Alia nomina urbis sunt: Rabenna,[3]Ravena,[4][3]Ravenna Sabinorum,[4]Ravennatensium Civitas,[4]Ravennatis Civitas,[4]Rhavenna,[3]Sigeza.[4] Alia nomina incolarum sunt Raviniani,[3]Rabennates,[3]Ravenenses,[4][3]Ravennenses.[4]
De urbe Ravenna non multas memorias habemus usque ad annos in quibus Secundum Punicum bellum gerebatur, cum urbs civitas foederata cum Roma fuit. Romanis Ravenna magni momenti ad haec quae ad belli rationem pertinent semper fuit: undique enim seiuncta a continenti propter paludes erat, quae naturalem maximamque defensionem urbi eiusque agro praebebant, sed per paludes viatores et navigantes ad mare accedebant, unde ad inhabitantes commeatus auxiliaque afferri poterant. Ignotum est quando Romani Ravennam sub dicionem suam redegerint, sed satis constat primam Romanam classem quae Ravennae adfuit, Metelli, Sullae legati, classem fuisse, cum sescentesimo septuagesimo primo anno ab Urbe condita (anno 82 a.C.n.) Sullana classis Metello duce Ravennam appulerit; iisdem annis civitate Romana urbs etiam donabatur. A C. Iulio Caesare Ravenna, ubi antea Gallico bello hiberna fuerant, praetorii sedes delecta est, cum de republica administranda cum senatu ageretur; iisdem temporibus opera in portu militari perfecta sunt. Classis portus a Caesare Octaviano Augusto exstructus et munitus est, qui, cum maritimi praedones Superum mare et Orientis maria per multos annos obtinuissent, Classem Ravennatem instituit; ducentis quinquaginta navibus praedita, ea classis, quae postea Praetoria appellata est, medii Mari Nostri navium princeps statio fuit. Cum omnia commercia et omnis industria circum portum classemque cogerentur, cuius praefectus nobilissimus inter cives erat, prospera mercatorum lucra fuerunt, variis mercaturis factis sed maxime asparagis, piscibus et lignis e tota Cispadana et Transpadana Gallia advectis. Portus, qui tria milia passum circiter ab urbe distabat, ab Octaviano Augusto cum Pado flumine per Fossam Augustam coniunctus est, quae prope Ravennam in duos ramos dividebatur: alter moenia ad Ravennae defensionem firmandam circumibat; alter inter domos ad mercaturas faciliores reddendas perfluebat. Iis temporibus urbis Ravennae situs mirabilis fuit, variis insulis inter se per multos pontes coniunctis. Prosperitate felicitateque in mercaturis impetratis cives augebantur et urbs maior fiebat. Antiquorum more urbis circuitus quadrangulus fuit. Tiberio Claudio Caesare Augusto Germanico regnante, anno quadragesimo tertio, primo eius regni, duas portas Ravenna habuit: altera postea Salustra appellabitur, altera Posterula Latronum. Satis constat Portam Auream Claudio regnante aedificatam esse, quoniam titulus Claudii principis reminiscens in eius frontem appositus erat: Porta Aurea duas foramina et duas cylindratas turres habuit. Cum Ravenna aquae potulentae inops esset, Marco Ulpio Nerva Traiano regnante aquae ductus aedificatus est, quo aqua de monte Appennino ad agrum Ravennatem afferebatur. Ravenna tandem domos suas extra oppidum antiquum in illam regionem quae postea Regio Caesarum appellabitur diffundere coepit. Anno 105 Traianus a Ravennae portu ad Dacicas regiones profectus est: classis itum in Columna Traiana, quae Romae in Foro posita est, videre exsculptum possumus, dum princeps cum militibus suis navem conscendit.
Ravenna caput Imperii Romani Occidentalis usque ad finem imperii anno 476 mansit. Postea caput regni Odoacris et Ostrogothorum fuit. Deinde Ravenna a Byzantio capta est et urbs maxima Italiae Byzantinae usque ad annum 751 mansit, cum Langobardi Ravennam ceperunt.
Ammonite, Bastia, Borgo Montone, Borgo Faina, Borgo Masotti, Borgo Papale, Borgo Sisa, Ca'di Guardia, Camerlona, Campiano, Carraie, Casal Borsetti, Casemurate, Caserma, Castellaccio, Castiglione di Ravenna, Cilla di Savarna, Classe, Coccolia, Conventello, Ducenta, Durazzano-Borgo Sisa, Filetto, Fornace Zarattini, Fosso Ghiaia, Gambellara, Ghibullo, Glorie, Grattacoppa, Lido Adriano, Lido di Classe, Lido di Dante, Lido di Savio, Longana, Madonna dell'Albero, Mandriole, Marina di Ravenna, Marina Romea, Massa-Castello, Mensa-Matellica, Mezzano, Osteria, Palazzone, Piangipane, Pilastro, Ponte Nuovo, Porto Corsini, Porto Fuori, Punta Marina Terme, Ragone, Roncalceci, San Bartolo, San Marco, San Michele, San Pietro in Campiano, San Pietro in Trento, San Pietro in Vincoli, San Romualdo, San Zaccaria, Sant'Alberto, Sant'Antonio, Santerno, Santo Stefano, Savarna, Savio, Torri, Villanova di Ravenna.
Friedrich Wilhelm Deichmann, Ravenna, Hauptstadt des spätantiken Abendlandes. 3 voll. (vol. 2 in 3 fasciculis divisum). Wiesbaden: Steiner, 1969-1989
Joaquín Martínez Pizarro, Writing Ravenna : the Liber pontificalis of Andreas Agnellus. Ann Arbor: University of Michigan Press, 1995 Textus apud Hathi Trust