PROFILBARU.COM

Звучна забна приближна согласка
ð
ð̞
	преглед; разговор; уреди;

Звучна забна струјна согласка
ð
Слика
МФА-бр.	131
Шифрирање
Единица (дек.)	ð
Уникод (хекс.)	U+00F0
X-SAMPA	D
Киршенбаум	D
	преглед; разговор; уреди;

Звучната забна струјна согласка е вид на согласен звук кој се користи во некои јазици. Знакот според МФА е ð, а еквивалентиот знак по X-SAMPA е D. Забните струјни согласки се нарекуваат уште и „меѓузабни“ бидејќи тие често се изговараат со јазикот помеѓу горните и долните заби, а не само со притискање на задниот дел од забите, како кај другите забни согласки.

Кириличната буква за овој глас е ҙ, која се јавува во башкирскиот јазик.

Особености

Звучната забна струјна согласка ги има следниве особености:

Начинот на творба е струен, што значи дека се добива со стеснување на воздушниот тек низ тесен провод во местото на творба, предизвикувајќи бурно струење. Го нема зажлебениот јазик и насочениот воздушен тек, ниту пак високата честота на шушкавите согласки.
Местото на творба е забно, што значи дека се создава со јазикот во допир со горните или долните заби или обете. (Највеќето избувни и течни согласки што се опишуваат како забни се всушност забно-венечни.)
Фонацијата е звучна, што значи дека гласните жици треперат при творбата.
Ова е устена согласка, што значи дека воздухот излегува само низ устата.
Ова е средна согласка, што значи дека се создава со насочување на воздушниот тек долж средината на јазикот наместо по страните.
Воздушниот механизам е белодробно издишен, што значи дека се создава со истиснување на воздух единствено низ белите дробови и дијафрагмата, што важи за највеќето гласови.

Јазици

Во следниве транскрипции, подредниот дијакритички знак може да се употреби за означување на приближната согласка [ð̞].

Јазик		Збор	МФА	Значење	Белешки
албански		i verdhë	[i vɛːɾð]	'злато'
алеутски	Аткански дијалект	dax̂	[ðɑχ]	'око'
англиски		this	[ðɪs]	'ова'
арапски	Стандарден^[1]	ذهب	[ðaˈhab]	'злато'
берта		[fɛ̀ːðɑ̀nɑ́]		'мете'
велшки		bardd	[bɑrð]	'бард'
гвичински		niidhàn	[niːðân]	'сакаш'
грчки		δάφνη	[ˈðafni]	'дафина', 'ловор'
дански		vide	[ˈʋiːðə]	'знае'
елфдалски		baiða	[ˈbaɪða]	'чека'
западен новоарамејски		?	[aħːað]	'еден'
кабилски		ḏuḇ	[ðuβ]	'истоштен'
каталонски^[2]		cadàver	[kəˈðaβə]	'мртовец'
окситански	гасконски	que divi	[ke ˈðiwi]	'што јас треба...'
португалски	европски^[3]	nada	[ˡnaðɐ]	'ништо'	Северни и централни дијалекти.^[4]
сардински		nidu	[ˡniðu]	'гнездо'
свахили		dhambi	[ðɑmbi]	'грев'
сиуански	лакота	?	[ˈðaptã]	'пет'
тамилски		ஒன்பது	[onbʌðɯ]	'девет'
танана		dhet	[ðet]	'џигер'
тучонски	Северен	edhó	[eðǒ]	'кожа'
тучонски	јужно наречје	adhǜ	[aðɨ̂]	'кожа'
фиџиски		ciwa	[ðiwa]	align="center"\| 'девет'
хан		ë̀dhä̀	[ə̂ðɑ̂]	'кожа'
харасиски		[ðebeːr]		'пчела'
шпански^[5]		dedo	[ˈd̪e̞ð̞o̞]	'прст'

Поврзано

Безвучна забна струјна согласка

Наводи

↑ Thelwall (1990:37)
↑ Carbonell & Llisterri (1992:55)
↑ Cruz-Ferreira (1995:92)
↑ Mateus & d'Andrade (2000:11)
↑ Martínez-Celdrán et al (2003:255)


п р у Табела на белодробни согласки по МФА аудио
По место →	Уснени				Преднојазични								Среднојазични						Заднојазични				Гласилни
↓ По начин	Двоуснени		Уснено-забни		Забни		Венечни		Задно-венеч.		Свиени		Предно-непчени		Заднонепчени		Ресични		Голтнички		Надгласилни		Гласилни
Носни	m̥	m		ɱ		n̪	n̥	n		n̠		ɳ	ɲ̥	ɲ	ŋ̊	ŋ		ɴ
Избувни	p	b	p̪	b̪	t̪	d̪	t	d			ʈ	ɖ	c	ɟ	k	ɡ	q	ɢ			ʡ		ʔ
Струјни	ɸ	β	f	v	θ	ð	s	z	ʃ	ʒ	ʂ	ʐ	ç	ʝ	x	ɣ	χ	ʁ	ħ	ʕ	ʜ	ʢ	h	ɦ
Приближни				ʋ				ɹ				ɻ		j		ɰ
Трепетни		ʙ						r				ɽ͡r						ʀ				я *
Едноударни		ⱱ̟		ⱱ				ɾ				ɽ						ɢ̆				ʡ̯
Стран. струј.							ɬ	ɮ			ɭ˔̊		ʎ̥˔	ʎ˔	ʟ̝̊	ʟ̝
Стран. прибл.								l				ɭ		ʎ		ʟ
Стран. едноуд.								ɺ				ɺ̠		ʎ̯

**Небелодробни согласки**
Чкрапави	ʘ	ǀ	ǃ		ǂ		ǁ
Чкрапави	ʘ̃	ʘ̃ˀ	ʘ͡q		ʘ͡qʼ
Уфрлени	ɓ	ɗ	ʄ	ᶑ	ɠ		ʛ
Исфрлени	pʼ	tʼ	cʼ	ʈʼ	kʼ		qʼ
	fʼ	θʼ	sʼ	ɬʼ	xʼ		χʼ
	tsʼ	tɬʼ	cʎ̝̥ʼ	tʃʼ	ʈʂʼ	kxʼ	kʟ̝̊ʼ