Unuri tat-Tazza tad-Dinja tal-Futbol

Fi tmiem ta' kull edizzjoni tat-Tazza tad-Dinja tal-Futbol, diversi unuri jiġu mogħtija lil plejers u timijiet li jkunu ddistingwixxew ruħhom f'dan it-turnew, ibbażat fuq diversi aspetti tal-logħba.

Attwalment hemm sitt unuri:

• Il-Ballun tad-Deheb għall-aqwa plejer matul il-kompetizzjoni, li jingħata mill-membri tal-istampa wara li ssir votazzjoni. Bejn l-1982 u l-2006 ingħataw ukoll Il-Ballun tal-Fidda u Il-Ballun tal-Bronż għat-tieni u t-tielet plejer ikklassifikat.
• Iż-Żarbuna tad-Deheb għall-aqwa skorer fil-kompetizzjoni. Bejn l-1982 u l-2006 ingħataw ukoll Iż-Żarbuna tal-Fidda u Iż-Żarbuna tal-Bronż għat-tieni u t-tielet plejer ikklassifikat.
• Il-Premju Yashin għall-aqwa gowlkiper. Beda jingħata mill-1994.
• L-Aqwa Plejer Żagħżugħ għall-aqwa plejer taħt il-21 sena. Beda jingħata mill-2006.
• L-Unur FIFA Fair Play għat-tim li jkun wera l-aktar logħob rett (magħrufha aktar bħala fair play). Beda jingħata mill-1978.
• L-Aktar Tim Divertenti għat-tim li jkun iddeverta l-aktar lill-pubbliku matul it-turnew tat-Tazza tad-Dinja, kif jiġi determinat minn sondaġġ magħmul fost il-pubbliku ġenerali. Beda jingħata mill-1994.

Barra minn hekk, mill-1990 beda jiġi formulat it-tim ideali fi tmiem kull edizzjoni. Din il-lista hi magħrufha bħala l-All-Star Team.

Ballun tad-Deheb

L-unur tal-Ballun tad-Deheb huwa ppreżentat lill-aqwa plejer f'kull fażi finali tat-Tazza tad-Dinja, b'lista ta' nominati tkun formulata mill-kumitat tekniku tal-FIFA qabel ma r-rebbieħ jiġi deċiż minn votazzjoni mir-rappreżentanti tal-istampa. Dawk li jispiċċaw fit-tieni u t-tielet post jirċievu l-Ballun tal-Fidda u l-Ballun tal-Bronż rispettivament.

Dan l-unur ingħata għall-ewwel darba fl-edizzjoni tal-1982.^[1]

Edizzjoni	Ballun tad-Deheb	Ballun tal-Fidda	Ballun tal-Bronż
Spanja 1982	Paolo Rossi	Falcão	Karl-Heinz Rummenigge
Messiku 1986	Diego Maradona	Harald Schumacher	Preben Elkjær
Italja 1990	Salvatore Schillaci	Lothar Matthäus	Diego Maradona
Stati Uniti 1994	Romário	Roberto Baggio	Hristo Stoichkov
Franza 1998	Ronaldo	Davor Šuker	Lilian Thuram
Korea/Ġappun 2002	Oliver Kahn	Ronaldo	Hong Myung-Bo
Ġermanja 2006	Zinedine Zidane	Fabio Cannavaro	Andrea Pirlo
Afrika t'Isfel 2010	Diego Forlán	Wesley Sneijder	David Villa

Żarbuna tad-Deheb

Iż-Żarbuna tad-Deheb tingħata lill-aqwa skorer tat-Tazza tad-Dinja.

Dan l-unur ġie introdott fit-Tazza tad-Dinja 1930. Fl-edizzjoni tal-1994 li saret ġewwa l-Istati Uniti rat iż-żieda taż-żewġ unuri oħra: iż-Żarbuna tal-Fidda u ż-Żarbuna tal-Bronż li bdew jingħataw lit-tieni u t-tielet l-aqwa skorers fit-turnew, rispettivament. Mill-1994, jekk ikun hemm iktar minn plejer wieħed bl-istess numru ta' gowls, l-ispareġġ jiġi deċiż billi jingħadd in-numru ta' assists li saru (bil-Grupp tal-Istudju Tekniku tal-FIFA jiddeċiedi jekk inhux assist jew le). Jekk xorta waħda jkun hemm aktar minn tim wieħed, ikun l-iktar plejer li lagħab l-inqas numru ta' minuti li jieħu l-vantaġġ fuq il-plejer jew plejers l-oħra fil-kwistjoni.

Edizzjoni	L-aqwa skorer	Gowls
Urugwaj 1930	Guillermo Stábile	8
Italja 1934	Oldřich Nejedlý	5[a]
Franza 1938	Leônidas da Silva	7[b]
Brażil 1950	Ademir	9[ċ]
Żvizzera 1954	Sándor Kocsis	11
Żvezja 1958	Just Fontaine	13
Ċili 1962	Garrincha Vavá Leonel Sánchez Dražan Jerković Valentin Ivanov Flórián Albert	4

Edizzjoni	Żarbuna tad-Deheb	Gowls
Ingilterra 1966	Eusébio	9
Messiku 1970	Gerd Müller	10
Ġermanja tal-Punent 1974	Grzegorz Lato	7
Arġentina 1978	Mario Kempes	6

• Mill-1982, flimkien mal-unur taż-Żarbuna tad-Deheb, ġie introdott l-unur għaż-Żarbuna tal-Fidda u ż-Żarbuna tal-Bronż.

Edizzjoni	Żarbuna tad-Deheb	Gowls	Żarbuna tal-Fidda	Gowls	Żarbuna tal-Bronż	Gowls
Spanja 1982	Paolo Rossi	6	Karl-Heinz Rummenigge	5	Zico	4
Messiku 1986	Gary Lineker	6	Diego Maradona Careca Emilio Butragueño	5	Jorge Valdano Preben Elkjaer Larsen Alessandro Altobelli Igor Belanov	4
Italja 1990	Salvatore Schillaci	6	Tomáš Skuhravý	5	Roger Milla Gary Lineker Lothar Matthäus Míchel	4
Stati Uniti 1994	Hristo Stoichkov Oleg Salenko	6	Romário Jürgen Klinsmann Roberto Baggio Kennet Andersson	5	Gabriel Batistuta Florin Răducioiu Martin Dahlin	4
Franza 1998	Davor Šuker	6	Gabriel Batistuta Christian Vieri	5	Ronaldo Marcelo Salas Luis Hernández	4
Korea t'Isfel/Ġappun2002	Ronaldo	8	Rivaldo Miroslav Klose	5	Jon Dahl Tomasson Christian Vieri	4
Ġermanja 2006	Miroslav Klose	5	Hernán Crespo	3	Ronaldo	3
Afrika t'Isfel 2010	Thomas Müller	5	David Villa	5	Wesley Sneijder	5

Premju Yashin

Il-Premju Yashin hu għall-aqwa gowlkiper li ġie msemmi ad unur il-gowlkiper leġġendarju Lev Yashin tal-Unjoni Sovjetika. Il-Grupp tal-Istudju Tekniku tal-FIFA jirrikonoxxi l-aqwa gowlkiper tat-turnew ibbażat skont il-prestazzjoni tal-plejer matul il-kompetizzjoni. Minkejja li l-gowlkipers għandhom dan l-unur speċifiku, huma huma xorta waħda eleġibbli għall-Ballun tad-Deheb, kif irnexxielu jagħmel Oliver Kahn fl-2002. Minkejja li l-Premju Yashin beda jingħata għall-ewwel darba mill-1994, kull Tim All-Star tat-Tazza tad-Dinja qabel l-1998 kien jinkludi gowlkiper wieħed.

Edizzjoni	Premju Yashin
Stati Uniti 1994	Michel Preud'homme
Franza 1998	Fabien Barthez
Korea t'Isfel/Ġappun 2002	Oliver Kahn
Ġermanja 2006	Gianluigi Buffon

L-ewwel unur għal Premju tal-Ingwanta tad-Deheb ingħata fl-2010.

Edizzjoni	Premju tal-Ingwanta tad-Deheb
Afrika t'Isfel 2010	ker Casillas

L-Aqwa Plejer Żagħżugħ

L-unur ta' L-Aqwa Plejer Żagħżugħ (magħruf aħjar bħala L-Aqwa Plejer Żagħżugħ Gillette għal raġunijiet ta' sponsorizzazzjoni) ingħata għall-ewwel darba fl-edizzjoni tal-2006 tat-Tazza tad-Dinja ġewwa l-Ġermanja u ngħata lill-Ġermaniż Lukas Podolski.^[4] Dan l-unur jingħata lill-aqwa plejer matul it-turnew li ma jaqbiżx il-21 sena. L-elezzjoni ssir fuq is-sit uffiċjali tat-Tazza tad-Dinja tal-FIFA bl-għajnuna tal-Grupp tal-Istudju Tekniku tal-FIFA.

Barra minn hekk il-FIFA, fl-okkażjoni tal-ewwel premjazzjoni ta' dan l-unur, organizzat sondaġġ permezz tal-internet biex tagħżel l-aqwa plejer żagħżugħ ta' bejn l-edizzjonijiet tal-1958 u l-2002, li ġie mirbuħ minn Pelé.^[5]

Edizzjoni	Plejer Żagħżugħ	Età
Żvezja 1958	Pelé	17
Ċili 1962e	Florian Albert	20
Ingilterra 1966	Franz Beckenbauer	20
Messiku 1970	Teofilo Cubillas	21
Ġermanja tal-Punent 1974	Władysław Żmuda	20
Arġentina 1978	Antonio Cabrini	20
Spanja 1982	Manuel Amoros	21
Messiku 1986	Enzo Scifo	20
Italja 1990	Robert Prosinečki	21
Stati Uniti 1994	Marc Overmars	21
Franza 1998	Michael Owen	18
Korea t'Isfel/Ġappun 2002	Landon Donovan	20

L-ewwel unur għal L-Aqwa Plejer Żagħżugħ ingħata fl-2006.

Edizzjoni	Plejer Żagħżugħ	Età
Ġermanja 2006	Lukas Podolski	21
Afrika t'Isfel 2010	Thomas Müller	20

Trofew FIFA Fair Play

It-Trofew tal-FIFA Fair Play jingħata lit-tim bl-aqwa rekord ta' logħob rett matul it-Tazza tad-Dinja. Huma biss dawk it-timijiet li jikkwalifikaw għat-tieni rawnd li huma eleġibbli għal dan il-premju. Ir-rebbieħa ta' dan l-unur jiksbu t-Trofew FIFA Fair Play, diploma, midalja għal kull plejer u diriġent, u $50,000 biex bihom jiġu akkwistati tagħmir sportiv għall-iżvilupp tas-settur ġovanili.^[6]

L-ewwel premjazzjoni ta' dan l-unur saret fl-edizzjoni tal-1978.^[7]

Edizzjoni	Trofew FIFA Fair Play
Messiku 1970	Perù
Arġentina 1978	Arġentina
Spanja 1982n	Brażil
Messiku 1986	Brażil
Italja 1990	Ingilterra
Stati Uniti 1994	Brażil
Franza 1998	Ingilterra  Franza
Korea t'Isfel/Ġappun 2002	Belġju
Ġermanja 2006	Brażil  Spanja
Afrika t'Isfel 2010	Spanja

L-Aktar Tim Divertenti

L-unur tal-FIFA għal L-Aqwa Tim Divertenti hu premju suġġettiv li jiġi attribwit lill-iskwadra li turi l-approċċ l-aktar attiv u pożittiv għall-partita u li jirnexxielha tiddeverti lill-pubbliku. Dan l-unur jiġi organizzat permezz tal-parteċipazzjoni tal-pubbliku f'sondaġġ.

Edizzjoni	L-Aktar Tim Divertenti
Stati Uniti 1994	Brażil
Franza 1998	Franza
Korea t'Isfel/Ġappun2002	Korea t'Isfel
Ġermanja 2006	Portugall

Tim All-Star

It-Tim All-Star (magħruf aħjar bħala MasterCard All-Star Team) huwa tim tal-aqwa 23 plejer, magħżula mill-Grupp tal-Istudju Tekniku tal-FIFA, matul il-fażi finali tat-Tazza tad-Dinja. In-numru ta' plejers ġie miżjud minn 11 għal 16 fl-edizzjoni tal-1998,^[8] u aktar tard għal 23 (il-verżjoni attwali). Qabel l-1998, il-ġurnalisti u l-esperti (prinċiparjament Ewropej u Sud-Amerikani) kienu jagħżlu "It-Tim tal-Ħolm" tagħhom bi plejers minn kull pożizzjoni.

Edizzjoni	Gowlkipers	Difensuri	Midfilders	Attakkanti	Kowċis
Urugwaj 1930	Enrique Ballesteros	José Nasazzi Milutin Ivković	Luis Monti Alvaro Gestido José Andrade	Pedro Cea Héctor Castro Héctor Scarone Guillermo Stabile Bert Patenaude
Italja 1934	Ricardo Zamora	Jacinto Quincoces Eraldo Monzeglio	Luis Monti Attilio Ferraris Leonardo Cilaurren	Giuseppe Meazza Raimundo Orsi Enrique Guaita Matthias Sindelar Oldřich Nejedlý
Franza 1938	František Plánička	Pietro Rava Alfredo Foni Domingos da Guia	Michele Andreolo Ugo Locatelli	Silvio Piola Gino Colaussi György Sárosi Gyula Zsengellér Leônidas
Brażil 1950	Roque Máspoli	Erik Nilsson José Parra Víctor Rodríguez Andrade	Obdulio Varela Bauer	Alcides Ghiggia Zizinho Ademir Jair Juan Alberto Schiaffino
Żvizzera 1954	Gyula Grosics	Ernst Ocwirk Djalma Santos José Santamaría	Fritz Walter József Bozsik	Helmut Rahn Nándor Hidegkuti Ferenc Puskás Sándor Kocsis Zoltan Czibor
Żvezja 1958	Harry Gregg	Djalma Santos Bellini Nílton Santos	Danny Blanchflower Didi	Pelé Garrincha Just Fontaine Raymond Kopa Gunnar Gren
Ċili 1962	Viliam Schrojf	Djalma Santos Cesare Maldini Valeriy Voronin Karl-Heinz Schnellinger	Zagallo Zito Josef Masopust	Vavá Garrincha Leonel Sánchez
Ingilterra 1966	Gordon Banks	George Cohen Bobby Moore Vicente Silvio Marzolini	Franz Beckenbauer Mário Coluna Bobby Charlton	Florian Albert Uwe Seeler Eusébio
Messiku 1970	Ladislao Mazurkiewicz	Carlos Alberto Atilio Ancheta Franz Beckenbauer Giacinto Facchetti	Gérson Roberto Rivellino Bobby Charlton	Pelé Gerd Müller Jairzinho
Ġermanja tal-Punent 1974	Sepp Maier	Berti Vogts Ruud Krol Franz Beckenbauer Paul Breitner	Wolfgang Overath Kazimierz Deyna Johan Neeskens	Rob Rensenbrink Johan Cruyff Grzegorz Lato
Arġentina 1978	Ubaldo Fillol	Berti Vogts Ruud Krol Daniel Passarella Alberto Tarantini	Dirceu Teofilo Cubillas Rob Rensenbrink	Roberto Bettega Paolo Rossi Mario Kempes
Spanja 1982	Dino Zoff	Luizinho Júnior Claudio Gentile Fulvio Collovati	Zbigniew Boniek Falcão Michel Platini Zico	Paolo Rossi Karl-Heinz Rummenigge
Messiku 1986	Harald Schumacher	Josimar Manuel Amoros Júlio César	Jan Ceulemans Jean Tigana Michel Platini Diego Maradona	Preben Elkjær Larsen Emilio Butragueño Gary Lineker
Italja 1990	Sergio Goycoechea Luis Gabelo Conejo	Andreas Brehme Paolo Maldini Franco Baresi	Diego Maradona Lothar Matthäus Dragan Stojkovic Paul Gascoigne	Salvatore Schillaci Roger Milla Jürgen Klinsmann
Stati Uniti 1994	Michel Preud'homme	Jorginho Márcio Santos Paolo Maldini	Dunga Krasimir Balakov Gheorghe Hagi Tomas Brolin	Romário Hristo Stoichkov Roberto Baggio
Franza 1998	Fabien Barthez José Luis Chilavert	Roberto Carlos Marcel Desailly Lilian Thuram Frank de Boer Carlos Gamarra	Dunga Rivaldo Michael Laudrup Zinedine Zidane Edgar Davids	Ronaldo Davor Šuker Brian Laudrup Dennis Bergkamp
Korea t'Isfel/Ġappun 2002	Oliver Kahn Rüştü Reçber	Roberto Carlos Sol Campbell Fernando Hierro Hong Myung-Bo Alpay Özalan	Rivaldo Ronaldinho Michael Ballack Claudio Reyna Yoo Sang-Chul	Ronaldo Miroslav Klose El Hadji Diouf Hasan Şaş
Ġermanja 2006	Gianluigi Buffon Jens Lehmann Ricardo	Roberto Ayala John Terry Lilian Thuram Philipp Lahm Fabio Cannavaro Gianluca Zambrotta Ricardo Carvalho	Zé Roberto Patrick Vieira Zinedine Zidane Michael Ballack Andrea Pirlo Gennaro Gattuso Luís Figo Maniche	Hernán Crespo Thierry Henry Miroslav Klose Francesco Totti
Afrika t'Isfel 2010[9]	Iker Casillas	Philipp Lahm Sergio Ramos Carles Puyol Maicon	Andrés Iniesta Bastian Schweinsteiger Wesley Sneijder Xavi	David Villa Diego Forlán	Vicente del Bosque

Noti

1. Għall-bidu l-FIFA tat kreditu lil Nejedlý għal erba' gowls biss, fejn minkejja li xorta kien jibqa' bħala l-aqwa skorer tal-edizzjoni dan it-titlu kien jaqsmu ma' Angelo Schiavio tal-Italja u Edmund Conen tal-Ġermanja. Madanakollu, f'Novembru 2006 il-gowl taċ-Ċekoslovak ġew ikkunsidrati bħala ħamsa biex b'hekk sar l-aqwa skorer indiskuss.^[2]
2. Għall-bidu lil Léônidas tawh kreditu ta' 8 gowls. Imma f'Novembru tal-2006, il-FIFA iddikjarat li fil-kwarti tal-finali kontra ċ-Ċekoslovakkja huwa kien skorja gowl wieħed biss u mhux tnejn kif kien magħruf qabel.^[2]
3. Hemm kontroversja fuq in-numru ta' gowls li l-Brażiljan Ademir Menezes skorja fl-1950 minħabba dati mhux kompluti fuq il-partita mill-aħħar rawnd bejn il-Brażil u Spanja (6–1). L-ewwel gowl kien kreditat bħala awtogowl mid-difensur Spanjol Parra, u l-gowl tal-5–0 kien kreditat lil Jair. Madanakollu, riċentament il-FIFA tat kreditu lil Ademir biż-żewġ gowls li huma. L-eqreb rivali tiegħu fil-klassifika tal-aqwa skorer kien fuq kwota ħames gowls.^[3]

Referenzi

1. "adidas Golden Ball - FIFA World Cup™ Final" (bl-Ingliż). FIFA. Miġbur 2008-11-13.
2. ^ "American Bert Patenaude credited with first hat trick in FIFA World Cup™ history" (bl-Ingliż). FIFA. 2006-11-10. Miġbur 2008-11-12.
3. "World Cup 1950" (bl-Ingliż). RSSSF. Miġbur 2008-11-12.
4. "Previous FIFA World Cups" (bl-Ingliż). FIFA. Miġbur 2008-07-17.
5. "Pele voted best ever Young Player". newagebd.com (bl-Ingliż). Arkivjat minn l-oriġinal fl-2008-01-16. Miġbur 2009-03-11.
6. "XXI. Special awards and protocol" (PDF) (bl-Ingliż). FIFA. p. 52. Miġbur 2008-10-19.
7. "FIFA Fair play award - FIFA World Cup™ Final" (bl-Ingliż). FIFA. Miġbur 2008-11-13.
8. "Summary of special FIFA awards" (bl-Ingliż). FIFA. 2006-06-30. Miġbur 2008-11-13.
9. "World Cup 2010: FIFA All-Star Team Announced" (bl-Ingliż). Goal.com. 2010-07-15. Miġbur 2011-10-20.