Сладуево

Сладуево
Поглед на селото Сладуево од ридот над Прибилци
Сладуево Местоположба на Сладуево во Македонија Сладуево на карта
Координати 41°15′12″N 21°12′30″E
Регион	Пелагониски
Општина	Демир Хисар
Област	Железник
Население	52 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	7240
Повик. бр.	047
Шифра на КО	10029
Надм. вис.	635 м
Слава	Илинден[2]
Сладуево на општинската карта Атарот на Сладуево во рамките на општината
Сладуево на Ризницата

Сладуево — село во Општина Демир Хисар, во областа Железник, во околината на градот Демир Хисар.

Потекло на името

Името на селото веројатно потекнува од личното име Сладуј или Сладомир.^[2]

Географија и местоположба

Ова село се наоѓа во Железник, во источниот дел на територијата на Општина Демир Хисар, непосредно до патот Демир Хисар-Кичево или Крушево и до текот на Црна Река.^[3] Селото е рамничарско, на надморска височина од 635 метри. Од градот Демир Хисар, селото е оддалечено четири километри.^[3]

Сладуево се граничи со селото Прибилци на север, со селото Журче на исток, со селата Граиште и Белче на југ и со селото Белче на запад.^[2]

Во 1965 година селото добило електрична енергија, водовод има од 1978 година, а асфалтен пат од 1985 година.^[2]

Историја

Сладуево се смета за стара населба, која е спомената во 1468 година во пописниот турски дефтер со името „Сладофче“. Во селото имало 5 христијански семејства. Во еден список за личен данок на немуслиманите од Битолскиот вилает од 1537/8 г. селото е регистрирано со формата „Сладовци“. Во географска карта од 1900 година било запишано како „Сладујево“.^[2]

Во 1468 година имало 5 семејства, односно вкупно 25 жители. Во 1568 година имало 13 семејства или вкупно 45 жители. Селото плаќало вкупно 225 акчиња годишно данок.^[2]

Во XIX век, Сладуево било село во Битолската каза, нахија Демир Хисар, во Отоманското Царство.

Стопанство

Атарот на селото е мошне мал и зафаќа простор од 1,2 км², при што преовладува обработливото земјиште со 80 хектари.^[3]

Селото, во основа, има полјоделска функција.^[3]

Во минатото, во селото работела електрична воденица, сепарација на песок и асфалтна база. Денес, во селото има фабрика за откуп и преработка на печурки „Чапе Фунги“.^[2]

Населението се занимава со земјоделство и чува малку стока.^[2]

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 106 —     1953 126 +18.9% 1961 109 −13.5% 1971 96 −11.9% 1981 105 +9.4%	Година Нас. ±% 1991 87 −17.1% 1994 81 −6.9% 2002 77 −4.9% 2021 52 −32.5%

По податоците на секретарот на Бугарската егзархија, Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Сладуево имало 80 жители.^[4]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Сладуево се води како чисто македонско село во Битолската каза на Битолскиот санџак со 8 куќи.^[5]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 50 Македонци.^[6]

Сладуево е мало село, населено со македонско население. Во 1961 година, селото имало 109, а во 1994 година бројот се намалил на 81 жител.^[3]

Според пописот од 2002 година, во селото живееле 77 жители, сите Македонци.^[7]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 52 жители, од кои 51 Македонец и 1 лице без податоци.^[8]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	—	80	106	126	109	96	105	87	81	77	52

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[9]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[10]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[11]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[12]

Родови

Сладуево е македонско село.

Според истражувањата на Бранислав Русиќ во 1952 година родови во селото:^[13]

• Доселеници: Матраковци (3 к.), доселени се од селото Маково, Мариово; Грнчаровци (2 к.), доселени се од селото Грнчари, Преспа; Бурјаковци (6 к.), доселени се од селото Сопотница; Ничевци (5 к.), доселени се од селото Света; Деспотовци (2 к.), доселени се од селото Големо Илино; Тушловци (2 к.), доселени се од селото Журче; Коњаровци (1 к.), доселени се од Коњари, Битолско и Мирчевци (1 к.), доселени се од селото Прибилци, Стојковци (1 к.) доселени се од селото Брезово .

Општествени установи

• Месна заедница

Самоуправа и политика

Селото влегува во рамките на проширената Општина Демир Хисар, на која ѝ била додадена поранешната Општина Сопотница по новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото припаѓало на некогашната Општина Демир Хисар.

Во периодот од 1955 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Демир Хисар.

Во периодот 1952-1955, селото било во рамките на тогашната Општина Демир Хисар, во која покрај селото Сладуево, се наоѓале и селата Бараково, Белче, Вардино, Граиште, Единаковци, Журче, Кутретино, Мургашево, Ново Село, Лесково, Прибилци, Ракитница, Растојца, Слепче, Стругово и Суви Дол. Во периодот 1950-1952, селото било во рамките на некогашната Општина Прибилци, во која влегувале селата Журче, Прибилци и Сладуево.

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 0634 според Државната изборна комисија, сместено во просториите на месната заедница.^[14]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 50 гласачи.^[15]

Културни и природни знаменитости

Главната селска црква „Св. Илија“

Археолошки наоѓалишта^[16]

• Светец — населба и некропола од средниот век.

Цркви

• Црква „Св. Илија“ — главна селска црква (во изградба).

Редовни настани

Слави

• Илинден — главна селска слава

Иселеништво

Од Сладуево има иселеници во градовите Битола и Демир Хисар, но има иселено и во европските и во прекуокеанските земји.^[2]

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. Димитров, Никола В. (2017). Географија на населби: општина Демир Хисар (PDF). Битола. стр. 68–69. ISBN 978-608-65616-4-2.
3. Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија (PDF). Скопје: Патрија. стр. 273. Посетено на 21 март 2020.
4. D.M.Brancoff. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р.172-173.
5. Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 14.
6. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
7. „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 30 јули 2016.
8. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
9. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
10. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
11. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
12. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
13. Русиќ, Бранислав. Железник-Сладуево. Архивски фонд на МАНУ АЕ 97/1г.
14. „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 21 март 2020.
15. „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2020-03-21. Посетено на 21 март 2020.
16. Коцо, Димче (1996). „Археолошка карта на Република Македонија“. Скопје: МАНУ. ISBN 9789989101069

Надворешни врски

• Сладуево на Ризницата ^?