|
Fiołek kosmaty
Fiołek kosmaty[4], fiołek owłosiony[5] (Viola hirta L.) – gatunek roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Występuje naturalnie na obszarze od Europy po Syberię i Azję Środkową[3].
Rozmieszczenie geograficzne
Rośnie naturalnie na obszarze od Europy po Syberię i Azję Środkową. Podawany jest z Norwegii, Szwecji, Finlandii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Holandii, Belgii, Francji, Hiszpanii, Włoch, Szwajcarii, Austrii, Niemczech, Danii, Polski, Litwy, Łotwy, Estonii, Białorusi, Czech, Słowacji, Węgier, krajów byłej Jugosławii, Albanii, Grecji, Bułgarii, Rumunii, Ukrainy, Rosji (z jej europejskiej części i Syberii), Kazachstanu, Kirgistanu oraz Chin (z regionu autonomiczny Sinciang)[3]. W Polsce jest pospolity na niżu i pogórzu[6].
Morfologia
- Pokrój
- Bezłodygowa roślina wieloletnia, często tworząca kilka rozet liściowych. Dorasta do 2–10 cm wysokości[7]. Liście i kwiaty wyrastają wprost z kłącza[8]. Nie tworzy rozłogów[9].
- Liście
- Blaszka liściowa ma kształt od owalnego do podługowato-owalnego[7]. Mierzy 1,5–2,5 cm długości oraz 1–2 cm szerokości (zazwyczaj są 1–1,5 raza dłuższe niż szerokie), jest karbowana na brzegu, ma sercowatą nasadę i zaostrzony lub tępy wierzchołek, owłosiona (szczególnie od spodniej strony)[7][10]. Ogonek liściowy jest owłosiony i ma 3–7 cm długości[10]. Przylistki są szeroko lancetowate, bez lub z frędzlami, które są zazwyczaj nagie, orzęsione na szczycie[7].
- Kwiaty
- Pojedyncze, wyrastające z kątów pędów[10]. Są spore w stosunku do innych gatunków[8]. Nie wydzielają zapachu[9]. Mają działki kielicha o podługowatym kształcie, z tępym wierzchołkiem, dorastające do 8 mm długości. Płatki są podługowato odwrotnie jajowate, lekko wycięte na szczycie i mają jasnofioletową (lub czasami białą) barwę, dolny płatek jest odwrotnie jajowaty, mierzy 15–17 mm długości, posiada obłą, wyprostowaną na końcu ostrogę o długości 5 mm[7][10].
- Owoce
- Kuliste torebki pękające trzema klapami[8][10]. Gdy są dojrzale, klapy torebki wysychają i wyginając się wyrzucają nasiona[8].
-
Liść
-
Owłosienie liścia
-
Kwiat
-
Kwiat
Biologia i ekologia
Rośnie w lasach, zaroślach, na łąkach i skarpach[10]. Występuje na wysokości do 2000 m n.p.m. Kwitnie od marca do maja[9].
Zmienność
Tworzy mieszańce z fiołkiem białym, fiołkiem wonnym, fiołkiem pagórkowym i fiołkiem skalnym[8].
Zastosowanie
Jest uprawiany jako roślina ozdobna[potrzebny przypis].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-02] (ang.).
- ↑ a b c d Viola hirta L.. Plants of the World Online. [dostęp 2021-02-08]. (ang.).
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1. Brak numerów stron w książce
- ↑ Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 143. ISBN 83-01-00129-1.
- ↑ Cervenka, Ferakova, Haber: Świat roślin skał i minerałów. Warszawa: PWRiL, 1982, s. 258. ISBN 83-09-00462-1.Sprawdź autora:1.
- ↑ a b c d e Viola hirta L.. Infoflora. [dostęp 2021-02-08]. (fr.).
- ↑ a b c d e Szafer, Kulczyński, Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969, s. 244.Sprawdź autora:1.
- ↑ a b c Violette hérissée. Flore Alpes. [dostęp 2021-02-08]. (fr.).
- ↑ a b c d e f Viola hirta. Plantes & Botanique. [dostęp 2021-02-08]. (fr.).
Identyfikatory zewnętrzne:
|
|
.jpg)
.jpg)
