Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Warszawie zwany Res Sacra Miser (łac. biedny jest rzeczą świętą)[2][a] – dawny kościół klasztorny karmelitanek bosych, obecnie kościół rektorski w Warszawie przy Krakowskim Przedmieściu. Świątynia mieści się w budynku Centrum Charytatywnego Caritas Archidiecezji Warszawskiej Res Sacra Miser[3].
Podczas powstania warszawskiego budynek szpitala oraz przylegająca do niego kaplica zostały uszkodzone. Nad częścią sakralną spalił się dach lecz sklepienie nie uległo zniszczeniu. Zachowało się również wyposażenie i ołtarz. W 1949 kościół został wyremontowany.
W 1955 wydano nakaz rozbiórki kościoła, ale wobec licznych protestów decyzja została cofnięta. W 1979 jako duszpasterz pielęgniarek posługę w kaplicy pełnił ks. Jerzy Popiełuszko.
W 1965 roku budynek, w którym znajduje się świątynia, został wpisany do rejestru zabytków[1].
Istniejący wygląd zewnętrzny świątyni jest wynikiem dziewiętnastowiecznej przebudowy gmachu Pałacu Kazanowskich na rzecz Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności dokonanej przez Antonia Corazziego. Przebudował on barokową elewację, zastępując ją inną w stylu klasycznym. Pozostałości wcześniejszej barokowej fasady widoczne są jednak na szczycie kościoła od strony Wisły.
Kościół jest jednonawowy. Wewnątrz znajduje się barokowy ołtarz z unikatowym systemem zmiany obrazów, najprawdopodobniej przywieziony przez karmelitanki z innego kościoła. Wokół nawy znajduje się galeria z bogato zdobioną motywami roślinnymi metalową balustradą[5]. Na chórze znajdują się jedenastogłosowe organy firmy Leopolda Hartmana z 1908 r. Ołtarz flankuje dwoje drzwi z kamiennymi obramieniami z XVII wieku.
Pod kaplicą znajdują się katakumby. Jest to krypta z XVIII wieku, w której pochowano ponad 100 osób, m.in. dzieci magnackich. Pomieszczenie ostatni raz otwierano w pierwszej połowie XIX wieku, o czym świadczy napis na ścianie w podziemiach.
Uwagi
↑Przysłowie „Res sacra miser” (u Seneki w oryginale – „Res est sacra miser”) tłumaczy się dziś na różne sposoby: Ubogi jest świętością, nieszczęśliwy jest rzeczą świętą, ubogi rzeczą świętą, ubóstwo rzeczą świętą itd.
↑Grzegorz Kalwarczyk: Przewodnik po parafiach i kościołach Archidiecezji Warszawskiej. Tom 2. Parafie warszawskie. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, 2015, s. 98. ISBN 978-83-7821-118-1.
