Daniel Wyszogrodzki

Daniel Wyszogrodzki
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Daniel Stanisław Wyszogrodzki

Data i miejsce urodzenia

1960
Warszawa

Zawód, zajęcie

tłumacz, dziennikarz, autor, redaktor Radia357

Narodowość

polska

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Multimedia w Wikimedia Commons

Daniel Stanisław[a] Wyszogrodzki (ur. 1960 w Warszawie[1]) – polski tłumacz i autor, także dziennikarz muzyczny. Doktor nauk humanistycznych, wykładowca Akademii Teatralnej w Warszawie, członek kapituły Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury[2], kurator Teatru Starego w Lublinie[3].

Życiorys

Ukończył VIII LO im. Władysława IV w Warszawie, absolwent Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 80. i 90. przebywał czasowo w Nowym Jorku. Współpracował z dwutygodnikiem „Radar” (1985-1987) oraz z miesięcznikami „Magazyn Muzyczny” (1985-1987) i „Tylko Rock” 1991-1993. W latach 1991–2011 związany z wydawaną w Nowym Jorku gazetą „Nowy Dziennik – Polish Daily News” (m.in. jako korespondent krajowy). W latach 1993–1995 korespondent Radia Kolor w Nowym Jorku, współpracownik Programu I Polskiego Radia w latach 2003–2005. Związany z wieloma krajowymi czasopismami muzycznymi i kulturalnymi, m.in. „Machina” (oryginalna), „Muza” (redaktor naczelny w latach 2002–2004) i „Jazz Forum” (od 1998 do chwili obecnej). W latach 2003–2013 współpracował z magazynem „Zwierciadło”, gdzie prowadził dział recenzji płytowych i przeprowadzał wywiady z gwiazdami muzyki, takimi, jak: Anna Netrebko, Cecilia Bartoli, Diana Krall, Norah Jones, Alicia Keys, Youssou N’Dour czy Tomasz Stańko. Prowadzi autorską audycję muzyczną „Godziny satysfakcji” w Radio 357[4].

Autor książki biograficznej Satysfakcja – The Rolling Stones[5] (sześć wydań) oraz poetyckich przekładów książek Leonarda Cohena Księga tęsknoty (Book of Longing, Rebis 2006), Księga miłosierdzia (Book of Mercy, Rebis 2017) i Płomień (The Flame, Rebis 2018)[6].

Jest redaktorem wielu edycji płytowych z archiwaliami polskiej muzyki popularnej (m.in. Złota kolekcja Pomaton EMI), z których seria Świecie nasz – dzieła wszystkie Marka Grechuty (15 CD) otrzymała Nagrodę Muzyczną Fryderyka 2001 w kategorii album roku reedycja/nagranie archiwalne. Na zamówienie Polskiego Radia opracował serię fonograficzną Marek Grechuta – koncerty (2014, 2015).

Przygotował wiele przekładów filmowych na potrzeby telewizji (fabuła i dokument), tłumacząc również filmy muzyczne i musicale, m.in. West Side Story, The Sound Of Music, Żółta łódź podwodna, Ned Kelly, Yentl, filmy Elvisa Presleya. Tłumaczy teksty śpiewających poetów (m.in. Leonard Cohen, Bob Dylan), bardów ludowych (Woody Guthrie) oraz tradycyjne utwory amerykańskiej muzyki folk.

Jest autorem tekstów piosenek dla Seweryna Krajewskiego[7], Łukasza Zagrobelnego[8] i Krzysztofa Krawczyka[9] (m.in. przebój numer jeden Mój przyjacielu).

Przetłumaczył m.in. różne wydania komiksów z serii „Przygód Tintina” Hergé[10].

Jest współautorem libretta (wraz z Wojciechem Kępczyńskim) i autorem tekstów piosenek do musicalu Akademia Pana Kleksa (Teatr Muzyczny „Roma”, 2007) z muzyką Andrzeja Korzyńskiego. Teatr Muzyczny „Roma” w Warszawie zrealizował w jego przekładzie musicale: Koty (2004), Taniec wampirów (2005), Upiór w operze (2008), Les Misérables (2010), Aladyn JR (2011), Deszczowa piosenka (2012) oraz Mamma Mia! (2015)[11].

Dla Teatru Rozrywki w Chorzowie przygotował przekłady musicali Oliver! (2009), Producenci (2009), Sweeney Todd (2012) oraz Niedziela w parku z Georgem (2014)[12]. Teatr Wielki w Poznaniu zrealizował w jego przekładzie polską prapremierę opery dziecięcej Hansa Krásy Brundibár (2009). Jego tłumaczenia piosenek z repertuaru Janis Joplin wykorzystano w monodramie Moja mama Janis w wykonaniu Jolanty Litwin-Sarzyńskiej (Nova Scena Teatru Muzycznego „Roma”, 2005), a piosenki zespołu Antony and the Johnsons złożyły się na przedstawienie Jesteś moją siostrą zrealizowane na Novej Scenie Teatru Muzycznego Roma (2011). Od września 2016 Teatr Stary w Lublinie prezentuje spektakl Boogie Street według Księgi tęsknoty Leonarda Cohena w tłumaczeniu i adaptacji Daniela Wyszogrodzkiego. Jego kolejne przekłady teatralne to Doktor Żywago (Opera i Filharmonia Podlaska, 2017) i Gorączka sobotniej nocy (Teatr Muzyczny w Gdyni, 2018). Renata Przemyk wydała album Boogie Street z jego przekładami piosenek Leonarda Cohena (Agora, 2017), a Krzysztof Krawczyk płytę Wiecznie młody z przekładami piosenek Boba Dylana (Sony, 2017). Najnowsze przekłady teatralne Daniela Wyszogrodzkiego to Pretty Woman (Teatr Muzyczny w Łodzi, 2021)[13], Something Rotten (Teatr Muzyczny w Gdyni, 2022)[14], West Side Story (Opera i Filharmonia Podlaska, 2022)[15] Złap mnie, jeśli potrafisz (Teatr Muzyczny w Łodzi, 2023)[16], Tootsie (Teatr Rozrywki w Chorzowie, 2023)[17] oraz Tajemniczy ogród (The Secret Garden) z muzyką Lucy Simon.

Od 2015 roku jest wykładowcą Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Pracę doktorską „Stulecie musicalu” obronił w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk pod kierunkiem prof. Anny Nasiłowskiej i prof. Krzysztofa Lipki[18]. Ukazała się w popularnej wersji książkowej jako Ale musicale! (Wydawnictwo Marginesy, 2018)[19].

Jest autorem piosenek do musicalu Pora jeziora z muzyką Tomasza Szymusia do libretta Ałbeny Grabowskiej (Filharmonia Warmińsko-Mazurska w Olsztynie, 2021)[20]. W 2022 roku nakładem Filharmonii Warmińsko-Mazurskiej ukazały się książka oraz płyta CD Pora jeziora[21]. Jest autorem piosenek do musicalu Kopernik z muzyką Tomasza Szymusia do libretta Ałbeny Grabowskiej (Opera Krakowska, 2023)[22].

W lipcu 2021 roku ukazała się autobiograficzna powieść Daniela Wyszogrodzkiego Plac Leńskiego (Wydawnictwo Marginesy)[23].

Musicale

Teatr Muzyczny „Roma” w Warszawie

Teatr Rozrywki w Chorzowie

  • Oliver! (muz. Lionel Bart, reż. Magdalena Piekorz, 2009) – przekład
  • Producenci (muz. Mel Brooks, reż. Michał Znaniecki, 2009) – przekład
  • Sweeney Todd (muz. Stephen Sondheim, reż. Andrzej Bubień, 2012) – przekład
  • Niedziela w parku z Georgem (muz. Stephen Sondheim, reż. Andrzej Bubień, 2014) – przekład
  • Tootsie (muz. David Yazbek, reż. Magdalena Piekorz, 2023) – przekład

Teatr Wielki w Poznaniu

  • Brundibar (muz. Hans Krása, reż. Beata Redo-Dobber, 2009) – przekład

Opera i Filharmonia Podlaska

  • Doktor Żywago (muz. Lucy Simon, reż. Jakub Szydłowski, 2017) – przekład
  • West Side Story (muz. Leonard Bernstein, reż. Jakub Szydłowski, 2022) – przekład

Teatr Muzyczny w Gdyni

  • Gorączka sobotniej nocy (muz. Bee Gees, reż. Tomasz Dutkiewicz, 2018) – przekład
  • Something Rotten (muz. Karey i Wayne Kirkpatrck, reż. Tomasz Dutkiewicz, 2022) – przekład

Filharmonia Warmińsko-Mazurska w Olsztynie

  • Pora jeziora (muz. Tomasz Szymuś, reż. Jerzy Jan Połoński) – słowa piosenek

Teatr Muzyczny w Łodzi

  • Pretty Woman (muz. i teksty piosenek Bryan Adams i Jim Vallance, reż. Jakub Szydłowski) – przekład
  • Złap mnie jeśli potrafisz (muz. Marc Shaiman, reż. Jakub Szydłowski, 2023) – przekład

Opera Krakowska

  • Kopernik (muz. Tomasz Szymuś, reż. Jakub Szydłowski, 2023) – słowa piosenek

Publikacje książkowe

Wybrane edycje płytowe

Antologie (jako redaktor)

Złota kolekcja Pomaton EMI (jako redaktor)

  • Marek Grechuta – Dni, których nie znamy (Pomaton EMI, 1999)
  • Czesław Niemen – Czas jak rzeka (Pomaton EMI, 2000)
  • Skaldowie – Wszystko kwitnie wkoło (Pomaton EMI, 2001)
  • Leszek Długosz – Także i ty (Pomaton EMI, 2001)
  • Seweryn Krajewski – Pogoda na szczęście (Pomaton EMI, 2001)
  • Krzysztof Klenczon – Pożegnanie z gitarą (Pomaton EMI, 2001)
  • Stan Borys – Idę drogą nieznaną (Pomaton EMI, 2002)
  • Czerwone Gitary – Nie spoczniemy (Pomaton EMI, 2002)
  • Trubadurzy – Cóż wiemy o miłości (Pomaton EMI, 2002)
  • Gintrowski, Kaczmarski, Łapiński – Pokolenie (Pomaton EMI, 2003)
  • Jacek Kaczmarski – Źródło (Pomaton EMI, 2003)
  • Różni Wykonawcy – Lata 60-te: Kwiaty we włosach (Pomaton EMI, 2003)
  • Różni Wykonawcy – Lata 70-te: Czas relaksu (Pomaton EMI, 2003)
  • Marek Grechuta vol. 2 – Gdzieś w nas (Pomaton EMI, 2004)
  • Zbigniew Namysłowski – Sprzedaj mnie wiatrowi (2 CD Pomaton EMI, 2004)

Złote płyty

Platynowe płyty

Uwagi

  1. ↑ Na stronie internetowej ZAiKS (online.zaiks.org.pl) w wyszukiwarce utworów D. Wyszogrodzkiego.

Przypisy

  1. ↑ Gość „Plusa Minusa” poleca. Rozczarowany powrotami, w: Rzeczpospolita. Plus Minus nr 232 (11778)/Plus Minus 39 (1436), 3–4 października 2020, s. 26.
  2. ↑ Warszawa. Ogłoszenie nominacji do XV Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury | e-teatr.pl [online], Teatr w Polsce - polski wortal teatralny [dostęp 2021-11-21] (pol.).
  3. ↑ O teatrze - Teatr Stary w Lublinie [online], teatrstary.eu [dostęp 2021-11-21].
  4. ↑ Daniel Wyszogrodzki [online], Radio357 [dostęp 2021-11-21] (pol.).
  5. ↑ SATYSFAKCJA. HISTORIA THE ROLLING STONES - Daniel Wyszogrodzki (oprawa miękka) [online], Inrock [dostęp 2021-11-21] (pol.).
  6. ↑ Leonard Cohen w REBIS. Dowiedz się więcej o autorze i kup jego książkę [online], rebis.com.pl [dostęp 2021-11-21].
  7. ↑ Noc jest muzą dla muzyka – 1997 r. | Seweryn Krajewski Fundacja [online], sewerynkrajewskifundacja.com [dostęp 2021-11-21].
  8. ↑ Między dźwiękami (Jewelcase) – Łukasz Zagrobelny [online], TaniaKsiazka.pl [dostęp 2021-11-21] (pol.).
  9. ↑ Krzysztof Krawczyk i Daniel Wyszogrodzki. [dostęp 2021-11-21].
  10. ↑ Hergé: Przygody Tintina. Warszawa: Egmon, 2011. ISBN 978-83-237-4711-6.
  11. ↑ Daniel Wyszogrodzki [online], Teatr Muzyczny Roma [dostęp 2021-11-21] (pol.).
  12. ↑ TŁUMACZE [online], teatr-rozrywki.pl [dostęp 2021-11-21].
  13. ↑ PRETTY WOMAN | Teatr Muzyczny w Łodzi [online], teatr-muzyczny.lodz.pl [dostęp 2021-11-21].
  14. ↑ Teatr Muzyczny: pięć produkcji na Dużej Scenie do 2023 roku [online], trojmiasto.pl, 13 lutego 2020 [dostęp 2021-11-21] (pol.).
  15. ↑ Sylwia Wierczyńska, Białystok. "Wesoła wdówka" i "West Side Story" - w nowym sezonie Opery i Filharmonii Podlaskiej | e-teatr.pl [online], Teatr w Polsce - polski wortal teatralny [dostęp 2021-11-21] (pol.).
  16. ↑ ZŁAP MNIE, JEŚLI POTRAFISZ (CATCH ME IF YOU CAN) - PREMIERA | Teatr Muzyczny w Łodzi [online], www.teatr-muzyczny.lodz.pl [dostęp 2023-06-14].
  17. ↑ Repertuar Teatru Rozrywki [online], teatr-rozrywki.pl [dostęp 2023-06-14].
  18. ↑ Pedagodzy [online], Akademia Teatralna, 23 stycznia 2016 [dostęp 2021-11-21].
  19. ↑ Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk - Przewody doktorskie [online], ibl.waw.pl [dostęp 2021-11-21].
  20. ↑ Pora jeziora. Warmińska opowieść wigilijna – PREMIERA – Filharmonia Warmińsko-Mazurska [online] [dostęp 2021-11-21] (pol.).
  21. ↑ Płyta i książka „Pora jeziora” – Filharmonia Warmińsko-Mazurska [online] [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  22. ↑ Opera Krakowska [online], opera.krakow.pl [dostęp 2023-06-14] (pol.).
  23. ↑ Plac Leńskiego - marginesy.com.pl [online], marginesy.com.pl [dostęp 2022-02-12] (pol.).
  24. ↑ Złota płyta dla "Boogie Street". Nagrodę wręczono w sobotę w Teatrze Starym [online], lublin.wyborcza.pl, 19 marca 2023 [dostęp 2023-06-14] (pol.).

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!