Bolesław Markowski (polityk)

Bolesław Markowski

Data i miejsce urodzenia	23 marca 1862 Zawichost, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	30 września 1936 Kielce
Kierownik ministerstwa skarbu
Okres	od 19 września 1921 do 26 września 1921
Poprzednik	Jan Kanty Steczkowski
Następca	Jerzy Michalski
Kierownik ministerstwa skarbu
Okres	od 2 stycznia 1923 do 13 stycznia 1923
Poprzednik	Zygmunt Jastrzębski
Następca	Władysław Grabski
Odznaczenia

Grób Bolesława Markowskiego na cmentarzu Starym w Kielcach

Bolesław Markowski (ur. 23 marca 1862 w Zawichoście, zm. 30 września 1936 w Kielcach) – polski prawnik, ekonomista, polityk, uczony oraz działacz samorządowy II Rzeczypospolitej.

Życiorys

Wczesne lata

Był synem Wiktora, urzędnika administracji carskiej w guberni kieleckiej i historyka amatora, współpracownika Słownika geograficznego Królestwa Polskiego, oraz Celiny z Czernickich^[1]. Naukę rozpoczął w 1871 r. w szkole przygotowawczej. Następnie w 1881 r. ukończył Męskie Gimnazjum Rządowe w Kielcach^[2]. Po zdaniu matury, w latach 1882-1885 odbył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. We wrześniu 1885 r. podjął pracę zawodową, został p.o. sekretarza w prokuraturze Sądu Okręgowego w Kielcach. W 1897 r. został członkiem Komisji Podatkowej przy Kieleckiej Izbie Skarbowej, a w 1908 r. udzielał się w podkomisji finansów samorządowych mającej opracować zasady organizacji samorządu terytorialnego w Królestwie Polskim^[1].

Markowski zaangażowany był także społecznie. Przyczynił się do założenia w 1903 r. Szkoły Handlowej w Kielcach, w której wykładał prawo handlowe. Ponadto działał na rzecz polszczenia szkół prywatnych w Królestwie Polskim. Działalność ta spotkała się z represjami i w 1906 r. został zwolniony ze stanowiska pisarza okręgowego^[1].

W latach 1911–1918 pełnił funkcję dyrektora Kieleckiego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu.

Wielka Wojna

Podczas wojny stanął na czele Obywatelskiego Komitetu Pomocy. W latach 1916–1918 przewodniczył Radzie Miejskiej Kielc. W 1917 r. został członkiem Zarządu Związku Miast Królestwa Polskiego, a także Rady Stanu powołany przez Radę Regencyjną. Początkowo wszedł w skład biura organizacyjnego jej Departamentu Skarbu. Następnie przeszedł do Ministerstwa Skarbu rządu Jana Kucharzewskiego. Markowski zajmował się m.in. przygotowaniem projektu ustawy o finansach komunalnych. Ponadto wszedł w skład komisji, która miała przejąć od austriackich władz okupacyjnych administrację skarbową^[1].

2 listopada 1918 r. wraz z Hermanem Wiesenbergiem, udał się do Lublina, aby przejąć urzędy skarbowe. Gdy dotarli na miejsce władz austriackich już nie było, więc Markowski zorganizował Wydział Lubelski MS w Warszawie^[1].

II Rzeczpospolita

Po odzyskaniu niepodległości, w 1919 r. został dyrektorem kieleckiego oddziału Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej, a rok później zostając dyrektorem Izby Skarbowej w Kielcach. Następnie w 1921 r. został mianowany wiceministrem skarbu, pełnił tę funkcję do 1926 r. W ministerstwie zajmował się głównie kwestiami podatkowymi^[1]. Markowski dwukrotnie pełnił funkcję kierownika resortu. Pierwszy raz po dymisji ministra Jana Kantego Steczkowskiego w 1921 r. oraz po odejściu Zygmunta Jastrzębskiego w 1923 r.

Podczas pracy w ministerstwie zajmował się także działalność publikacyjną. Pod jego kierownictwem wydano Prace Przygotowawcze do Ustawodawstwa Skarbowego współautorskich, a on sam wydał np. Z dziedziny skarbowości polskiej uwagi i roztrząsania (1925)^[1].

Od 1921 r. był profesorem oraz kierownikiem katedry prawa skarbowego w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie. Piastował w niej urzędy prorektora i rektora^[1]. Po przejściu na emeryturę w 1931 roku wrócił do Kielc, gdzie aktywnie uczestniczył w życiu społecznym, między innymi jako prezes Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, Towarzystwa Cyklistów i Towarzystwa Opiekuńczego Szpitala dla Dzieci.

Zmarł 30 września 1936 r. Został pochowany został na cmentarzu Starym w Kielcach, kwatera 5-A^[3].

W 2022 roku z inicjatywy premiera Mateusza Morawieckiego grób Markowskiego został odrestaurowany. Cały projekt został zrealizowany przez Stowarzyszenie Ochrony Dziedzictwa Narodowego w Kielcach we współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów.

Życie prywatne

Był żonaty z Eleonorą Piaskowską, z którą miał syna i córkę^[1].

Upamiętnienie

• Patron Wyższej Szkoły Handlowej w Kielcach
• Jego imię nosi także jedna z kieleckich ulic

Odznaczenia

• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1924)^[4]
• Order Odrodzenia Polski klasy III – w uznaniu zasług, położonych dla Rzeczypospolitej Polskiej przy organizacji władz skarbowych (29 grudnia 1921)^[5][6]

Przypisy

1. PawełP. Grata PawełP., Bolesław Markowski (1862-1936), [w:] ZbigniewZ. Girzyński, JarosławJ. Kłaczkow, WojciechW. Piasek (red.), Premierzy i ministrowie Rzeczypospolitej Polskiej 1918–1939, wyd. pierwsze, Warszawa: Instytut De Republica, 2023, s. 384-385, ISBN 978-83-67253-59-8 .
2. A. Massalski, J. Szczepański, Słownik biograficzny zasłużonych nauczycieli i wychowanków. I Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, Kielce 2010, s. 99.
3. Cmentarium – Spis zmarłych pochowanych na Cmentarzu Starym w Kielcach [online], cmentarium.sowa.website.pl [dostęp 2019-11-30] .
4. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16.
5. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 19.
6. M.P. z 1921 r. nr 298, poz. 353.

Linki zewnętrzne

• Publikacje Bolesława Markowskiego w bibliotece Polona

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000072138149
• VIAF: 101898970
• SUDOC: 160835771
• PLWABN: 9810660992005606
• NUKAT: n96613515
• LIH: LNB:Cg5U;=Ba