Футболдан Қазақстан Ұлттық құрамасы — халықаралық матчтарда өнер көрсететін Қазақстан футбол құрамасы. Қазақстан футбол федерациясының бақылауында. 1994 жылы ФИФА және АФК-ға мүше болды. Кейін 2002 жылы УЕФА-ға ауысты.
Тарихтағы тұңғыш кездесуін 1992 жылы 1 маусым күні Алматыда Түрікменстан құрамасына қарсы өткізіп, 1:0 есебімен жеңіске жетті. Құрама 1995 жылға дейін тек Орта Азия құрамаларымен ойнады, тек 1997 жылы 16 шілде күні Ливия құрамасымен бақ сынасты.
Ең алғашқы ресми кездесуін Қазақстан құрамасы 1996 жылғы Азия Кубогының іріктеу турнирінде өткізді. 7-ші топта Сирия және Катар құрамаларымен бір топқа түсіп, алғашқы кездесуінде Катар құрамасын 1-0 есебімен жеңді. Бұл осы іріктеудегі құраманың соққан жалғыз добы болатын. Одан кейін олар қалған үш кездесудеде бірде-бір доп соға алмай, қақпасына барлығы алты доп жіберіп алып, жеңіліп қалды.
1998 жылғы ӘЧ-ның іріктеуінде Қазақстан Ирак және Пәкістан құрамаларымен 9-шы топқа түсті. Алғашқысын 2-1, 3-1 есебімен жеңсе, екіншісін 3-0, 7-0 есебімен жеңді. Екінші раундта Оңтүстік Корея, Жапония, БАӘ, Өзбекстанмен бірге В тобына түсіп соңғы орын алды. Біреуінде жеңіп, үшеуінде тең түсіп, төртеуінде жеңіліп қалды.
2002 жылғы Әлем Чемпионатына іріктеуде Ирак, Непал және Макао құрамаларымен бір топқа түскен Қазақстан Ирак құрамасымен ұпайы тең түсіп, қосымша көрсеткіші бойынша қалып қойды.
УЕФА-да
2000 жылы ҚФФ Азиялық аймақтағы футболдың даму перспективасы төмен деген көзқараспен Еуро аймаққа өтудің жолдарын іздеді. Қазақстанның географиясындағы Батыс Қазақстан, Атырау, Ақтөбе облыстары Еуропаға кіріп тұрғандықтан, 2002 жылы Қазақстан УЕФА-ға қабылданды. Сондықтан Қазақстан өту кезеңінде болғандықтан 2004 жылғы Азия Кубогы мен Еуропа Чемпионатының іріктеу турниріне қатысқан жоқ.
2006 жылғы ӘЧ-на іріктеуде Қазақстан тұңғыш рет Еуро аймақта өнер көрсетті. Украина, Түркия, Дания, Грекия, Албания және Грузия құрамаларымен бір топқа түсіп, 12 ойында 1 ғана ұпай жинап соңғы орын алды.
2006 жылдың басында құраманы голландиялық маман Арно Пайперс баптады. ЕУРО-2008 іріктеуінде 14 матчтың екеуінде жеңіске жетіп, 4 матчта тең түсті. Нәтижеде 8 құраманың арасында 6-ші орын алды.
2010 жылғы әлем чемпионатының іріктеуін Қазақстан құрамасы сәтсіз бастады. Осының салдарынан Арно Пайперс қызметінен кетті де, орнына неміс маманы Бернд Шторк келді. Шторк та құраманы көтере алмады. Пайперстің кезінде алаңға тұрақты шығып жүрген футболшылардың көбін құрамадан шеттетті, соның кесірінен Максим Жалмағамбетов, Егор Азовский, Қайрат Әшірбеков, Александр Кучма сынды футболшылар Шторктың тұсында құрамамен бір жола қоштасты. Сол уақытта Қазақстан чемпионатында жасындай жарқылдап жүрген Мұрат Тілешевті "менің басқару мәнеріме сай емес" деп құрамаға мүлде шақырмады. Тіпті Нұрбол Жұмасқалиев та ұзақ уақыт бойы құрамаға іліне алмады. Есесіне Таңат Нөсербаев, Жамбыл Көкеев сынды жастарға есік ашылды, алайда нәтиже сол баяғыша қалды, Қазақстан үнемі жеңілумен болды.
Құрама бірнеше рет ірі жеңіліске ұшырап, 2011 жылы Мирослав Беранек келді. Беранек келісімен құраманың ойыны аздап болса да жүйеге түсіп, шамалы дұрысталды. Бірақ 2013 жылы құрамадан ол да кетті. Одан кейін келген Юрий Красножан, Талғат Байсуфинов, Александр Бородюк секілді бапкерлер де айтарлықтай табысқа жете алмады.
2018 жылдың 1 наурызында құрамаға болгариялық маман Станимир Стоилов келді. Стоиловтың кезінде құрама қатысқан жалғыз ресми турнир УЕФА Ұлттар Лигасы болды. Андорра, Грузия, Латвия құрамаларымен Д лигасында бір топқа түсіп, екінші орында қалды. Бұл нәтижеге өзінің де көңілі толмаған болса керек, 2019 жылдың басында Стоилов қызметтен өз еркімен кетті. Оның орнына чехиялық маман Михал Билек келді.
Билектің тұсында есте қаларлықтай бірер матчтар болды, мәселен, ЕУРО-2020 турнирін жеңіспен бастады, алғашқы турда Шотландияны 3:0 есебімен ойсыратты. Бірақ кейін топта үшінші орынға шығу мүмкіндігін бос жіберіп алды, өз алаңында күтпеген жерде Кипрден ұтылып қалды. Соңғы турдың алдында сырт алаңда Сан-Мариноны ұтқаны көмектеспеді, бесінші орында қалды.
2020 жылы 14 желтоқсанда құрама бапкері боп қайтадан Талғат Байсуфинов тағайындалды. 2022 жылғы әлем чемпионатының іріктеуінде де Қазақстан үш ұпаймен соңғы орында қалды. Турнир барысында Байсуфинов құрамды жиі ауыстыра берді, ресми ойындарды сынақ ойындарына айналдырып жіберді, бір сөзбен айтқанда, нақты оптималды құрамды таба алмады. Нәтижесінде 2021 жылы 13 қарашада сырт алаңда Франциядан 0:8 есебімен ұтылып, тарихтағы ірі жеңілістер антирекордың жаңартты.
2022 жылы наурыз айында Андрей Карпович бапкер қызметін атқарушы боп тағайындалды. Ол 2 ойын өткізгеннен кейін, оның орнына ресейлік маман Магомед Адиев келді. Адиев Қазақстан құрамасы тарихындағы ең табысты бапкер атана бастады: Сол жылы УЕФА Ұлттар лигасының С дивизионында төрт кездесуде жеңіске жетіп (Словакияны екі рет, Әзірбайжан мен Беларусті 1 реттен), В дивизионына жолдама алды. Құрама бұрын-соңды УЕФА қарамағындағы турнирлерде топ жарған емес. Жыл соңында құрамамен келісім шартты 2024 жылға дейін созды.
2024 жылғы Еуропа чемпионатының іріктеуінде де Қазақстан жақсы ойнады. Алғашқы төрт турдың үшеуінде қарсыластарын ұтты (сондай-ақ қатарынан үш кездесуде, бұл УЕФА туы астында бұрын соңды болмаған жетістік). Жеңілген құрамалар қатарында Сан-Марино, Дания, Солтүстік Ирландия болды.
2024 жылдың 3 маусымында, Магомед Адиев кеткен соң, құраманың бас бапкері болып Станислав Черчесов тағайындалды.
Ең кеш дебют: Юрий Ишутин, туғанына 37 жас, 20 күн болғанда 1996 жылы 12 маусымда құрамадағы алғашқы кездесуін өткізген.
Ең ерте дебют: Жамбыл Көкеев, туғанына 17 жас, 4 ай, 27 күн болғанда 2006 жылы 14 ақпанда Иордания құрамасымен болған ойында алғашқы кездесуін өткізген.
Матчтар санағы
Төменде Қазақстан ұлттық құрамасының басқа елдердің құрама командаларына қарсы шығу статистикасы келтірілген. Деректер 2024 жылғы 5 қыркүйектегі жағдай бойынша түзетілген.[6]