Kalabakan ialah sebuah daerah baharu di selatan Sabah yang terletak di barat Bahagian Tawau. Jaraknya dari Bandar Tawau adalah kira-kira 106 kilometer. Pusat pentadbiran daerah ini terletak di Pekan Kalabakan yang sedang dibangunkan.
Etimologi
Nama 'Kalabakan' berasal dari perkataan 'kaap ngakan' yang bermaksud 'dapat makan' dalam bahasa suku kaum Tidong iaitu penduduk asal Kampung Kalabakan.[2]
Sejarah
Daerah Kalabakan dahulunya merupakan sebahagian daripada Daerah Tawau. Pada 1 Januari 2019, Kerajaan Negeri Sabah telah menaik taraf Kalabakan sebagai sebuah daerah penuh.[3]
Peristiwa Konfontasi Indonesia 1963
Pada malam 29 Disember 1963, Tentara Nasional Indonesia (TNI) telah menyerang berek pos kawalan tentera dan balai polis di Kalabakan sebagai sebahagian daripada tindak balas Konfrontasi Malaysia-Indonesia 1963. Peristiwa yang dikenali sebagai Peristiwa Kalabakan ini telah mengorbankan lapan anggota tentera dan mencederakan 18 yan lain. Sebuah tugu peringatan telah dibina bagi memperingati peristiwa ini.[4]
Bentuk muka bumi daerah Kalabakan kebanyakannya merupakan daratan tinggi dan berbukit terutama di kawasan pedalaman. Di bahagian pesisir pantai pula merupakan dataran rendah yang dikelilingi delta sungai menuju ke Teluk Cowie. Puncak tertinggi daerah ini terletak di Gunung Luis yang mencapai ketinggian 1,426 meter. Sungai Kalabakan merupakan sungai terpanjang di daerah ini dengan panjang mencecah 17 kilometer. Pulau terbesar di daerah ini ialah Pulau Simandalan.
Pentadbiran
Pihak berkuasa tempatan yang mentadbir daerah Kalabakan ialah Majlis Perbandaran Tawau. Pejabat Daerah Kalabakan juga telah ditubuhkan bagi melicinkan urusan pentadbiran daerah ini. Terdapat tiga buah mukim di dalam daerah Kalabakan iaitu mukim Kalabakan, Luasong dan sebahagian mukim Merotai.
Politik
Di peringkat persekutuan, daerah Kalabakan diwakili Parlimen Kalabakan dalam Dewan Rakyat manakala di peringkat negeri, daerah Kalabakan diwakili DUN Sebatik dan Merotai dalam Dewan Undangan Negeri Sabah.
Berdasarkan bancian Malaysia 2020, jumlah penduduk di daerah Kalabakan ialah seramai 48,344 orang dengan kepadatan penduduk 12 orang perkilometer persegi yang dikategorikan sebagai taburan penduduk jarang.[6] Majoriti penduduk di daerah Beluran merupakan Bumiputera termasuklah etnik Tidung, Murut, Bugis dan Melayu. Lebih 64 peratus daripada jumlah penduduk merupakan bukan warganegara.[1]
Bilangan penduduk mengikut bangsa pada tahun 2020.[6]
Di daerah Kalabakan, agama Islam merupakan agama paling ramai penganut dengan peratusan lebih 92 peratus diikuti agama Kristian sebanyak tujuh peratus. Agama Buddha, Hindu dan lain-lain serta tidak beragama mencatatkan kurang satu peratus.[1]
Ekonomi
Masyarakat dan penduduk setempat bergantung kepada kegiatan ekonomi berbentuk pertanian iaitu tanaman jenis kelapa sawit dan tanaman jenis buah-buahan tempatan. Kegiatan perikanan juga amat penting di daerah ini menjadikannya antara pengeluar udang galah terbesar di Bahagian Tawau.