie jednostki.

Podział administracyjny w 1943 roku na tle zmian administracyjnych

Gmina w Landkreis Jaroslau	Miejscowości / gromady	Gmina (II RP)	Powiat (II RP)	Rejon w ZSRR (1939–1941)
Chłopice	Boratyn, Chłopice, Ciemierzowice, Dobkowice, Jankowice, Kaszyce, Rokietnica i Tapin	Chłopice	jarosławski	–
	Morawsko	Munina
	Łowce	Radymno
Czarna	Czarna, Dąbrówki, Medynia Głogowska, Medynia Łańcucka, Pogwizdów, Węgliska, Wola Dalsza, Wola Mała i Zalesie	Czarna	łańcucki	–
Dubiecko (1939–41 →)	Bachórzec, Drohobyczka, Dubiecko, Hucisko Nienadowskie, Kosztowa, Przedmieście Dubieckie i Śliwnica ad Dubiecko	Dubiecko	przemyski	–
	Nienadowa (← od 1940)	Krzywcza	przemyski	–
Giedlarowa	Biedaczów, Brzóza Królewska, Giedlarowa, Gwizdów i Wierzawice	Giedlarowa	Giedlarowa
Górno	Górno i Turza oraz wysiedlona: Markowizna	Sokołów	kolbuszowski	–
	Górale, Lipnica, Osia Góra, Poddębina, Wilcza Wola i Zagroda	Dzikowiec
	Klatki i Koziołek	Majdan
	Mazury, Raniżów i Zielonka	Raniżów
	Groble i Sibigi oraz wysiedlone: Cholewiana Góra, Jata, Nart Nowy, Stary Nart, Sojkowa i Zalesie	Jeżowe	niżański
	Krzywdy	Kamień
	Chyły oraz wysiedlony: Nowosielec	Nisko
	Barce, Podwolina i Warchoły	Nisko (m)
	wysiedlone: Kończyce	Rudnik
	wysiedlone: Bojanów, Cisów Las, Gwoździec, Korabina, Laski, Maziarnia, Przyszów i Stany	Stany
	Jamnica, Sulichów i Zapolednik	Grębów	tarnobrzeski
Grodzisko Dolne	Chodaczów, Dembno, Grodzisko Dolne, Grodzisko Dolne, Laszczyny, Opaleniska i Zmysłówka	Grodzisko Dolne	łańcucki	–
Jaroslau (m)	Jaroslau (m)	Jarosław (m)	jarosławski	–
Jaroslau	Cieszacin Mały, Cieszacin Wielki, Kruhel Pawłosiowski, Ożańsk, Pawłosiów, Pełkinie, Szczytna, Tywonia, Wierzbna, Wola Buchowska i Wólka Pełkińska	Jarosław	jarosławski	–
	Kidałowice, Munina i Tuczempy	Munina
	Leżachów (os.)[26]	Sieniawa
	Kostków i Wielgosy[26]	Wiązownica
Jeżowe	Jeżowe	Jeżowe	niżański	–
Kamień	Kamień, Łowisko, Nowy Kamień i Wólka Łętowska	Kamień	niżański	–
Kańczuga (m)	Kańczuga (m)	Kańczuga (m)	przeworski	–
Kańczuga	Krzeczowice, Łopuszka Mała, Mikulice, Niżatyce, Ostrów, Pantalowice, Siedleczka, Siennów, Urzejowice, Wolica i Żuklin	Kańczuga	przeworski	–
Kosina	Białobrzegi, Budy Łańcuckie, Dębina, Głuchów, Korniaktów, Kosina i Rogóżno	Kosina	łańcucki	–
Landshut (m)	Landshut (m)	Łańcut (m)	łańcucki	–
Krzywcza (1939–41 →)	Babice n/Sanem, Krzywcza, Reczpol, Ruszelczyce Skopów, Średnia i Wola Krzywiecka	Krzywcza	przemyski	–
	Nienadowa (do 1940 →)
	Bełwin i Łętownia (← 1940–41[27])	Kuńkowce
	Korytniki i Wapowce ← 1940–41)
	Krasice (← 1940–41 →)	Olszany
Kuńkowce (1939–40)	Kuńkowce i Ostrów (1939–40 →)	Kuńkowce	przemyski	–
	Ujkowice (1939–40 →)
	Bełwin, Korytniki, Łętownia i Wapowce (1939–40 →)
	Krasice (1939–40 →)	Olszany
Laszki (← 1941–44 →)	Bobrówka, Charytany, Korzenica, Laszki, Makowisko, Miękisz Nowy, Miękisz Stary, Ryszkowa Wola, Tuchla, Wólka Zapałowska, Zaleska Wola i Zapałów	Laszki	jarosławski	laszkowski
	Koniaczów, Surochów (z Sobiecinem), Wietlin i Wysocko	Munina
	Duńkowice (z Michałówką), Grabowiec, Łazy i Nienowice	Radymno
Leżajsk (m)	Leżajsk (m) z Gillershofem[28]	Leżajsk (m)	łańcucki	–
Leżajsk	Przychojec, Siedlanka i Stare Miasto	Kuryłówka	łańcucki	–
Manasterz	Hadle Kańczuckie, Hucisko Jawornickie, Łopuszka Wielka, Manasterz, Medynia Kańczucka, Tarnawka, Widaczów i Zagórze	Manasterz	przeworski	–
Markowa	Białoboki, Chodakówka, Gać, Markowa i Sietesz	Markowa	przeworski	–
Nisko (m)	Nisko (m) (bez Barców, Podwoliny i Warchołów)	Nisko (m)	niżański	–
Nisko	Nowa Wieś, Pławo (bez Chyłów), Racławice i Wolina	Nisko	niżański	–
Orzechowce (1939–41 →)	Batycze, Drohojów, Duńkowiczki, Hnatkowice, Kosienice, Maćkowice, Orły, Orzechowce, Trójczyce i Wacławice	Orzechowce	przemyski	–
	Małkowice (1939–40 →)
Pruchnik	Chorzów, Czelatyce, Hawłowice, Jodłówka, Kramarzówka, Pruchnik Miasto, Pruchnik Wieś, Rączyna Rozbórz Długi, Rozbórz Okrągły, Rzeplin, Świebodna, Tuligłowy, Węgierka i Wola Węgierska	Pruchnik	jarosławski	–
Przeworsk (m)	Przeworsk (m)	Przeworsk (m)	przeworski	–
Przeworsk	Chałupki, Dębów, Gorliczyna, Grzęska, Maćkówka, Mirocin, Nowosielce, Rozbórz, Studzian, Świętoniowa, Ujezna i Żurawiczki	Przeworsk	przeworski	–
Radawa (← 1941–42)	Cetula, Czerwona Wola, Czerce, Mołodycz, Radawa, Surmaczówka i Zaradawa (1941–42 →)	Radawa	jarosławski	–
Radymno (m)	Radymno (m)	Radymno (m)	jarosławski	–
Radymno	Lutków, Ostrów, Skołoszów, Sośnica, Święte, Zabłotce, Zadąbrowie i Zamojsce	Radymno	jarosławski	–
	Dmytrowice i Zamiechów	Chłopice
Roźwienica	Bystrowice-Więckowice, Cząstkowice, Czudowice, Łapajówka, Pełnatycze, Roźwienica, Rożniatów, Rudołowice, Tyniowice, Wola Roźwienicka i Zarzecze	Roźwienica	jarosławski	–
Rudnik (m)	Rudnik (m)	Rudnik (m)	niżański	–
Rudnik	Kopki, Koziarnia, Przędzel, Stróża i Tarnogóra	Rudnik	niżański	–
Sieniawa (m) (← 1941–44 →)	Sieniawa (m)	Sieniawa (m)	jarosławski	sieniawski
Sieniawa (← 1941–44 →)	Dybków, Leżachów (bez Leżachowa-Osady), Pigany i Wylewa	Sieniawa	jarosławski	sieniawski
	Dobra	Adamówka
	Cetula, Czerwona Wola, Czerce, Mołodycz, Radawa, Surmaczówka i Zaradawa (← 1942–44)	Radawa
	Manasterz (bez Wielgosów), Nielepkowice (bez Kostkowa), Piwoda, Szówsko i Wiązownica (← 1942–44)	Wiązownica
Tryńcza	Głogowiec, Gniewczyna Łańcucka, Gniewczyna Tryniecka, Gorzyce, Jagiełła, Tryńcza, Ubieszyn, Wólka Małkowa i Wólka Ogryzkowa	Tryńcza	przeworski	–
Wiązownica (← 1941–42)	Manasterz (bez Wielgosów), Nielepkowice (bez Kostkowa), Piwoda, Szówsko i Wiązownica (1941–42 →)	Wiązownica	jarosławski	–
Wola Zarczycka	Hucisko, Jelna, Łukowa, Ruda, Sarzyna, Wola Zarczycka i Wólka Niedźwiecka	Ruda Łańcucka	łańcucki	–
	Łętownia (bez Krzywd)	Kamień
Wyszatyce (1940–41 →)	Bolestraszyce i Wyszatyce (← 1940–41)	Żurawica	przemyski	–
	Dusowce i Walawa (← 1940–41)	Stubno
	Małkowice (← 1940–41)	Orzechowce
Żołynia	Brzóza Stadnicka, Rakszawa, Smolarzyny i Żołynia	Żołynia	łańcucki	–
Żurawica (1939–40)	Bolestraszyce i Wyszatyce (1939–40 →)	Żurawica	przemyski	–
	Buszkowice, Buszkowiczki i Żurawica (1939–40 →)
	Dusowce i Walawa (1939–40 →)	Stubno
	Zasanie (1939–40 →)	Przemyśl (m)

Przypisy

1. Gemeindekarte des Generalgouvernements für die besten polnischen Gebiete (1940).
2. Kreishauptmannschaft Jaroslau
3. Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG.
4. Jeydnie Kostków z gromady Nielepkowice i Wielgosy z gromady Manasterz weszły w skład Landkreis Jaroslau.
5. Bez gromad Koniaczów, Sobiecin, Surochów, Wietlin i Wysocko).
6. Bez gromad Duńkowice, Grabowiec, Łazy, Michałówka i Nienowice).
7. Jedynie z Leżachów-Osada z gromady Leżachów wszedł w skład Landkreis Jaroslau. Pozostałe obszary weszły w skład dystryktu lubelskiego w GG (gromady Dąbrowica, Piskorowice i Rudka) bądź rejonu sieniawskiego w ZSRR (gromady Dybków, Wylewa i główna część gromady Leżachów).
8. Jedynie Przychojec, Siedlanka i Stare Miasto z gminy Kuryłówka weszły w skład Landkreis Jaroslau
9. Nowa Wieś, Pławo, Racławice i Wolina
10. Kreisfreie Stadt Deutsch Przemysl
11. Rozporządzenie z dnia 27 czerwca 1940 r. (Dziennik Rozporządzeń dla Generalnego Gubernatorstwa, Nr. 1, str. 217)
12. Z fragmentem przedwojennej gminy Popowice, stanowiącym niewielką część gromady Przekopana, położoną na północnym brzegu Sanu.
13. Gemeindekarte des Generalgouvernements für die besten polnischen Gebiete (1940).
14. Amtliches Gemeindeverzeichnis für das Großdeutsche Reich auf Grund der Volkszählung 1939
15. Grzegorz Mazur, Jerzy Skwara, Jerzy Węgierski, Kronika 2350 dni wojny i okupacji Lwowa
16. Przedwojenna gmina Orzechowce, przedzielone granicą przedwojenne gminy Dubiecko, Krzywcza, Kuńkowce i Żurawica, fragmenty przedwojennych gmin Stubno (Dusowce, Walawa) i Olszany (Krasice).
17. Rozporządzenie o utworzeniu gminy miejskiej Przemyśl, z dnia 1 listopada 1941 r. (Dziennik Rozporządzeń dla Generalnego Gubernatorstwa z dnia 30 listopada 1941 r., Krakau, Nr. 111, str. 658).
18. Kreishauptmannschaft Reichshof
19. 1944 рік в історії (history.org.ua)
20. Krasice, położone w głębokim zakolu Sanu, jednak na lewym brzegu.
21. Dusowce i Walawa
22. Gromady Bełwin i Łętownia wyłączono z gminy Krzywcza, włączając je do nowo utworzonej gminy Przemyśl
23. Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis für das Generalgouvernement auf Grund der Summarischen Bevölkerungsbestandsaufnahme am 1. März 1943.
24. Gemeindekarte der Republik Polen: Administrative Einteilung nach dem Stande vom 1.4.1938.
25. Смерека Б. (2020). ЛЬВІВСЬКА ОБЛАСТЬ (1939-1959 рр.): адміністративний та демографічний довідник. Львів: НАЦІОНАЛЬНА АКАДЕМІЯ НАУК УКРАЇНИ.
26. Wielgosy z Leżachowem (osadą) utworzyły jedną gromadę o nazwie Wielgosy-Leżachów.
27. Od 1942 w nowo utworzonej gminie Przemyśl w Landkreis Przemyśl.
28. Od 1937 roku, przed włączeniem w gminie Giedlarowa.

Bibliografia

• Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG. 1943. Burgverlag Krakau.
• Jan Różański - "Przemyśl w latach drugiej wojny światowej", w: "Tysiąc lat Przemyśla" tom II, PWN, Warszawa Kraków 1974