Dżul

dżul [J]

Układ	SI
Wymiar	${\displaystyle \left[\mathrm {\frac {kg\cdot m^{2}}{s^{2}}} \right]}$
Jednostka	pracy, energii, ciepła
Typowe symbole wielkości	W, E, Q
w jednostkach SI	${\displaystyle \mathrm {1\,J={\frac {1\,kg\cdot m^{2}}{1\,s^{2}}}} }$
w jednostkach CGS	${\displaystyle \mathrm {1\,J=10^{7}\,erg} }$
w jednostkach anglosaskich	${\displaystyle \mathrm {1\,J\approx 0{,}738\,ft\cdot lb_{f}} }$
Źródło nazwy	James Prescott Joule

Dżul (J) (ang. Joule) – jednostka pracy i energii – w tym ciepła – w układzie SI^[1]. Jeden dżul to praca wykonana przez siłę o wartości 1 N przy przesunięciu punktu przyłożenia siły o 1 m w kierunku równoległym do kierunku działania siły^[2]

1 J = 1 N·m.

Związek z mocą:

1 J = 1 W·s.

Nazwa dżul pochodzi od nazwiska angielskiego fizyka Jamesa Joule’a.

Przeliczenie 1 dżula na inne jednostki pracy, energii i ciepła:

• kaloria (cal), 1 J = 0,238846 cal,
• erg, 1 J = 10⁷ erg,
• elektronowolt (eV), 1 J = 0,62415×10¹⁹ eV,
• kilogramometr (kGm), 1 J = 0,10197 kGm,
• kilowatogodzina (kWh), 1 J = 1/3600000 kWh ≈ 0,278×10⁻⁶ kWh.

Dżul a niutonometr

Jednostką momentu siły jest N · m. Iloczyn niutona i metra to w układzie SI dżul, jednak – aby nie wprowadzać nieporozumień – jednostkę momentu siły nazwano niutonometrem (N · m) i nie zastępuje się jej dżulem.

Problem ten wiąże się z tym, że praca definiowana jest jako iloczyn skalarny siły i przemieszczenia, natomiast moment siły to iloczyn wektorowy siły i ramienia.

Przedrostki SI

Wielokrotności i podwielokrotności jednostki (wyróżniono najczęściej używane):

Wielokrotności				Podwielokrotności
Przedrostek	Nazwa	Symbol		Przedrostek	Nazwa	Symbol
10^0	dżul	J
10^1	dekadżul	daJ		10^−1	decydżul	dJ
10^2	hektodżul	hJ		10^−2	centydżul	cJ
10^3	kilodżul	kJ		10^−3	milidżul	mJ
10^6	megadżul	MJ		10^−6	mikrodżul	µJ
10^9	gigadżul	GJ		10^−9	nanodżul	nJ
10^12	teradżul	TJ		10^−12	pikodżul	pJ
10^15	petadżul	PJ		10^−15	femtodżul	fJ
10^18	eksadżul	EJ		10^−18	attodżul	aJ
10^21	zettadżul	ZJ		10^−21	zeptodżul	zJ
10^24	jottadżul	YJ		10^−24	joktodżul	yJ

Zobacz też

Zobacz hasło dżul w Wikisłowniku

• niutonometr

Przypisy

1. dżul, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-15] .
2. Leksykon naukowo-techniczny z suplementem. Warszawa: WNT, 1989. ISBN 83-204-0967-5. Brak numerów stron w książce

Encyklopedie internetowe (jednostka pochodna układu SI):

• Britannica: science/joule
• SNL: joule
• DSDE: joule