Iga Cembrzyńska, właśc. Maria Elżbieta Cembrzyńska (ur. 2 lipca1939 w Radomiu) – polska aktorka, scenarzystka, reżyserka, piosenkarka, kompozytorka i producentka filmowa, właścicielka firmy producenckiej Iga-Film[1]. Śpiewa sopranem koloraturowym[2].
Życiorys
Córka Ireny Sołtyk i Wacława Cembrzyńskiego[3]. Jej ojcem chrzestnym został Stefan Sołtyk, wuj matki[4]. Ma młodszego o siedem lat brata, Zbigniewa[5]. Urodziła się w Radomiu, ale pierwsze lata życia, przypadające na okres II wojny światowej, spędziła w Brześcach i Rogowie[6]. Po wojnie powróciła z rodziną do Radomia, gdzie mieszkała w kamienicy przy ul. Trawnej[7].
Jako dziecko rozpoczęła naukę gry na fortepianie, wkrótce została zapisana do szkoły muzycznej[7]. Uczyła się w liceum w klasie o profilu przyrodniczo-geograficznym, naukę muzyczną kontynuowała w szkole muzycznej w Katowicach, po czym wkrótce wróciła do Radomia[8]. Przez jeden semestr studiowała na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu[9].
W 1962 ukończyła studia na PWST w Warszawie[10]. Dykcję doskonaliła w Instytucie Głuchoniemych w Warszawie[11]. W czasie studiów przyjęła imię Iga, które nawiązuje do Igi Mayr, jej aktorskiej inspiracji[12]. Po swoim pierwszym występie w klubie studenckim „Medyk” przyjęła propozycję współpracy z orkiestrą jazzową Eskulap – chcąc uniknąć konsekwencji ze strony rektora PWST, Jana Kreczmara, który zakazywał studentom pracy zawodowej, śpiewała pod pseudonimem Maria Skalska[13]. Będąc na czwartym roku studiów, na zaproszenie Ludwika Sempolińskiego wystąpiła w programie Profesor i jego uczniowie, w którym zaśpiewała utwór „Peruwianka”[14]. Po udziale w programie otrzymała propozycję nagrań radiowych oraz zagrania Lukrecji w przedstawieniu telewizyjnym Spazmy modne[14]. Występowała też w spektaklach dyplomowych: Czuła struna, Przy drzwiach zamkniętych i Ksiądz Marek[14].
W 1970 odmieniła swój wizerunek, który po raz pierwszy zaprezentowała w filmie Andrzeja KondratiukaHydrozagadka (1970)[21], do którego nakręciła również czołówkę[22]. Na przestrzeni kolejnych lat zagrała w kilku innych, reżyserowanych przez Kondratiuka filmach, m.in. Skorpion, Panna i Łucznik, Jak to się robi czy Pełnia. W 1972 zadebiutowała z recitalem Cztery dialogi z sumieniem według tekstów Mariny Cwietajewej, za który odebrała nagrodę specjalną na Spotkaniach Teatrów Jednego Aktora we Wrocławiu[23].
W 2000 zadebiutowała jako reżyserka, tworząc film dokumentalny Pamiętnik filmowy Igi C.[28]. W kolejnych latach premierę miały jeszcze jej dwa filmy, oba poświęcone kobietom w sporcie: w 2002 ukazał się dokument 48 godzin z życia kobiety o kick-bokserce Agnieszce Rylik, a w 2003 – Ikar w spódnicy o Małgorzacie Margańskiej, mistrzyni świata w szybownictwie akrobatycznym. W 2006 grała w spektaklu Klimakterium... i już w Teatrze Rampa[29].
15 marca 2016 ukazała się książka „Mój intymny świat”, wywiad-rzeka z Igą Cembrzyńską, przeprowadzony przez Magdalenę Adaszewską[30].
Życie prywatne
W latach 60. poślubiła filozofa Andrzeja Kasię, z którym rozwiodła się po 10 latach małżeństwa[31][32]. W 1971 związała się z reżyserem Andrzejem Kondratiukiem[33], za którego wyszła na początku lat 80. i z którym była do jego śmierci w 2016. Zamieszkali we wsi Gzowo[34]. Jest bezdzietna[35].
.jpg)
_(cropped).jpg)
