Królewska Marynarka Wojenna Omanu

Królewska Marynarka Wojenna Omanu البحرية السلطانية العمانية

Państwo	Oman
Data utworzenia	1970
Bandera
Najwyższe dowództwa
Cywilne	(stan na 2016 r.) Sułtan Kabus ibn Sa’id (głównodowodzący oraz minister obrony)[1] Badr bin Saud bin Harin al Busaidi (minister odpowiedzialny za sprawy obronności)[2]
Wojskowe	(stan na 2016 r.) kadm. Abdullah Bin Khasim Bin Abdullah Al Rais[1]

Oman ma bardzo długą (ok. 2900 km) linię brzegową oraz współdzieli z Iranem wody cieśniny Ormuz, jednej z najbardziej strategicznych dróg wodnych świata – przez którą przechodzi znaczna część ropy naftowej eksportowanej przez państwa Zatoki Perskiej. Zadaniem Królewskiej Marynarki Wojennej Omanu (arab. البحرية السلطانية العمانية) są: obrona wybrzeża, ochrona omańskiej strefy ekonomicznej (w szczególności łowisk ryb) i zapobieżenie próbom przerwania transportu przez cieśninę Ormuz. Marynarka omańska jest stosunkowo dobrze wyposażona i wyszkolona, ma znaczny potencjał bojowy, aczkolwiek nie jest w stanie samodzielnie pokonać najsilniejszych flot w regionie jak np. irańskiej. Może jednak liczyć na wsparcie Royal Navy i United States Navy, z którymi utrzymuje bliskie kontakty i często uczestniczy we wspólnych ćwiczeniach^[3].

Historia

Oman ma długą tradycję morską, lecz w latach 60. XX wieku jego siły morskie zredukowane były do niewielkiej liczby pomocniczych jednostek typu dau, prowadzących przybrzeżne patrole antyprzemytnicze. W 1970 roku Królewska Marynarka Wojenna została oficjalnie powołana do życia, jako jeden z głównych rodzajów sił zbrojnych Omanu. Pierwszą jednostką zbudowaną dla floty był „Al Said”, przewidziany jako jacht królewski, ale wykorzystywany w czasie konfliktu w Zufarze^[4].

W latach 70. nastąpiła szybka budowa floty: w 1973 roku pozyskano trzy szybkie okręty patrolowe („Al Bushra”, „Al Mansur” i „Al Najah”) oraz przeniesiono główną bazę floty do Chaur al-Mukalla w Maskacie. Dwa lata później do służby weszły dwa trałowce, przebudowane na patrolowce; kolejnymi jednostkami były trzy okręty desantowe („Sulhafat Al Bahr”, „Al Sansool” i „Al Doghs”). Pod koniec dekady, w 1978 roku w Sur zostało otworzone centrum treningowe marynarki^[4]. Początkowo kadra oficerska składała się głównie z Brytyjczyków, a podoficerska – z Pakistańczyków, ale dzięki rozwojowi szkolenia morskiego, w latach 80. ograniczano obcy personel do specjalizacji technicznych^[5].

W następnych dekadach marynarka szybko się rozwijała. Personel zwiększył się z 2000 w latach 80. do 3200 w 1992 i 4200 w 1995 roku^[6]. Oprócz bazy w Maskacie, stworzono kolejne: na wyspie Al-Ghanam, w Mina Rajsut koło Salali, Wuzam Alwa i Chasab; główną bazą, zbudowaną w latach 1977–1988, stała się Al-Masna’a al-Wuzam^[7].

W latach 80. podstawową siłą uderzeniową były cztery szybkie jednostki rakietowe typu Dhofar, zbudowane w Wielkiej Brytanii przez Vosper Thornycroft, wypierające ok. 400 ton, uzbrojone w armatę OTO Melara 76 mm, podwójne działo Breda kal. 40 mm i 6–8 pocisków rakietowych MM-40 Exocet. W latach 1996–1997 dołączyły do nich dwie pełnomorskie korwety typu Qahir, także produkcji Vosper Thornycroft. Były to odpowiednio „Qahir Al Amwaj” i „Al Mua’zzar”, o wyporności pełnej ok. 1500 ton, przenoszące oprócz pocisków Exocet także rakiety bliskiej obrony przeciwlotniczej Crotale i mające możliwość przyjęcia na pokład helikoptera. Ze względu na koszty remontu zrezygnowano natomiast z leasingu fregaty „Oliver Hazard Perry”^[8].

W latach 90. większość personelu floty składała się z Omańczyków, aczkolwiek marynarka wciąż była uzależniona od brytyjskich specjalistów ds. technicznych. Oprócz współpracy z Brytyjczykami, Oman zawarł też porozumienia o współpracy z Francją w 1989 roku i w następnych latach zamówił tam serię trzech szybkich, 450-tonowych patrolowców (pierwsze, „Al-Bushra” i „Al-Mansour”, dostarczono w 1995 roku), które miały zastąpić używane dotąd cztery przybrzeżne patrolowce typu Al Wafji. Dwa z tych ostatnich, dostarczonych z końcem lat 70. przez stocznię Brooke Marine, przenosiły pociski Exocet^[9].

W pierwszej dekadzie XXI w. Oman nie zakupił większych jednostek^[3], złożył jednak zamówienia^[10], które poskutkowały dostarczeniem w latach 2013–2014 dużych korwet typu Khareef, zbudowanych w Wielkiej Brytanii^[11], oraz czterech pełnomorskich okrętów patrolowych, zbudowanych w Singapurze w latach 2014–2016^[12]. W tym ostatnim roku do marynarki Omanu dołączyły też dwa szybkie katamarany transportowe^[13].

Okręty^[a]

Numer taktyczny	Nazwa[b]	Typ	Stocznia, kraj pochodzenia	Klasa	Wyporność	Wejście do służby	Wyposażenie	Uwagi, grafika
Korwety
Q40	Al Shamikh (Asz-Szamich)	Khareef (Charif)	BAE Systems	korweta	2660 ton	2013	1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm, 8 MM-40 Exocet, 12 VLS MBDA MICA
Q41	Al Rahmani (Ar-Rahmani)	Khareef (Charif)	BAE Systems	korweta	2660 ton	2014	1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm, 8 MM-40 Exocet, 12 VLS MBDA MICA
Q42	Al Rasikh (Ar-Rasich)	Khareef (Charif)	BAE Systems	korweta	2660 ton	2014	1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm, 8 MM-40 Exocet, 12 VLS MBDA MICA
Q31	Qahir Al Amwaj (Kahir al-Amwadż)	Qahir (Kahir)	Vosper Thornycroft	korweta	1185 ton	1996	1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet, 1 × 8 Crotale plot., 6 × 324 mm wt
Q32	Al Mua’zzar (Al-Mu’azzar)	Qahir (Kahir)	Vosper Thornycroft	korweta	1185 ton	1996	1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet, 1 × 8 Crotale plot., 6 × 324 mm wt
Okręty patrolowe
Q30	Al Mubrukah (Al-Mabruka)		Brooke Marine	okręt patrolowy	785 ton	1971	1 × 40 mm, 2 × 20 mm, lądowisko dla helikoptera	Dawny jacht królewski, przebudowany na okręt szkolny
B10	Dhofar (Zufar)	Dhofar (Zufar)	Vosper Thornycroft	mały okręt rakietowy	390 ton	1982	1 × 76 mm plot., 2 × 40 mm, 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet
B11	Al Sharquiyah (Asz-Szarkijja)	Dhofar (Zufar)	Vosper Thornycroft	mały okręt rakietowy	390 ton	1983	1 × 76 mm plot., 2 × 40 mm, 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet
B12	Al Bat’nah (Al-Batina)	Dhofar (Zufar)	Vosper Thornycroft	mały okręt rakietowy	390 ton	1984	1 × 76 mm plot., 2 × 40 mm, 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet
B14	Mussandam (Musandam)	Dhofar (Zufar)	Vosper Thornycroft	mały okręt rakietowy	390 ton	1989	1 × 76 mm plot., 2 × 40 mm, 2 × 20 mm, 8 MM-40 Exocet
Z1	Al Bushra (Al-Buszra)	Al Bushra (Al-Buszra)	Francja	patrolowiec	450 ton	1995	1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm
Z2	Al Mansoor (Al-Mansur)	Al Bushra (Al-Buszra)	Francja	patrolowiec	450 ton	1995	1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm
Z3	Al Najah (An-Nadżah)	Al Bushra (Al-Buszra)	Francja	patrolowiec	450 ton	1996	1 × 76 mm plot., 2 × 20 mm
Z20	Al-Seeb (As-Sib)	Al-Ofouq (Ufuk)	ST Marine(inne języki), Singapur	okręt patrolowy	1100 ton	2015	1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm
Z21	Al-Shinas (Szinas)	Al-Ofouq (Ufuk)	ST Marine	okręt patrolowy	1100 ton		1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm	Duże okręty patrolowe do ochrony strefy ekonomicznej, oparte na powiększonym projekcie singapurskich patrolowców typu Fearless
Z22	Sadh (Sadh)	Al-Ofouq (Ufuk)	ST Marine	okręt patrolowy	1100 ton		1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm
Z23	Khassab (Chasab)	Al-Ofouq (Ufuk)	ST Marine	okręt patrolowy	1100 ton	2016	1 × 76 mm plot., 2 × 30 mm
Okręty desantowe
L3	Fulk al Salamah (Fulk as-Salama)		Bremer Vulkan(inne języki)	okręt desantowy	10 864 ton	1987		Wielozadaniowy okręt desantowy i logistyczny, mogący pomieścić 270 żołnierzy. Przydzielony do jednostki morskiej Gwardii Królewskiej
L2	Nasr al Bahr (Nasr al-Bahr)		Brooke Marine	okręt desantowy	2500 ton pełna	1985	4 × 40 mm plot., 2 × 20 mm, 2 × 12,7 mm km	Okręt desantowy z pokładem dla śmigłowca, możliwy przewóz 7 czołgów lub 400 t zaopatrzenia, 240 żołnierzy
Jednostki pomocnicze
A2	Al Sultana		Conoship, Holandia		1380 ton	1975
S11	Al Mubshir (Al-Mubaszszir)	Al Mubshir (Al-Mubaszszir)	Austal	szybki okręt transportowy	325 ton	2016		Szybki (ponad 35 węzłów) katamaran mogący przewieźć 260 żołnierzy
S12	Al Naasir (An-Nasir)	Al Mubshir (Al-Mubaszszir)	Austal	szybki okręt transportowy	325 ton	2016

Uwagi

1. Kompilacja wg stanu z 2016 roku na podstawie: Royal Navy of Oman (RNO) Equipment, GlobalSecurity.org, 2016, https://www.globalsecurity.org/military/world/gulf/oman-navy-equip.htm; Oman, The Institute for National Security Studies, 2016; R. Ridzwan, ST Marine delivers Oman’s final Al-Ofouq patrol vessel, 2016; Austal delivers second High Speed Support Vessel to Royal Navy of Oman, 2016.
2. Nazwy podane są w angielskiej transkrypcji języka arabskiego, z transkrypcją polską w nawiasach pod spodem, ze względu na bardzo częste stosowanie transkrypcji angielskiej w literaturze, także polskojęzycznej.

Przypisy

1. Oman. The Institute for National Security Studies, 2016-03-01. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
2. Denise Youngblood Coleman. Political Overview. „Oman Country Review”, s. 60–63, 2016. CountryWatch, Inc.. ISSN 1-60523-893-5. (ang.). 
3. Anthony Cordesman: Gulf military forces in an era of asymmetric wars. Westport, Conn: Praeger Security International, 2007, s. 132–134. ISBN 0-275-99399-X. (ang.).
4. About Royal Navy of Oman. Ministry of Defence Oman, 2014. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
5. John Pike: Royal Navy of Oman (RNO). GlobalSecurity.org, 2013-01-11. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
6. Cordesman 1997 ↓, s. 186.
7. Cordesman 1997 ↓, s. 186–187.
8. Cordesman 1997 ↓, s. 187.
9. Cordesman 1997 ↓, s. 190.
10. Tomasz Grotnik: Projekt Khareef – korwety dla Omanu. [w:] Nowa Technika Wojskowa [on-line]. Magnum-X, 2011-12. [dostęp 2017-04-05].
11. New Warship Handed Over To The Royal Navy Of Oman. BAE Systems, 2014-05-28. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
12. Ridzwan Rahmat: ST Marine delivers Oman’s final Al-Ofouq patrol vessel. IHS Jane’s Defence Weekly, 2016-06-27. [dostęp 2017-04-05]. (ang.).
13. Austal delivers second High Speed Support Vessel to Royal Navy of Oman. Austal, 2016-08-16. [dostęp 2017-04-05]. (ang.).

Bibliografia

• Anthony Cordesman: Bahrain, Oman, Qatar, and the UAE: challenges of security. Boulder, Colorado: Westview Press, 1997. ISBN 978-0-7867-4235-6. (ang.).
• John Pike: Royal Navy of Oman (RNO) Equipment. GlobalSecurity.org, 2013-04-22. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).
• Oman. The Institute for National Security Studies, 2016-03-01. [dostęp 2017-03-17]. (ang.).