Elbląg – gmina wiejska w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie elbląskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie elbląskim.
W skład gminy wchodzą 24 sołectwa: Adamowo, Cieplice, Czechowo, Dłużyna, Drużno, Gronowo Górne, Janowo, Kazimierzowo, Kępa Rybacka, Kępiny Wielkie, Komorowo Żuławskie, Myślęcin, Nowakowo, Nowina, Nowe Batorowo, Nowotki, Pilona, Przezmark, Raczki Elbląskie, Sierpin, Tropy Elbląskie, Weklice, Węzina, Władysławowo[2].
Siedziba gminy to Elbląg, który jest obecnie największym miastem z siedzibą gminy wiejskiej w Polsce.
Według danych Instytutu Geodezji i Kartografii, na jej terenie znajduje się najniżej położony punkt w Polsce. Występuje jako część wsi Raczki Elbląskie, której wysokość wynosi 1,8 m p.p.m.[4]
Według danych z 30 czerwca 2004[5] gminę zamieszkiwało 6501 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku[6] gminę zamieszkiwało 7563 osób.
Struktura powierzchni
Według danych z roku 2002[7] gmina Elbląg ma obszar 192,06 km², w tym:
- użytki rolne: 65%
- użytki leśne: 9%
Gmina stanowi 13,43% powierzchni powiatu.
Hydrologia
Gmina leży na Żuławach Wiślanych w dorzeczu rzeki Elbląg, która ma rozgałęziony układ hydrograficzny. Na terenie gminy znajdują się rzeki: Elbląg, Kanał Jagielloński, Kanał Elbląski, Nogat, dolny odcinek Wąskiej, Elszka, Burzanka, Kowalewka, Cieplicówka, Fiszewka i Dąbrówka. Północną granicę gminy wyznacza linia brzegowa Zalewu Wiślanego, zaś północno-zachodnią Nogat.
W obrębie gminy znajduje się Jezioro Druzno, które jest bardzo cennym obszarem w skali kraju o wysokiej bioróżnorodności[8].
Demografia
Dane z 30 czerwca 2004[5]:
Opis |
Ogółem |
Kobiety |
Mężczyźni
|
jednostka |
osób |
% |
osób |
% |
osób |
%
|
populacja |
6501 |
100 |
3203 |
49,3 |
3298 |
50,7
|
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
33,8 |
16,7 |
17,2
|
- Piramida wieku mieszkańców gminy Elbląg w 2014 roku[1].
Pozostałe miejscowości
Samodzielne osiedla
Adamowo-Osiedle, Batorowo, Bielnik Drugi, Bielnik Pierwszy, Helenowo, Janów, Kazimierzowo, Lisów, Nowa Pilona, Nowy Dwór, Przezmark-Osiedle.
Miejscowości bez statusu sołectwa
Bogaczewo, Chlewki, Dolna Kępa, Druzieńska Karczma, Jagodno, Józefowo, Karczowizna, Klepa, Nowakowo Trzecie, Nowe Pole, Pasieki, Rybaki, Ujście.
Ochrona przyrody
W 2002 roku ze względu na bogactwo roślinne i bioróżnorodność jezioro Druzno zostało uznane międzynarodową formą ochrony i wpisane na listę ramsarską[9]
Parki Krajobrazowe
Na terenie gminy zlokalizowana jest część Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej[10].
Rezerwaty przyrody
Na obszarze gminy znajdują się następujące rezerwaty przyrody[11]:
Pomniki przyrody
Na terenie gminy znajdują się następujące pomniki przyrody[12]:
Nr
|
Lokalizacja
|
Nazwa
|
Obwód przy powołaniu [cm]
|
Nr ew.
|
Rok powołania
|
Zdjęcie
|
1. |
Janów, droga polna przy o ogrodzeniu dawnego PPGO Gronowo Górne
|
4 dęby szypułkowe
|
od 400 do 450
|
36/88-38/88
|
1988
|
|
2. |
Janów, park dworski
|
2 brzozy brodawkowate 3 buki zwyczajne choina kanadyjska dąb szypułkowy 3 graby pospolite 4 jesiony wyniosłe
|
220 i 260 280-320 270 310 200-350 260-460
|
46/88-47/88 34/88, 43/88, 40/88 33/88 45/88 41/88, 42/8, 44/88 32/88, 39/88, 48/88, 49/88
|
1988
|
|
3. |
leśnictwo Jagodno oddz. 268o
|
dąb szypułkowy
|
445
|
103/92
|
1992
|
|
4. |
leśnictwo Jagodno oddz. 282i
|
3 dęby szypułkowe
|
358-497
|
66/92-68/92
|
1992
|
|
5. |
leśnictwo Jagodno oddz. 291c
|
3 dęby szypułkowe wierzba
|
327-558 558
|
81/92-83/92 91/92
|
1992
|
|
6. |
leśnictwo Jagodno oddz. 291d
|
3 buki zwyczajne 15 dębów szypułkowych
|
315-327 310-532
|
84/92, 100/92, 102/92 85/92-90/92, 92/92-99/92, 101/92
|
1992
|
|
7. |
leśnictwo Jagodno oddz. 292d
|
dąb szypułkowy
|
415
|
69/92
|
1992
|
|
8. |
leśnictwo Jagodno oddz. 292g
|
3 buki zwyczajne
|
320-370
|
70/92-72/92
|
1992
|
|
9. |
leśnictwo Jagodno oddz. 296a
|
6 dębów szypułkowych
|
338-730
|
78/92-80/92
|
1992
|
|
10. |
leśnictwo Jagodno oddz. 296h
|
2 buki zwyczajne 3 dęby szypułkowe
|
320 i 340 370-540
|
73/92-77/92
|
1992
|
|
11. |
leśnictwo Jagodno oddz. 280 i 282
|
aleja 94 kasztanowców zwyczajnych
|
100-275
|
22/94
|
1994
|
|
12. |
leśnictwo Jagodno oddz. 282d
|
dąb szypułkowy
|
438
|
251/96
|
1996
|
|
13. |
Tropy Elbląskie cmentarz mennonicki
|
jesion wyniosły
|
320
|
252/96
|
1996
|
|
14. |
Węzina 21
|
grab pospolity
|
410
|
253/96
|
1996
|
|
15. |
Węzina 23
|
jesion wyniosły
|
85
|
254/96
|
1996
|
|
16. |
Bogaczewo przy drodze do Weklic
|
kasztanowiec zwyczajny
|
330
|
1005
|
2001
|
|
17. |
Janów park dworski
|
wielopienny skrzydłorzech kaukaski
|
128-300
|
1006
|
2001
|
|
18. |
leśnictwo Zalesie oddz. 411i
|
4 dęby szypułkowe
|
290-485
|
1007-1010
|
2001
|
|
19. |
leśnictwo Zalesie oddz. 411k
|
wielopienna lipa drobnolistna
|
91-146 razem 464
|
1011
|
2001
|
|
20. |
leśnictwo Zalesie oddz. 411r nad Kowalewką
|
4-pienna lipa drobnolistna
|
200/200/200/130 razem 550
|
1012
|
2001
|
|
Obszary NATURA 2000
W poszczególnych częściach gminy zlokalizowane są obszary Natura 2000[13]:
Obszary Chronionego Krajobrazu
Na terenie gminy częściowo znajdują się[10]:
Sąsiednie gminy
Elbląg (miasto), Gronowo Elbląskie, Markusy, Milejewo, Nowy Dwór Gdański, Pasłęk, Rychliki, Tolkmicko
Przypisy
- ↑ a b Gmina Elbląg w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ a b BIP gminy, sołectwa
- ↑ a b Urząd Statystyczny w Olsztynie
- ↑ MichałM. Falandysz MichałM. i inni, Ochrona środowiska 2012, HalinaH. Sztrantowicz, BartoszB. Pac, Dariusz Bochenek, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, Departament Badań Regionalnych i Środowiska, 2012, s. 78, ISSN 0867-3217 (pol. • ang.).
- ↑ a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 . Brak numerów stron w książce
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Program Ochrony Środowiska dla Gminy Elbląg na lata 2006 - 2011, s. 12-13, 28-33. [dostęp 2013-02-06].
- ↑ The List of Wetlands of International Importance - 30 January 2013, s. 33. [dostęp 2014-09-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 września 2014)].
- ↑ a b Program Ochrony Środowiska dla Gminy Elbląg na lata 2006 - 2011, s. 15. [dostęp 2013-02-06].
- ↑ Program Ochrony Środowiska dla Gminy Elbląg na lata 2006 - 2011, s. 60. [dostęp 2013-02-06].
- ↑ Wykaz pomników przyrody w województwie warmińsko-mazurskim, RDOŚ Olsztyn, styczeń 2010. [dostęp 2015-01-17].
- ↑ Geoserwis GDOŚ. [dostęp 2013-02-06].
Wsie |
|
---|
Osady |
|
---|
Przysiółek |
|
---|
Części wsi |
|
---|
Przysiółek wsi |
|
---|
Pozostałe miejscowości |
|
---|