Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

ممقان

ممقان
ماماغان
کشور ایران
استانآذربایجان شرقی
شهرستانآذرشهر
بخشمرکزی
نام(های) دیگرمامَقان؛ ماماغان
سال شهرشدن۱۳۱۸[۱]
مردم
جمعیت۲۵۶۰۰نفر(۱۴۰۰)
رشد جمعیت+۷٪ (۵سال)
جغرافیای طبیعی
مساحت۳۹۲ هکتار
ارتفاع۱۳۴۶ متر[۲]
اطلاعات شهری
شهرداردکتر صبا مدنی

@dr.saba_madani تنها شهردار زن استان آذربایجان شرقی

ره‌آورد= نخودچی و سویا و سوزن دوزی و ممقان دوزی و جارو
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۴۱[۳]
وبگاه
کد آماری۱۲۰۳
ممقان در ایران واقع شده
ممقان
ممقان
روی نقشه ایران
۳۷°۵۰′۳۰″شمالی ۴۵°۵۸′۲۱″شرقی / ۳۷٫۸۴۱۵۴۷۲°شمالی ۴۵٫۹۷۲۴۹۹۴°شرقی / 37.8415472; 45.9724994

مَمَقان شهری در بخش ممقان شهرستان آذرشهر استان آذربایجان شرقی است. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن بالغ بر ۱۷ هزار نفر بوده‌است.[۴] که از این جهت بیست و یکمین شهر پرجمعیت استان محسوب می‌گردد. تاریخ بنیاد ممقان دقیقاً معلوم نیست؛ ولی قدمت زاویهٔ «باباجابر» که قدیمی‌ترین اثر تاریخی این شهر محسوب می‌گردد به سدهٔ هفتم هجری می‌رسد. از آثار تاریخی ممقان می‌توان به «آرامگاه پیرحیران»، «مسجد حاجی‌یعقوب» و «بیجووور» اشاره کرد. «مزیدلو»، «امشج»، «یوخاری محله» و «آشاقا کوچه» از مهم‌ترین محله‌های این شهر به‌شمار می‌روند.[۵][۶]

قدمت

قدمت ممقان(با نام های مامقان، ماماقان، ماماغان، ماماگان) بر طبق برآورد ها بین حداقل ٨٠٠ تا ٩٠٠ سال، و حداکثر١٠٠٠ تا ١٢٠٠ سال است که تقریبا برابر است با به قدرت رسیدن ایلخانان که هلاکوخان ایلخانی پایه گزارش بوده است. در دوران صفویه لشگریان صفویه بارها در ممقان توقف کرداند و سپس به جنگ با امپراتوری عثمانی رفتند و از این نظر ممقان را میتوان خط مقدم جنگ های اولیه ایران و عثمانی دانست از طرفی قان در زبان ترکان باستان به معنی خان یا پادشاه بوده حتی بعضی از پادشاهان ترک ها و پادشاهان ایلخانی از پسوند قان برای خودشان استفاده میکردند[نیازمند منبع] و مثل البته بر طبق نام این شهر _ شهرستان در واقع مامان خان بود[نیازمند منبع] که در طول تاریخ نامش عوض شده است. نقل‌قول‌های مختلفی دربارهٔ وجه تسمیهٔ ممقان ذکر شده‌است؛ از جمله این‌که نام واقعی این شهر «مامقان» و به‌معنای «شهر مادر غازان‌خان» بوده و بعدها به ممقان تغییر یافته‌است. عده‌ای نیز بر این عقیده‌اند که نام واقعی ممقان «مامغان» و به معنای «شهر مغان» بوده‌است.[نیازمند منبع]

تمامی منابع در مناطق باستانی شهرستان ثابت شده است ولی متاسفانه توجهی به ان ها نمیشود اگر توجهات به قدمت و اثار باستانی که از بین رفتند میشد شهرستان ممقان قطعا یک منطقه توریستی و گردشگری تبدیل میشد

مردم

هم‌اکنون بیشترِ مردم ممقان به پخت و فراوری نخود مشغول هستند و جو، خربزه، زردآلو، گندم، نخودچی و هندوانه، گردو بادام و سایر محصولات کشاورزی از عمده‌ترین محصولات کشاورزی این شهر محسوب می‌شوند.همچنین «سوزن‌دوزی»، «جارو بافی»، «ممقان دوزی» و «قالی‌بافی» نیز از مهم‌ترین صنایع دستی این شهر به‌شمار می‌روند.[۷]

اکثر مردم این شهر به شغل نخودپزی که قدمتی ۵۰ ساله دارد مشغولند این صنعت در کل دنیا مختص شهر ممقان می‌باشد. با توجه به آمار بدست آمده در سال‌های پیش ۱٬۳۰۰ کارگاه نخودپزی در ممقان مشغول فعالیتند.[نیازمند منبع]

زبان بومی مردم این شهر ترکی آذربایجانی می‌باشد. دین مردم شهر ممقان از مسلمانان شیعه ۱۲ امامی است.

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۴۰۰ جمعیت این مکان ۲۵,۶۰۰ نفر (۵۸۱۸ خانوار) بوده‌است.[۸]

جمعیت تاریخی
سالجمعیت±%
۱۳۴۵۷٬۲۹۰—    
۱۳۵۵۸٬۵۹۰۱۷٫۸٪+
۱۳۶۵۱۰٬۳۸۳۲۰٫۹٪+
۱۳۷۰۱۰٬۶۶۰۲٫۷٪+
۱۳۸۵۱۰٬۸۷۲۲٪+
۱۳۹۰۱۳٬۵۶۰۲۴٫۷٪+
۱۳۹۵۱۷٬۶۷۰۳۰٫۳٪+
۱۴۰۰۲۵٬۶۰۰۴۴٫۹٪+

اماکن مهم

از اماکن دیدنی ممقان می‌توان به این‌جاها اشاره کرد:

  • پارک بزرگ ایرینجی
پارک بزرگ ایرینجی ممقان
پارک بزرگ ایرینجی ممقان
  • مقبره پیرحیران-مقبره شهدای گمنام
پیرحیران (مقبره شهدای گمنام ممقان)
پیر حیران ممقان
  • مقبره پیرجابر
  • حمام تاریخی
حمام تاریخی ممقان
حمام تاریخی ممقان
  • روستای متروکه تورامین
روستای تورامون ممقان
روستای تورامون ممقان

دانشگاه‌ها

صنایع

این شهر به عنوان نگین صنعت آذربایجان شناخته می‌شود و نزدیکی به صنایع بزرگی همچون ایران خودرو تبریز، ایران خودرو آذربایجان، شرکت بزرگ شیرین عسل، شرکت مهراصل، مادخودرو، گسترش فولاد (فولاد گستر کوثر تبریز)، معدن دیاتومیت و نزدیکی شهرک صنعتی شهید سلیمی در حریم این شهر قرار دارد و همچنین ممقان سالانه چهل درصد نخود خام ایران را تبدیل به نخودچی کرده و با صادرات آن به کشورهای اروپایی، آمریکایی، خاورمیانه و حوزه خلیج فارس سالانه ۵۰۰ میلیون دلار ارز وارد ایران میکند‌‌.

منابع[۹]

  1. «بانک اطلاعات تقسیمات کشوری-جستجو شهر». پورتال وزارت کشور. ۲۰۱۰-۱۲-۲۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۷-۱۳.
  2. «پایگاه جستجوی نامهای جغرافیایی». سازمان نقشه‌برداری کشور. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۷-۱۳.[پیوند مرده]
  3. «اجرای طرح هم کد سازی تلفن ثابت». وبگاه شرکت مخابرات ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱ نوامبر ۲۰۱۴.
  4. «درگاه ملی آمار > سرشماری عمومی نفوس و مسکن > نتایج سرشماری > جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395». www.amar.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۱۶.
  5. 929 (۲۰۲۴-۰۵-۲۸). «کوزه کنان و ممقان نامزد شهر ملی شدند». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۴.
  6. 929 (۲۰۲۴-۰۵-۲۸). «کوزه کنان و ممقان نامزد شهر ملی شدند». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۴.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام tebyan-zn وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  8. «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۴۰۰». درگاه ملی آمار.
  9. «ممقان؛ شهر کوچکی که یک تنه در برابر تحریم ایستاد». ۱۹ اسفند ۱۳۹۶.
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya