Nama Kinabatangan dipercayai berasal daripada perkataan suku kaum Sungai iaitu ‘Cina batangan’ yang bererti ‘sungai Cina’. Hal ini kerana berdasarkan sejarah Kinabatangan, seorang pengembara daripada kerabat Maharaja China yang bernama Ong Sung Peng telah memulakan pengembaraannya bermula dari Tanah besar China hingga ke Laut Sulu dan seterusnya tiba di kawasan kuala Sungai Kinabatangan pada kurun ke-16. Beliau kemudian telah membuka beberapa kawasan petempatan baru seperti Mumiang, Sukau dan Bilit (dipercayai berasal dari bahasa Cina). Walau bagaimanapun, kerajaan Syarikat Berpiagam Borneo Utara British telah menukarkan nama tersebut kepada ‘Kinabatangan’ pada tahun 1881.[2]
Pentadbiran
Daerah Kinabatangan ditadbir Majlis Daerah Kinabatangan yang berpusat di Pekan Kota Kinabatangan. Daerah Kinabatangan terbahagi kepada enam mukim yang merangkumi 78 buah kampung;
Bentuk topografi bahagian selatan dan tengah Kinabatangan terdiri daripada lembah sungai. Di bahagian utara, barat dan selatan merupakan kawasan daratan tinggi dan berbukit bukau. Di bahagian timur pula merupakan kawasan daratan rendah dan rata yang mempunyai hutan paya bakau dan nipah. Sungai Kinabatangan merupakan sungai yang terpanjang di Sabah dan kedua terpanjang di Malaysia dengan panjang 560 kilometer. Bukit Aruh merupakan titik tertinggi di daerah Kinabatangan dengan ketinggian 555 meter.
Di daerah Kinabatangan, agama Islam merupakan agama paling ramai penganut dengan peratusan lebih 91 peratus diikuti agama Kristian sebanyak lapan peratus. Agama Buddha, Hindu dan lain-lain serta tidak beragama mencatatkan kurang satu peratus.[1]
Orang Sungai di Daerah Kinabatangan
Berikut adalah pecahan etnik-etnik Orang Sungai yang terdapat di Daerah Kinabatangan:
Daerah Kinabatangan dilengkapi dengan pelbagai kemudahan awam di sekitar daerah. Terdapat 31 buah sekolah rendah, empat buah sekolah menengah, empat balai polis, sebuah balai bomba, sebuah hospital daerah dan lima buah klinik di sekitar daerah.
Daerah Kinabatangan antara daerah yang terkenal dengan tempat - tempat menarik dan pelancongannya seperti
Kinabatangan Wildlife Sanctuary
Kinabatangan Jungle Camp
Muzium Agop Batu Tulug
Gua Batu Supu
Budaya
Orang Sungai di Kinabatangan terkenal dengan beberapa tarian tradisi seperti tarian Titikas, Karantikung, Mangalai Abai, Berunsai dan Gabang. Tarian ini akan dipersembahkan sewaktu Pesta Damas, pesta kebudayaan etnik Orang Sungai yang diadakan setiap tahun di Pekan Sukau. Antara makanan tradisional Orang Sungai di Kinabatangan termasuklah Maraang atau Arau, iaitu makanan berasaskan durian merah dan Tonsom, iaitu makanan seumpama pekasam.