Józef Arnulf Giedroyć

Józef Arnulf Giedroyć

Data urodzenia	24 lipca 1754
Data i miejsce śmierci	17 lipca 1838 Olsiady
Miejsce pochówku	Wornie
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	24 stycznia 1781[1]
Nominacja biskupia	11 kwietnia 1791[2]
Sakra biskupia	19 czerwca 1791
Odznaczenia

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	19 czerwca 1791
Konsekrator	Jan Stefan Giedroyć
Współkonsekratorzy	Adam Naruszewicz Józef Kazimierz Kossakowski

Józef Arnulf Giedroyć herbu Hippocentaurus (ur. 24 lipca 1754^[1] w Komorowszczyźnie, zm. 17 lipca 1838 w Olsiadach) – biskup żmudzki od 1803 roku, przewodniczący Komisji Edukacyjnej Litewskiej od 1797 roku^[3][4].

Dzięki protekcji swojego stryja Jana Stefana Giedroycia, jeszcze jako alumn seminarium duchownego w Wilnie został kanonikiem inflanckim. W 1781 przyjął święcenia kapłańskie. W latach 1781–1785 odbył studia teologiczne w Rzymie. Od 1786 był członkiem kapituły żmudzkiej. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego^[5]. W 1788 został prałatem archidiakonem. W 1789 został odznaczony przez króla Stanisława II Augusta Poniatowskiego Orderem Świętego Stanisława. 4 grudnia 1790 mianowany koadiutorem diecezji żmudzkiej^[6]. W 1791 prekonizowany biskupem tytularnym Orthosias w Caria^[2]. W 1795 został wybrany delegatem Księstwa Żmudzkiego i udał się z misją dziękczynną do Katarzyny II. W dowód uznania dostał od niej krzyż diamentowy.

Od 1801 sprawował faktycznie rządy w diecezji. Na życzenie cara Aleksandra I, wziął udział pracach Komitetu Biblijnego. Przełożył Nowy Testament na język żmudzki.

W liście pasterskim poparł powstanie listopadowe^[7].

Przypisy

1. Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. VI, Patavii 1958, s. 365. (łac.)
2. Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. VI, Patavii 1958, s. 320. (łac.)
3. na zmianę z biskupem Janem Nepomucenem Kossakowskim
4. Janina Kamińska, Universitas Vilnensis 1793-1803, Od Szkoły Głównej Wielkiego Księstwa Litewskiego do Imperatorskiego Uniwersytetu Wileńskiego, Warszawa 2012, s. 56.
5. Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 308.
6. Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. VI, Patavii 1958, s. 366. (łac.)
7. Jacek Feduszka, Powstanie Listopadowe na Litwie i Żmudzi, w: Teka Kom. Hist. OL PAN, 2004, 1, s. 134, w Internecie

Bibliografia

• M. Godlewski, Józef Arnolf Giedroyć [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. VII, 1948–1958, s. 428.

Linki zewnętrzne

• Biskup Józef Arnulf Giedroyć (ang.)

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000019028127
• VIAF: 40303202
• GND: 124087353
• BnF: 15569864k
• PLWABN: 9810592149705606
• NUKAT: n00029627

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3905343
• VLE: juozapas-arnulfas-giedraitis