آش شل پتله یا آش شل پتله ترشی یکی از غذاهای سنتی استان همدان است.[۱] مواد این آش را سبزی آش، گوشت با استخوان یا قلم، بلغور، پیاز، عدس، سیب زمینی و نمک، فلفل، ادویه تشکیل می‌دهد. ریختن ترشی بر روی آش مرسوم است به همین سبب آش شله پتله ترشی نیز خوانده می‌شود.[۲] در برخی از وبلاگ‌های شخصی اهالی منطقه تلفظ این آش، آش شله پلته (shole palte) آمده‌است.
در روستای علی آباددمق که از روستاهای باستانی و به عبارتی بزرگ‌ترین روستای استان همدان است، غذایی به اسم شله پلته پخته می‌شود که اصلی‌ترین سبزی آن یک نوع سبزی است به اسم ورکوویاز غذایی بسیار لذیذ و تماماً از مواد غیر گوشتی که گاهی آنرا روی نان محلی می‌ریزند و میل می‌کنند، کلا غذاهای این روستا، لهجه آنها، مراسم ختم و خاکسپاری و خیلی از مسائل دیگر این روستا حتی با روستاهای همجوار که در ۵کیلومتری این روستا هست کلا فرق دارد و استثنا است
درست کردن پتله
برای درست کردن پتله ابتدا گندم را پس از تمیز کردن از سنگ و شن و پوش و آشغال، می‌شستند و سپس آنرا جوشانده و بعد در مقابل آفتاب پهن و خشک می‌کردند. بعد از خشک شدن آنرا در گودالی بنام دیبک ریخته و با چوب دیبک زنی)(که یک تیر کوتاه چوبی بود و در اطراف آن یکی دو دسته چوبی کار گذاشته بودند) که بوسیله دونفر زده می‌شد کوبیده و پوستش را می‌گرفتند بعد از اینکه در دیبک پوست گندم گرفته شد آنرا در دستاس که نوعی آسیاب دستی و کوچک خانگی بود، می‌کشیدند تا هر دانه گندم به دو یا سه تکه شکسته و باصطلاح یارما یا نیمه بشود. از این پتله برای پختن غذاهایی مانند دلمه، آش، کوپ په، کوفته و غیره در زمستان استفاده می‌کردند.[۳]
پانویس
کتاب آشپزی ویکی‌کتاب یک دستور آشپزی در این رابطه دارد:
