Apalus bimaculatus – gatunek chrząszcza z rodziny oleicowatych.
Morfologia
Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 10 do 11 mm. Głowa i przedplecze są matowo czarne, gęsto punktowane, gęsto porośnięte długimi, odstającymi włoskami. Sięgające środka długości ciała czułki są czarne, a pierwszy ich człon również porastają długie, czarne, odstające włoski. Przedplecze wyraźnie zwęża się od kątów przednich do tylnej krawędzi. Pokrywy są słomkowożółte do żółtobrązowych, zwykle z parą czarnych, podługowato-owalnych plamek przed wierzchołkiem. Brzegi boczne pokryw są nierozszerzone. Barwa odnóży jest czarna. Tylna ich para ma zgrubiałe zewnętrzne ostrogi wierzchołkowe goleni. Odwłok jest całkowicie nakryty pokrywami, u samca czarny, u samicy zwykle z brązowawym odcieniem[1][2].
Ekologia i występowanie
Owad ten zasiedla stanowiska piaszczyste i otwarte, w tym wydmy, pobrzeża rzek, piaskownie, żwirownie i pobocza dróg[3][4]. Postacie dorosłe pojawiają się podczas ciepłych i słonecznych dni wczesną wiosną, zwykle w marcu lub kwietniu, ale czasem już w lutym[4]. Żerują na pyłku, w tym na kwiatach smagliczki kielichowatej[5]. Samce giną po kopulacji, a samice po złożeniu jaj[6]. Larwy są kleptopasożytami samotniczej pszczoły lepiarki wiosennej[3][5][4]. Pierwszym stadium jest ruchliwy trójpazurkowiec, który czepia się pszczoły (forezja) i w ten sposób przenoszony jest do gniazda. Tam kolejne stadia larwalne wyjadają zapasy pyłku, niewyklute jaja oraz wylęgnięte larwy pszczół. Tam też odbywa się ich zimowanie[3][6].
Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Hiszpanii, Francji, Niemiec, Austrii, Szwajcarii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny oraz europejskiej części Rosji. W Afryce Północnej notowany jest z Maroka, Algierii, Tunezji i Libii. W Azji podawany jest z syberyjskiej części Rosji, anatolijskiej części Turcji, Syrii, Kazachstanu, Turkmenistanu i Japonii[7]. Z Polski gatunek ten po raz pierwszy wykazano w sposób pewny w 2023 roku z Beskidu Niskiego; wcześniejsze, XX-wieczne doniesienie okazało się być błędne[4].
Przypisy
- ↑ Von Arved Lompe: Gattung Apalus Fabr.. [w:] Käfer Europas [on-line]. 2021. [dostęp 2024-02-26].
- ↑ Von Arved Lompe: Nemognathinae. [w:] Käfer Europas [on-line]. 2021. [dostęp 2024-02-26].
- ↑ a b c LinaL. Ahlbäck LinaL., Habitat preference and dispersal of a sand associated beetle, Apalus bimaculatus, Swedish University of Agricultural Sciences, 2010 [dostęp 2024-02-26] . Brak numerów stron w książce
- ↑ a b c d Michał Brzeski. Pierwsze stwierdzenie Apalus bimaculatus (Linnaeus, 1760) (Coleoptera: Meloidae) w Polsce. „Wiadomości Entomologiczne”. 42, s. 32-33, 2023. Polskie Towarzystwo Entomologiczne. DOI: 10.5281/zenodo.8424436. ISSN 2544-7882.
- ↑ a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Tom XXIII, zeszyt 14. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3.. Warszawa: 1987. Brak numerów stron w książce
- ↑ a b Påskebilla i farta. Beetlebee.me. [dostęp 2024-02-26].
- ↑ M.A. Bologna: Meloidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 5. Tenebrionoidea. I. Löbl, A. S,etama (red.). Wyd. Apollo Books. Stenstrup: 2008, s. 370-412.
Identyfikatory zewnętrzne (
takson):
