Jej matka Catrine Gallo była Włoszką z Sycylii i imigrowała do Stanów Zjednoczonych wraz z rodziną[5]. Gallero używała pseudonimu Catrine Dominique i miała aspirację, aby zostać piosenkarką, czemu nie była przychylna jej rodzina, ponieważ wśród włoskich imigrantów w Stanach Zjednoczonych istniała opinia, że szkoły artystyczne są dla kobiet lekkich obyczajów[6]. Wyszła za Niemca ze Szwajcarii, Fredericka Laupera[5], i urodziła trójkę dzieci, u których starała się wykreować wrażliwość artystyczną[6].
Cynthia Lauper wychowała się w rodzinie rzymskokatolickiej. Miała starszą[6] siostrę Ellen[7] oraz młodszego brata[6] Freda[7]. Jej rodzice rozwiedli się, gdy miała pięć lat. Później jej matka ponownie wyszła za mąż. Po wielu latach w swej autobiografii Cindy Lauper przyznała, że ojczym nie tylko maltretował matkę, ale również groził, że zgwałci jej młodszą córkę[6].
Jako dziecko Lauper upodobała sobie piosenki z ówczesnych musicali oraz takich artystów jak Barbra Streisand, Luis Armstrong[6], The Beatles, Ella Fitzgerald, Judy Garland i Billie Holiday[8]. Śpiewała starszym paniom, które siedziały zwykle na ławce przed kamienicą, za co otrzymywała drobną zapłatę. Od swojej starszej siostry otrzymała na urodziny gitarę. Mając dwanaście lat, zaczęła komponować własne piosenki. W tym czasie wraz z rodziną przeprowadziła się do nowojorskiej dzielnicy Queens, gdzie spędziła resztę swojego dzieciństwa[6]. Mieszkała wtedy w sąsiedztwie Ozone Park[9]. Jeszcze w tym okresie zaczęła nosić kolorowe stroje i domagać się, aby nazywano ją Cyndi, co później stało się istotnym elementem jej kariery artystycznej[6].
Chodziła do liceum Richmond Hill High School. Przerwała jednak naukę i uciekła z domu ze strachu przed ojczymem. Najpierw mieszkała w schronisku dla bezdomnych i próbowała różnych zawodów. Następnie wyjechała do Kanady i zatrudniła się w szkółce leśnej. Kiedy jej matka się rozwiodła, Lauper powróciła do domu. Aby zarobić na samodzielne życie, zatrudniła się w butikuScreaming Mimi’s w Greenwich Village, który prowadziła ekscentryczna projektantka mody Laura Willis[6]. W końcu wyjechała do Vermont, gdzie ukończyła wyższą szkołę artystyczną Johnson State College[10].
Kariera muzyczna
Wczesna kariera (lata 70.)
Swoją karierę muzyczną rozpoczęła w latach siedemdziesiątych. Śpiewała w nowojorskich klubach. Dołączyła najpierw do zespołu Doc West, a potem Flyer, z którymi śpiewała covery utworów folklorystycznych, disco i rocka[6].
W 1977 całkowicie straciła głos[2]. Lekarze uznali, że uszkodzenie jest poważne. Zgłosiła się jednak na wokalny kurs do trenerki Katie Agresty, która pomogła jej wznowić karierę i odkryła, że głos Lauper ma pięć oktaw[6].
Blue Angel (1978–1982)
W 1978 roku poznała saksofonistę Johna Turiego, z którym założyła zespół Blue Angel. Kapela nagrała taśmę demo i dała ją do posłuchania Steve’owi Massarsky’emu, menedżerowi zespołów The Allman Brothers i The Wailers. Menedżer zarekomendował nową grupę wytwórni Polydor. Ta podpisała z muzykami kontrakt na 5000 dolarów amerykańskich. W 1980 zespół nagrał debiutancką płytę. Album zawierał nowofalową wersję rockabilly i został ciepło przyjęty przez krytykę. Nie odniósł jednak komercyjnego sukcesu. Grupa zwolniła Massarsky’ego, a ten w odpowiedzi oskarżył muzyków o zerwanie umowy, żądając 80 000 dolarów odszkodowania. To doprowadziło Lauper do bankructwa[6] w 1982[2] Grupa Blue Angel rozpadła się, a Lauper znów zaczęła podejmować się różnych prac i występować w różnych klubach, najczęściej w El Sombrero. W czasie jednego z koncertów zauważył ją początkujący menedżer David Wolf[6], który z czasem został jej kochankiem i menedżerem[2].
Cyndi Lauper (z lewej) 28 stycznia 1985, pozująca z fanem, noszącym sweter promujący akcję We Are the World
W 1983 Lauper podpisała kontrakt z wytwórnią Portrait Records, należącą do CBS[2]. Wytwórnia zaproponowała Lauper zestaw piosenek innych autorów. Piosenkarka wynegocjowała kompromis z wytwórnią. Zgodziła się na wykorzystanie części piosenek, ale pod warunkiem, że będzie mogła zmienić ich aranżację i tekst. Tak stało się między innymi z utworem Girls Just Want To Have Fun (z ang.Dziewczyny chcą się tylko zabawić), który został stworzony w 1979 roku przez Roberta Hazarda i w oryginale był napisany z męskiej perspektywy oraz miał wydźwięk seksualny. Lauper postanowiła uczynić z niego polityczną deklarację kobiecej niezależności[6].
W 1983 wydano pierwszy singiel Lauper, Girls Just Want to Have Fun. Zajął on drugie miejsce na amerykańskiej liście przebojów Billboard Hot 100 i brytyjskiej UK Singles Chart. Lauper utrwaliła wtedy swój wizerunek sympatycznej ekscentryczki z lśniąco pomarańczowymi włosami, abstrakcyjnym makijażem, kolorowym strojem i unikatowym stylem wokalnym[2]. Inny singiel z płyty Lauper, Time After Time, zajął pierwsze miejsce na Billboard Hot 100[6], otrzymał złotą płytę w 1989[11] i stał się jednym z najczęściej coverowanych utworów w historii muzyki pop, między innymi przez Milesa Davisa[6].
W 1983 ukazał się jej pierwszy album solowy She’s So Unusual. Produkcję wsparli Rob Hyman i Eric Bazillian z zespołu The Hooters. Płyta zajęła czwarte miejsce na amerykańskiej liście przebojów Billboard 200[6]. Niedługo po wydaniu płyty Lauper wyruszyła w światową trasę koncertowąFun Tour, która trwała od 22 listopada 1983 do 9 grudnia 1984[12].
Trzecim jej singlem była piosenka She Bop, której tekst traktował o masturbacji[3]. Pomimo skandalicznego tekstu utwór zajął trzecią pozycję na Billboard Hot 100[12] i stał się kolejnym w karierze Cyndi Lauper singlem, który otrzymał status złotej płyty[11]. All Through the Night został wydany jako czwarty singel i zajął piąte miejsce na amerykańskiej liście Hot 100[13], co sprawiło, że Lauper stała się pierwszą w historii muzyki rozrywkowej piosenkarką, której cztery single z debiutanckiego krążka znalazły się w pierwszej piątce Hot 100[14].
Do 1994 album True Colors otrzymał dwie platynowe płyty[11]. Wszystkie zyski ze sprzedaży singla Boy Blue artystka przekazała na rzecz akcji pomagania osobom zarażonych wirusem HIV[6].
W roku 1989 ukazał się jej trzeci album, A Night to Remember (z ang.Noc do zapamiętania)[32]. Album został negatywnie oceniony przez krytyków. Także sama Lauper przyznała, że nie jest z niego zadowolona i w jednym z wywiadów nazwała go A Night to Forget (z ang.Noc do zapomnienia)[33].
W 1992 Cyndi Lauper nagrała nowy singel. Była to piosenka The World Is Stone[42], francuska wersja Le Monde est stone z musicalu Starmania[43]. Promowała ona ścieżkę dźwiękową musicalu, którego nazwa została przetłumaczona na Tycoon[44].
Hat Full of Stars i Twelve Deadly Cyns... And Then Some (1993–1996)
Na przełomie 1994 i 1995 Cyndi Lauper wydała pierwszą w swojej karierze oficjalną składankę pt. Twelve Deadly Cyns... And Then Some, na której obok kilkunastu największych przebojów znalazły się premierowe utwory I’m Gonna Be Strong i Come on Home, a także nowa wersja jej starego hitu Girls Just Want to Have Fun, zatytułowana Hey Now (Girls Just Want to Have Fun)[51]. W Stanach Zjednoczonych album uzyskał status złotej płyty[11].
Sisters of Avalon (1997–2000)
Cyndi Lauper w czasie jednego z koncertów w 2000 roku.
W roku 1997 piosenkarka wydała płytę Sisters of Avalon[52], która była zwrotem ku muzyce alternatywnej[53]. Tematycznie album poruszał sprawę dyskryminacji kobiet, homoseksualistów i oraz mniejszości. Pomimo przychylnych recenzji, płyta nie odniosła komercyjnego sukcesu. Zdaniem Lauper przyczynił się do tego brak promocji ze strony wydawcy[54]. Teledysk do pierwszego singla z płyty, You Don't Know, wyreżyserowała sama piosenkarka[55]. W tym samym roku przyłączyła się do trasy koncertowej Wildest Dreams TourTiny Turner i występowała jako support przed jej koncertami[56].
W 2001 Cyndi Lauper planowała wydanie albumu Shine[60], jednak w zamian ukazał się tylko minialbum pod tą samą nazwą, zawierający pięć piosenek z planowanego albumu[61]. Pełny album ukazał się tylko w Japonii w 2004[62].
20 kwietnia 2006 Cyndi Lauper zadebiutowała na Broadwayu w Studio 54 w roli Jenny w musicaluKurta WeillaOpera za trzy grosze (The Threepenny Opera) obok takich artystów jak Jim Dale i Alan Cumming. Była to jedna z najbardziej kontrowersyjnych broadwayowskich inscenizacji 2006 roku. Lauper dostała bardzo dobre recenzje od nowojorskiej krytyki[67], została nominowana do najstarszej amerykańskiej nagrody teatralnej Drama League Award w kategorii Najlepsza Aktorka w Musicalu[68]. Wystąpiła również na 60. gali rozdania nagród Tony. Zaśpiewała Ballad of the Pimp w duecie z Alanem Cummingiem[69].
We wrześniu 2012 Lauper wystąpiła na pokazie mody Betsey Johnson, który był też podsumowaniem czterdziestoletniej kariery Johnson[86].
Kinky Boots (2012–2016)
Lauper skomponowała muzykę i słowa do wystawianego na Broadwayu musicalu Kinky Boots ze scenariuszem Harveya Fiersteina na podstawie niezależnego filmu z 2006 Kozaczki z pieprzykiem. Premiera miała miejsce w październiku 2012 w Chicago[87]. 4 kwietnia 2013 musical debiutował na Broadwayu, w Al Hirschfeld Theatre[88]. Musical został nominowany do nagrody Tony w 13 kategoriach i wygrał w 6. Lauper zdobyła nagrodę za najlepszą oryginalną kompozycję muzyczną[89]. Wygrała też Grammy w kategorii Best Musical Theater Album[90]. Była pierwszą kobietą, która samodzielnie zdobyła nagrodę w tej kategorii. Musical był wystawiany ponad 2000 razy, po raz ostatni 7 kwietnia 2019 i stał się dwudziestym piątym najdłużej wystawianym musicalem na Broadwayu[91].
W 1990 Lauper u boku Davida Keitha zagrała postać Cyd Morse w komedii Ucieczka (ang. Off and Running, 1990)[101]. Był to jej drugi film kinowy i tak samo jak pierwszy, okazał się finansową klapą[102]. Na planie filmowym poznała aktora Davida Thorntona[103], znanego z roli Earla Ungera w komedii Alex – sam w domu, za którego wyszła za mąż 24 listopada 1991. W listopadzie 1997 urodził im się syn Declyn Wallace Thornton Lauper.
Wystąpiła w pierwszym odcinku 5. sezonu serialu Kości. Zagrała w nim wróżkę o imieniu Avalon[105], co było swoistym nawiązaniem do jej płyty Sisters of Avalon[52], a w serialu wykorzystany został utwór Fearless z tego albumu. Artystka wyraziła chęć pojawienia w serialu po tym, jak zobaczyła Emily Deschanel śpiewającą jej piosenkę Girls Just Want to Have Fun w odcinku Wannabe in the Weeds z trzeciego sezonu[106].
Lauper występująca na festliwalu Gay Games VII na Wrigley Field 22 lipca 2006
Lauper przez całą swoją karierę angażowała się w działalność na rzecz praw osób LGBT i wspierała organizacje oraz wydarzenia związane z prawami osób LGBT. Sama Lauper oświadczyła, że zaangażowała się w taką działalność, ponieważ jej siostra Ellen, którą uważa za wzór do naśladowania, jest lesbijką, a także dlatego, że sama Lauper popiera z pasją równouprawnienie[108].
Jej piosenka Above the Clouds została napisana ku pamięci Matthew Sheparda, młodego człowieka pobitego na śmierć w Wyoming z powodu swojej orientacji homoseksualnej. Lauper została członkinią zarządu fundacji Matthew Shepard Foundation, a w 2005 wyruszyła w trasę koncertową, aby promować wartości Foundationa[109].
14 grudnia 2022 wykonała utwór True Colors podczas ceremonii podpisania ustawy o kodyfikacji małżeństw osób tej samej płci w Stanach Zjednoczonych przez prezydenta Joego Bidena[112].
Wrestling
Cyndi Lauper przypisuje się duży wkład w promocję wrestlingu i organizacji WWF w latach 80, kiedy wrestling dopiero stawał się popularną rozrywką, możliwą do oglądania w ogólnokrajowej telewizji[113].
W teledysku do jej utworu Girls Just Want to Have Fun z 1983 wystąpił wrestler i menedżerCaptain Lou Albano[113]. W programach WWF Albano i Lauper rywalizowali ze sobą, nie mogąc się zgodzić co do tego kto bardziej przyczynił się do sukcesu piosenki. Spór ten był również nagłaśniany w telewizji muzycznej MTV, a seksistowskie nastawienie Albano doprowadziło do tego, że znane działaczki feministyczne, takie jak Gloria Steinem i Geraldine Ferraro, publicznie wyrażały poparcie dla Lauper[113]. 23 lipca 1984 gala wrestlingu The Brawl to End It All była emitowana na żywo w MTV. W głównej walce wieczoru Wendy Richter, której managerem była Cyndi Lauper, pokonała wieloletnią mistrzynię The Fabulous Moolah, której managerem był Lou Albano, w walce o pas WWF World Women’s Championship[114]. Spór menedżera i piosenkarki zakończył się 28 grudnia 1984, kiedy Lauper razem z Davidem Wolffem miała wręczyć nagrodę dla Albano. Ceremonię w ringu przerwał Roddy Piper, który rozbił nagrodę o głowę Albano, kopnął Cyndi Lauper i uciekł dopiero, kiedy w ringu pojawił się Hulk Hogan. Przez kolejne miesiące Lauper nadal wspierała Richter jako menedżerka w jej rywalizacji przeciwko Fabulous Moolah i Leilani Kai[115].
Ponownie pojawiła się w ringu WWF dopiero w 2012, kiedy firma zmieniła już nazwę na WWE. Towarzyszyła jej Wendi Richter. Rowdy Roddy Piper wyraził żal z powodu incydentu sprzed 27 lat, wspomniał nieżyjącego już Captaina Lou Albano i wręczył Lauper nagrodę. Cyndi Lauper rozbiła jednak swoją nagrodę o głowę Heatha Slatera, który próbował zakłócić ceremonię[119].
Inne media
W styczniu 2010 Mattel wyprodukował lalkę Barbie wzorowaną na Cyndi Lauper w ramach serii poświęconej ikonom lat 80[120].
W 2012 wydała pamiętnik, w którym opisała swoje problemy z dzieciństwa, takie jak znęcanie się i depresja. Pamiętnik znalazł się na liście bestsellerów, publikowanej przez The New York Times[123].
Życie prywatne
W 1982 związała się z Davidem Wolffem, który był jej menedżerem i producentem muzycznym. Rozstali się w sierpniu 1988 z powodu różnicy poglądów odnośnie do przyszłej kariery Cyndi Lauper[124].
W 1990 na planie filmowym Ucieczki poznała aktora Davida Thorntona[103], za którego wyszła za mąż 24 listopada 1991[125]. W listopadzie 1997 urodził im się syn Declyn Wallace Thornton Lauper[126].
↑Holly GeorgeH.G.WarrenHolly GeorgeH.G., Holly GeorgeH.G.WarrenHolly GeorgeH.G., Hat Full Of Stars [online], Rolling Stone, 2 września 1993 [dostęp 2019-03-25](ang.).
.svg)
.jpg)
