Горно Палчиште

Горно Палчиште
Горно Палчиште Местоположба на Горно Палчиште во Македонија Горно Палчиште на карта
Координати 41°58′46″N 20°55′17″E
Општина	Боговиње
Население	1.127 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	28017, 28517
Надм. вис.	507 м
Горно Палчиште на општинската карта Атарот на Горно Палчиште во рамките на општината
Горно Палчиште на Ризницата

Горно Палчиште — село во Општина Боговиње, во околината на градот Тетово.

Географија и местоположба

Селото се наоѓа во областа Долни Полог, оддалечено 8 километри југозападно од Тетово.

Историја

Стопанство

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 541 —     1953 593 +9.6% 1961 695 +17.2% 1971 861 +23.9% 1981 1.090 +26.6%	Година Нас. ±% 1991 17 −98.4% 1994 1.166 +6758.8% 2002 1.356 +16.3% 2021 1.127 −16.9%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Горно Палчиште живееле 165 жители, сите Албанци.^[2]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 350 Албанци.^[3]

Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото има 1.356 жители, од кои 1 Македонец, 1.339 Албанци и 16 останати.^[4]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 1.127 жители, од кои 1.037 Албанци и 90 лица без податоци.^[5]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	165	—	541	593	695	861	1.090	17	1.166	1.356	1.127

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[6]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[7]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[8]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[9]

Родови

На почетокот од XIX век, од областа Булчица, во северна Албанија, се иселиле браќата Алил и Кадри Тока. Кога дошле во Полог, тие најпрвин се задржале во полското село Долно Седларце. Меѓутоа, ним не им се допаднало мочуришното земјиште, па преминале во денешното шарпланинско село Горно Палчиште. Тука овие браќа основале два големи рода: Кеке (31 куќа од Алил Тока) и Туракве (25 куќи од Кадри Тока)^[10]

Горно Палчиште е албанско село.

Според истражувањата од 1948 година, родови во селото:

• Туракве (25 к.) и Кеке (31 к.) доселени се од Булчица во северна Албанија. Потекнуваат од двајца браќа. Во родот Туракве се знае следното родословие: Алил (жив на 60 г. во 1948 година) Абдула-Муарем-Абдула-Алил Тока, основачот на родот.
• Црнољеве (32 к.) доселени се од селото Црновеле кај Љума во северна Албанија. Имаат роднини во селото Црновеле кај Штимле во Косово.
• Топојане (6 к.) доселени се од селото Топојани кај Љума во северна Албанија.^[11]

Општествени установи

Самоуправа и политика

Избирачко место

Во селото постојат избирачките места бр. 2060, 2065 и 2065/1 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на објект м.з. Чифлик (денес одделно село) и основното училиште.^[12]

На претседателските избори во 2019 година, на овие избирачки места биле запишани вкупно 1.550 гласачи.^[13]

Културни и природни знаменитости

• Црква „Св. Кирил и Методиј“ - Горно Палчиште - историска црква во селото^[14]

Редовни настани

Личности

Култура и спорт

Иселеништво

Пред во селото да се населат муслимански Албанци, во селото живееле православни Македонци. Денес се знае за родот Аџагулевци кои се иселиле во градот Тетово. Исто така се знае и за родот Николовци кои се иселиле во селото Лактиње во Дебрца.

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 212.
3. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
4. Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
5. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
6. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
7. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
8. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
9. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
10. Албанците во Македонија само од 1780 година, д-р Ристо Ивановски, Битола, 2014 г., 11 стр.
11. Трифуноски, Јован (1976). Полог: антропогеографска проучавања. Белград: САНУ.
12. „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
13. „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.
14. Trifunovski, Jovan F. (1976). Polog (Etudes Anthropogeographiques) (француски) (1. изд.). Belgrad: Academie Serbe des Sciences et des Art.

Надворешни врски

• Горно Палчиште на Ризницата