José Ardines

José Ardines

Pełne imię i nazwisko	José María Ardines Douglas
Data i miejsce urodzenia	7 sierpnia 1968 Panama
Wzrost	174 cm
Pozycja	napastnik
Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole 1989–2001 Euro Kickers (191) 1991–1992 → Marathón (wyp.) 6 (0) 2001 San Francisco (4) 2002 Alianza (2) 2002 Orión
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole 1990–1996  Panama
Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.

José María „Chepe” Ardines Douglas (ur. 7 sierpnia 1968 w mieście Panama) – panamski piłkarz występujący na pozycji napastnika, reprezentant kraju.

Ardines jest najlepszym strzelcem w historii profesjonalnej ligi panamskiej. W latach 1989–2002 strzelił w niej 197 goli, z czego zdecydowaną większość (191) w barwach klubu AFC Euro Kickers. Sześć razy z rzędu zostawał królem strzelców tych rozgrywek. Należą do niego również rekord strzelonych bramek w jednym sezonie ligi panamskiej (26) oraz rekord strzelonych bramek w jednym meczu ligi panamskiej (11).

Początki

Ardines pochodzi ze stołecznego miasta Panama. Jest synem José Ardinesa seniora i Lydii Douglas de Ardines. Wychowywał się na osiedlu Villa Lorena. Uczęszczał do szkoły Instituto José Dolores Moscote i tam jako trzynastolatek zaczął trenować piłkę nożną^[1]. Jego idolem piłkarskim był Pelé^[2].

Kariera klubowa

Euro Kickers

W wieku dwudziestu lat Ardines dołączył do klubu AFC Euro Kickers, występującego w niedawno powstałej profesjonalnej lidze panamskiej – ANAPROF. Zadebiutował w niej 19 marca 1989 w meczu z Deportivo Perú^[3]. Strzelił wówczas dwa gole, w tym jednego kilka sekund po rozpoczęciu meczu, uderzeniem z połowy boiska^[2][3]. Szybko został kluczowym piłkarzem drużyny i gwiazdą całych rozgrywek^[4]. Rekordowe sześć razy z rzędu wywalczył tytuł króla strzelców ligi panamskiej – w sezonach 1990 (26 goli), 1991 (13 goli), 1992 (20 goli), 1993 (12 goli), 1994/1995 (20 goli) i 1995/1996 (25 goli)^[5]. Ponadto dwukrotnie – w sezonach 1990 i 1993 – był wybierany najlepszym zawodnikiem ANAPROF^[6]. Swojego gola nr 100 w lidze panamskiej strzelił 13 listopada 1994 w meczu z Plazą Amador (1:2) i został pierwszym piłkarzem, który przekroczył w tych rozgrywkach barierę stu bramek^[4]. W Euro Kickers stworzył świetny duet atakujących z Neftalím Díazem, kreujący całą grę zespołu; drużyna często była określana w mediach jako „Ardines, Díaz i dziewięciu pozostałych [graczy]”^[4].

20 grudnia 1997 w ligowym spotkaniu z Ejecutivo Jr. (13:2) Ardines strzelił aż 11 goli, co pozostaje rekordem ligi panamskiej^[7]. Mecz miał wyjątkowo niecodzienny przebieg, gdyż drużyna Ejecutivo Jr. wystawiła na boisku zaledwie siedmiu graczy. W 34. minucie spotkanie zostało przedwcześnie zakończone, ponieważ bramkarz Ejecutivo Jr. musiał zejść z boiska z powodu kontuzji i zostawił swoją drużynę w sześcioosobowym składzie^[8].

Ardines występował w barwach Euro Kickers ogółem przez dwanaście lat, zdobywając dla niego 191 ligowych goli^[4]. Jego klub był jednym z biedniejszych w lidze; początkowo Ardines dostawał 10 dolarów za wygrany mecz i dopiero później zaczął otrzymywać regularną pensję w wysokości 200 dolarów, a następnie 600 dolarów miesięcznie^[4]. Z Euro Kickers wywalczył jedno mistrzostwo (1993) i dwa wicemistrzostwa Panamy (1991, 1996/1997)^[4]. Podobnie jak większość swoich kolegów z drużyny, na początku lat 90. występował także w reprezentacji stołecznej uczelni Universidad de Panamá, z którą w 1991 roku wywalczył uniwersyteckie mistrzostwo Ameryki Środkowej (Juegos Centroamericanos Universitarios)^[4].

Pozostałe kluby

Ardines dwukrotnie próbował swoich sił w klubach zagranicznych z silniejszych lig, jednak bez powodzenia. Przebywał na piętnastodniowych testach w czołowym urugwajskim klubie Club Nacional de Football, gdzie występowali jego rodacy Julio César Dely Valdés i Jorge Dely Valdés. Nie zaproponowano mu jednak kontraktu^[8]. W październiku 1991 podpisał natomiast dwumiesięczną umowę z zespołem CD Marathón z Hondurasu, później przedłużoną o kolejne dwa miesiące (do lutego 1992)^[8]. Klub ten zatrudnił go dzięki udanemu występowi w uniwersyteckich mistrzostwach Ameryki Środkowej^[2]. W ekipie z miasta San Pedro Sula nie strzelił jednak żadnego gola w lidze honduraskiej. Pomimo bardzo dobrej gry na treningach jako napastnik, w lidze był wystawiany głównie na nienaturalnej dla siebie pozycji skrzydłowego^[2].

W 2001 roku Ardines odszedł z Euro Kickers, bezpośrednio po spadku klubu do drugiej ligi^[9]. Następnie spędził po pół roku w klubach San Francisco FC (cztery gole) i Alianza FC (dwa gole)^[4]. Z San Francisco wywalczył trzecie w swojej karierze wicemistrzostwo Panamy (Apertura 2001), ponownie grając u boku Neftalíego Díaza^[10]. Karierę zakończył w wieku 34 lat jako zawodnik drugoligowego AD Orión^[11].

Ardines jest najlepszym strzelcem w historii profesjonalnej ligi panamskiej. W latach 1989–2002 strzelił w niej 197 goli^[12]. Należy do niego również rekord strzelonych bramek w jednym sezonie ligi panamskiej (26)^[12].

Kariera reprezentacyjna

Ardines rozegrał kilka towarzyskich spotkań w reprezentacji Panamy. Były to m.in. dwa mecze z Hondurasem (0:4, 0:4) w czerwcu 1992 (za kadencji selekcjonera Gustavo de Simone)^[13][14] czy z Trynidadem i Tobago (1:0) w lipcu 1996 (za kadencji Césara Maturany)^[15]. Zdobywał pojedyncze gole w meczach towarzyskich, lecz nigdy nie wystąpił w eliminacjach do mistrzostw świata^[2].

Powodem jego skromnego dorobku w drużynie narodowej była wielka konkurencja ze strony napastników takich jak bliźniacy Julio César Dely Valdés i Jorge Dely Valdés, Rommel Fernández czy Víctor René Mendieta, odnoszących spore sukcesy w ligach zagranicznych^[4].

Osiągnięcia

Euro Kickers

• mistrzostwo Panamy (1): 1993
• wicemistrzostwo Panamy (2): 1991, 1996/1997

San Francisco

• wicemistrzostwo Panamy (1): Apertura 2001

Indywidualne

• najlepszy piłkarz ANAPROF (2): 1990, 1993
• król strzelców ANAPROF (6): 1990, 1991, 1992, 1993, 1994/1995, 1995/1996

Styl gry

„Być może Ardines nie był najzdolniejszym piłkarzem jakiego widziałem, ale był mistrzem w wykończeniu akcji.” — Ferney Agrono, kolega klubowy Ardinesa z Euro Kickers[7]

Ardines był opisywany jako szybki, zwinny i opanowany napastnik, potrafiący bardzo dobrze ocenić sytuację na boisku i wykorzystywać błędy przeciwnika^[4]. Dysponował świetnym wykończeniem i mocnym strzałem^[1]. Jak sam przyznawał, był zarazem piłkarzem przeciętnie uzdolnionym technicznie^[2].

Zwykle nie celebrował swoich goli^[1].

Życie prywatne

Ardines jest żonaty z Itzel, posiada trójkę dzieci – synów Anthony’ego i Arthura oraz córkę Arline^[1].

Jako czynny zawodnik studiował na kierunku rachunkowości^[2]. Po zakończeniu kariery pracował w Ministerstwie Rozwoju Społecznego jako księgowy. W czasie wolnym występował w lokalnej lidze oldbojów, gdzie regularnie zdobywał tytuły króla strzelców^[1].

Przypisy

1. Marian Ruiz Góngora: 'Chepe', una historia viviente. [w:] La Prensa [on-line]. prensa.com, 10 sierpnia 2013. [dostęp 2020-08-13]. (hiszp.).
2. José "Chepe" Ardines, el máximo goleador en la historia del fútbol panameño. [w:] Cable Onda Sports [on-line]. YouTube, 2 lutego 2021. [dostęp 2021-04-05]. (hiszp.).
3. Nino Mangravita: Marzo 19,1989. José ¨Chepe¨ Ardines hace su debut con Eurokickers vs Deportivo Perú. Anotó sus dos primeros goles.. Así empezó su historia... Twitter, 19 marca 2015. [dostęp 2021-04-05]. (hiszp.).
4. Campo Elías Estrada: El matador de Anaprof. [w:] La Prensa [on-line]. prensa.com, 1 lutego 2007. [dostęp 2020-08-13]. (hiszp.).
5. Ardines ficha con el Orión. [w:] La Prensa [on-line]. prensa.com, 26 lipca 2002. [dostęp 2020-08-13]. (hiszp.).
6. Eduardo Moreno Tórtora: No hubo Jugador Más Valioso. [w:] Panamá América [on-line]. panamaamerica.com.pa, 27 grudnia 2006. [dostęp 2020-08-13]. (hiszp.).
7. Campo Elías Estrada: Once veces Ardines. [w:] La Prensa [on-line]. prensa.com, 20 grudnia 2016. [dostęp 2020-08-13]. (hiszp.).
8. Los dos centenarios. [w:] La Prensa [on-line]. prensa.com, 29 września 2013. [dostęp 2020-09-04]. (hiszp.).
9. Rubén Polanco: "El Chepe" para la historia. [w:] Crítica [on-line]. critica.com.pa, 1 lutego 2007. [dostęp 2020-08-13]. (hiszp.).
10. El San Francisco da el primer paso, Arabe Unido saca empate al Sporting. [w:] Panamá América [on-line]. panamaamerica.com.pa, 22 czerwca 2001. [dostęp 2020-09-05]. (hiszp.).
11. José Edwin Sánchez M.: Orión tras el ascenso. [w:] Crítica [on-line]. critica.com.pa, 8 sierpnia 2002. [dostęp 2020-08-13]. (hiszp.).
12. Homenaje al "Chepe" Ardines, hoy. [w:] Panamá América [on-line]. panamaamerica.com.pa, 3 lutego 2007. [dostęp 2020-08-13]. (hiszp.).
13. Honduras v Panama, 28 June 1992. 11v11.com. [dostęp 2020-09-05]. (hiszp.).
14. Honduras v Panama, 30 June 1992. 11v11.com. [dostęp 2020-09-05]. (hiszp.).
15. Eduardo Moreno T.: Socca Warriors sólo perdieron de 14, dos veces. [w:] Panamá América [on-line]. panamaamerica.com.pa, 17 marca 2009. [dostęp 2020-09-05]. (hiszp.).