इंदूर मेट्रो ही भारतातीलमध्य प्रदेश राज्याच्या इंदूर शहरासाठी निर्माणाधीन जलद परिवहन प्रणाली आहे. हा प्रकल्प १२४ किलोमीटर (७७ मैल) लांबीची आहे. हा प्रकल्प अंदाजे १२,००० कोटी (US$२.६६ अब्ज) खर्च येईल [१] या प्रकल्पचा प्रति किमी खर्च १८२ कोटी असेल आणि एकूण खर्च १५,००० कोटी असेल. ही मेट्रो भूपातळीवर, पुलांवर आणि काही ठिकाणी भूमिगतधावेल. [२]
योजना
दिल्ली मेट्रो रेल कॉर्पोरेशन सहा मार्गिका प्रस्तावित केले आहेत. यात मुख्य मार्गिका खालील प्रमाणे आहेत:
इंदूरमधील नियोजित मेट्रो रोहित असोसिएट्स सिटीज अँड रेल्स प्रायव्हेट लिमिटेड यांनी आर्किटेक्ट रोहित गुप्ता यांच्या अध्यक्षतेखाली बनविली आहे. या प्रणालीमध्ये १००-१०७ किमी लांबीचे जाळे आहे आणिया प्रकल्पच्या मार्गिका आच्छादित या मार्गिकांना अनेक पहाटे असतील. मे २०१३ मध्ये, रोहित असोसिएट्सची नेमणूक जलद परिवहना साठी शहराच्या यंत्रणेच्या निवडीसह विस्तृत प्रकल्प अहवाल तयार करण्यासाठी केली होती. सल्लागार रोहित असोसिएट्सच्या बहु-मापदंड विश्लेषण आणि शिफारसींच्या आधारे मध्य प्रदेश सरकारने ३० जून २०१४ रोजी सल्लागाराने तयार केलेल्या स्थापना अहवालास मान्यता दिली. ९ डिसेंबर २०१४ पासून, प्रकल्पाच्या अंमलबजावणीसाठी भौगोलिक सर्वेक्षण आणि कंपनी तयार करण्याचे काम चालू आहे. प्रकल्प २०१९ पर्यंत पूर्ण होण्याचा अंदाज आहे.
९ ऑक्टोबर २०१५ रोजी मध्य प्रदेशचे तत्कालीन मुख्यमंत्री शिवराजसिंह चौहान यांनी भोपाळ आणि इंदूर मेट्रो रेल्वे प्रकल्पांसाठी ०.३ टक्के व्याजदराच्या आधारे जपान आंतरराष्ट्रीय सहकार एजन्सी (जेआयसीए) कडून १२,००० कोटी रुपयांच्या कर्जासाठी संमती घेतल्याचा दावा केला होता. [४] तथापि,७ मार्च २०१७ च्या एका अद्ययावतवेळी राज्याच्या नागरी प्रशासन आणि विकास मंत्री माया सिंह यांनी हे उघड केले की, भोपाळ आणि इंदूरच्या मेट्रो प्रकल्पांना निधी देण्यास जेआयसीएने नकार दिला आहे. [५]
भोपाळ आणि इंदूरच्या मेट्रो प्रकल्पांना निधी देण्यास जेआयसीएच्या नकारानंतर राज्य सरकारने द्विपक्षीय / बहुपक्षीय वित्तीय संस्थांकडून निधी मिळावा यासाठी केंद्राकडे प्रस्ताव पाठविला आहे.
१ मे २०१९ रोजी, एशियन डेव्हलपमेंट बँक (एडीबी) ने इंदूर मेट्रो प्रकल्पासाठी तत्त्व मान्यता दिली. कर्जाची हमी म्हणून केंद्र सरकार उभे राहील. [६]
सद्यस्थिती अद्यतने
ऑक्टोबर २०१८: रोहित असोसिएट्स सिटीज अँड रेल्स प्रायव्हेट लिमिटेडने तयार केलेला डीपीआर लिमिटेडला केंद्र सरकारने मान्यता दिली आहे.[७][८][९]
जाने २०१९: माती चाचणी प्रारंभ.
फेब्रुवारी२०१९: आयएसबीटी / एमआर १० आणि मुमताज बाग कॉलनी दरम्यान एलिव्हेटेड व्हायडक्ट एमआर १० येथे प्रारंभ झाले.
ऑगस्ट २०१९: भोपाळ आणि इंदूर मेट्रोसाठी केंद्र आणि राज्य सरकार यांच्यात सामंजस्य करार झाला. या प्रकल्पाच्या खर्चाच्या २०% राज्य आणि केंद्र सरकार उचलतील आणि उर्वरित ६०% आंतरराष्ट्रीय बँकांकडून देण्यात येतील. इंदूर मेट्रो २०२३ पर्यंत कार्यरत होईल.[१०][११] २१ ऑगस्ट २०१९ पासून बांधकाम चालू आहे. [१२]