Błuskajmy Wielkie

Błuskajmy Wielkie

osada
Widok od południa
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	kętrzyński
Gmina	Korsze
Sołectwo	Prosna[2]
Liczba ludności (2007)	65
Strefa numeracyjna	89
Kod pocztowy	11-430[3]
Tablice rejestracyjne	NKE
SIMC	0478575
Położenie na mapie gminy Korsze Błuskajmy Wielkie
Położenie na mapie Polski Błuskajmy Wielkie
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Błuskajmy Wielkie
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego Błuskajmy Wielkie
54°14′56″N 21°06′30″E[1]
Strona internetowa

Błuskajmy Wielkie (niem. Groß Bloßkeim^[4]) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Położenie geograficzne

Osada położona na północnych krańcach gminy Korsze w bezpośredniej bliskości z gminą Sępopol w powiecie bartoszyckim. Pod względem historycznym miejscowość leży w Prusach Dolnych, na obszarze dawnej pruskiej Barcji. Pod względem fizycznogeograficznym jest położona na Nizinie Sępopolskiej^[5], będącej częścią Niziny Staropruskiej. Na wschód od zabudowań wsi płynie swobodnie meandrujący Guber. W kierunku północno-zachodnim od Błuskajm rozciągają się kompleksy leśne położone między Lwowcem a Romankowem. Osada leży przy drodze lokalnej wyłożonej płytami betonowymi, w odległości 2,8 km od osady Prosna i 4,1 km od wsi Lwowiec.

Historia

Fragment osady

Początki osady datuje się na XIV wiek, kiedy to w Sątocznie powstała strażnica puszczańska oraz zamek komturski, a wraz z nimi ulokowano w okolicy osadę rycerską, złożoną z 6 majątków lennych, których właściciele byli podlegli dowódcy zamku. Z czasem osada rozrosła się o kilka rodzin chłopskich, przez co przeobraziła się w małą wioskę, zwaną od co najmniej 1419 roku „Pchla Wieś” (prus. Bluskaimis - blusa, czyli pchła i kaimis, czyli wieś)^[6]. Według innej etymologii nazwa pochodzi od pruskiego imienia Blesse^[7].

Po wojnie trzynastoletniej, na skutek zmian własnościowych, rycerz Albrecht Vogt otrzymał w ramach żołdu zamek w Sątocznie, a wraz z nim Błuskajmy, które to następnie zostały przejęte przez ród Eulenburgów w 1490 roku, w wyniku małżeństwa córki Albrechta Vogta - Anny^[6].

W XVIII wieku Eulenburgowie założyli folwark, który otrzymał nazwę Błuskajmy Małe. Z tego powodu pierwszej miejscowości dodano człon „Wielkie”, który przetrwał do dzisiaj, szczególnie po wydzieleniu Błuskajm Małych w XIX w. od Prosny^[6].

Przed wojną, w 1932 roku, zarówno Błuskajmy Wielkie, jak i Małe były folwarkami należącymi do majoratu hrabiego Fritza zu Eulenburga na Prośnie, natomiast po wojnie i przemianach społeczno-gospodarczych w Błuskajmach utworzono państwowe gospodarstwo rolne^[6].

W okresie II wojny światowej przez wieś przebiegała kolej wąskotorowa.

Ochrona przyrody

Teren osady i jej okolic jest częścią obszaru Natura 2000, a mianowicie obszaru specjalnej ochrony ptaków Ostoja Warmińska. Jest to także teren wchodzący w skład Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Rzeki Guber^[5].

W pobliżu Błuskajm na odcinku 600 m rośnie aleja 50 dębów szypułkowych o obwodzie pnia 150-280 cm. Jest ona od 19.01.1978 zarejestrowana jako pomnik przyrody^[8].

Zobacz też

• Błuskajmy Małe

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 7093
2. Obwieszczenie NR 1/2017 Rady Miejskiej w Korszach z dnia 28 grudnia 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Statutu Gminy Korsze. 4 stycznia 2018. [dostęp 2022-05-02]. (pol.).
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 71 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
4. RÖSSEL (RESZEL). Skala 1:100 000. Warszawa: Wojskowy Instytut Geograficzny, 1928. Brak numerów stron w książce
5. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska: geoserwis mapy. [dostęp 2022-05-07]. (pol.).
6. Historia miejscowości na obszarze gminy Korsze [online], www.jerzysikorski.pl [dostęp 2022-03-22]  (pol.).
7. Tadeusz Korowaj: Dzieje Miasta i Gminy Korsze. Przewodnik historyczny. [w:] Dzieje Miasta i Gminy Korsze. Przewodnik historyczny [on-line]. Starostwo Powiatowe w Kętrzynie, 2007. s. 123-124. [dostęp 2022-05-02]. (pol.).
8. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie: Rejestr pomników przyrody. 2020-10-06. [dostęp 2022-05-02].