FSM Beskid

FSM Beskid

FSM Beskid z Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie
Inne nazwy	FSM Beskid 106
Producent	BOSMAL FSM
Projektant	Wiesław Wiatrak i Krzysztof Meisner
Zaprezentowany	1983
Okres produkcji	1983–1991 (tylko prototypy)
Miejsce produkcji	Bielsko-Biała
Dane techniczne
Segment	A
Typy nadwozia	3–drzwiowy hatchback
Silniki	Benzynowy: 1) 594 cm³, 20,6 kW (28 KM) 2) 704 cm³, 22 kW (30 KM)
Skrzynia biegów	4–biegowa manualna
Napęd	przedni
Długość	3235–3500 mm
Szerokość	1530 mm
Wysokość	1364 mm
Rozstaw osi	2150 mm
Masa własna	630–680 kg
Zbiornik paliwa	45 l
Liczba miejsc	4 lub 5
Bagażnik	200/800 l
Ładowność	4 lub 5 osób + 50 kg
Dane dodatkowe
Konkurencja	Łada Oka Renault Twingo Zastava Yugo Koral

FSM Beskid (FSM Beskid 106) – polski samochód koncepcyjny o jednobryłowym nadwoziu zaprojektowany na początku lat 80. XX wieku w Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Samochodów Małolitrażowych BOSMAL w Bielsku-Białej. Łącznie powstało 7 egzemplarzy tego modelu w czterech wersjach.

Historia i opis modelu

FSM Beskid − tył pojazdu

Wnętrze FSM Beskid

Egzemplarz w kolorze białym z Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie

FSM Beskid w kolorze żółtym w Muzeum Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego w Chlewiskach

W 1981 roku zespół projektantów pod kierownictwem inż. Wiesława Wiatraka rozpoczął prace konstruktorskie nad Beskidem 106.

Projekt stylistyczny nadwozia opracował Krzysztof Meisner^[1] z ASP w Warszawie we współpracy z Januszem Piechną^[2] z Politechniki Warszawskiej odpowiadającym za aerodynamikę samochodu. Pierwszy model jednobryłowej geometrii nadwozia nazwany MePi od nazwisk autorów został przebadany w tunelu aerodynamicznym Instytutu Techniki Lotniczej i Mechaniki Stosowanej Wydziału Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa PW^[3]. W 1982 roku były gotowe plany konstrukcyjne auta oraz rozpoczęto budowę pierwszego prototypu, który powstał w ciągu 10 miesięcy i został zaprezentowany w 1983 roku.

Karoseria odznaczała się bardzo niskim współczynnikiem oporu powietrza wynoszącym Cx=0,29, który powodował, że Beskid zużywał 3,9 l paliwa na 100 km przy prędkości 90 km/h, oraz 4.6 l paliwa przy prędkości 120 km/h.

Początkowo w aucie zamontowano chłodzony cieczą silnik o pojemności 594 cm³ i mocy maksymalnej 20,6 kW osiąganej przy 5500 obr./min.

W 1987 roku opracowano wersję modelu Beskid o długości 3,5 m z silnikiem z Polskiego Fiata 126 Bis. W 1991 roku powstała makieta teoretycznej produkcyjnej wersji samochodu, częściowo zunifikowana pod względem wyglądu zewnętrznego z Cinquecento. Przy jej opracowaniu konstruktorzy z ośrodka BOSMAL i plastycy z krakowskiej ASP skupili się głównie na dopracowaniu wnętrza pojazdu. W latach 80. nawiązano współpracę z FSO. Planowano wówczas wykorzystanie w Beskidzie elementów podwozia i silników modelu FSO Wars^[4].

Z przyczyn ekonomiczno-politycznych nigdy nie rozpoczęto seryjnej produkcji. Powstało 7 prototypów tego samochodu, z czego 1 został rozbity w próbie zderzeniowej, a 6 przechodziło próby drogowe. Po 1989 roku władze nakazały zniszczenie prototypów, jednak inżynierowie nie wykonali polecenia. Beskida można dziś oglądać w Muzeum Motoryzacji w Warszawie (egzemplarz w kolorze żółtym), Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie (2 egzemplarze, w kolorze białym i zielonym), na Politechnice Opolskiej (egz. w kolorze białym), w Muzeum Techniki i Komunikacji w Szczecinie (egz. w kolorze zielonym) oraz w zakładowym muzeum ośrodka BOSMAL w Bielsku-Białej (egz. w kolorze kremowym). Dokumentacja została zniszczona wcześniej, gdyż musiał on ustąpić miejsca licencjonowanemu Cinquecento.

Dane techniczne

Wersja	Silnik:	Układ zasilania:	Średnica × skok tłoka:	St. sprężania:	Moc maksymalna:	Maks. moment obrotowy	0-100 km/h:	V-max:
703[5]	R2 0,7 l (703 cm³)	gaźnik Weber/Solex	80 x 70 mm	8,7:1	30 KM (22 kW) przy 4250 obr/min	50 N•m przy 2400 obr/min	b.d.	125 km/h

Przypisy

1. KRZYSZTOF MEISNER — ZASAMOCHODZENIE. MWW. [dostęp 2015-04-07]. (pol.).
2. Koyoko przeminęło z wiatrem - Archiwum Rzeczpospolitej [online], archiwum.rp.pl [dostęp 2021-05-01] .
3. Supersamochód - kompromis pomiędzy estetyką a aerodynamiką [online], Politechnika Warszawska [dostęp 2021-05-01]  (pol.).
4. Zbigniew D. Skoczek: Beskid był pierwszy. Interia.pl, 5 maja 2007. [dostęp 2010-02-10].
5. The true story of Beskid (1982). [w:] klassikaauto.pl [on-line]. [dostęp 2015-10-05].

Linki zewnętrzne

• Egzemplarz jeżdżący na Politechnice Opolskiej