Mercosur

Mercosur
Datuak
Izen ofiziala	Mercado Comum do Sul, Mercado Común del Sur eta Ñemby Ñemuha
Izen laburra	MERCOSUL eta MERCOSUR
Mota	gobernu arteko erakundea, eskualde erakundea eta customs union (en)
Jarduera
Kide kopurua	5
Eskumendekoak	Joint Parliamentary Commission (en) , Commons Market Council (en) , Grupo Mercado Común (en) , Mercosur Trade Commission (en) , Mercosur Parliament (en) , Mercosur Secretariat (en) , Mercosur Permanent Review Tribunal (en) , Mercosur Structural Convergence Fund (en) , Mercosur Pro Tempore Presidency (en) , MERCOSUR Social Institute (en) , RECyT (en) , Q110977941 eta Q110977956
Agintea
Egoitza nagusi	Montevideo; 34°54′51″S 56°10′17″W / 34.91406°S 56.17136°W;
Osatuta	Argentina ; Brasil ; Paraguai ; Uruguai ; Venezuela ; 2012ko uztailaren 31 -
Zeren jabe	Mercosur Official Gazette (en)
Historia
Sorrera	1991ko martxoaren 26a
Sortzailea	Argentina; Brasil; Paraguai; Uruguai
	webgune ofiziala;

Mercosur edo Mercosul (gaztelaniaz: Mercado Común del Sur, portugesez: Mercado Comum do Sul, guaranieraz: Ñemby Ñemuha) merkataritza arloko erakundea da, Argentina, Brasil, Paraguai eta Uruguaik osatutakoa eta 1991n sortutakoa.

Bere helburua kideen arteko librekanbio sustatzea da, hau da, ondasun, lagun eta dibisen hartu-emana. Gaztelania, portugesa eta guaraniera dira hizkuntza ofizialak.

Bilakaera

Sorreraren ondoren Venezuela bazkide bihurtu zen eta Bolivia bazkide bihurtzeko prozesuan dago.^[1] Txile, Kolonbia, Ekuador, Peru, Guyana y Surinam «Elkartutako estatuak» bihurtu dira.

2012ko ekainaren 22an, Paraguaiko presidentearen epai politikoari erantzunez, Paraguairen parte hartzea eten zuten, baina 2013ko uztailaren 13an atzera bota zuten zigorra.

Venezuelaren sarrera 2006an onartu zen, baina ez zen 2013 arte gauzatu ordura arte Paraguaik ez zuelako onartu.

Venezuelak merkataritza, politika, demokrazia eta giza eskubideei inguruko Mercosurreko eskakizunak betetzen ez zituela argudiatuta 2016ko abenduaren 1ean, Venezuela kanporatua izan zen.^[2]

Hitzarmenak eta egitasmoak

Herrialdeen arteko merkatu libreaz gain Mercosur merkataritza-hitzarmen asko ditu hainbat herrialde eta herrialdeen arteko elkarterekin. Andeetako Komunitatea,^[3] Egipto, Palestina eta Israel,^[4] Kuba, India...

Europarekin aspalditik merkataritza librerako hitzarmen bat negoziatzen ari da. Urte batzuen etenaren ondoren 2023an negoziazioak berraktibatu dira eta laster sinatuko da.^[5]

Garatutako egitarauen artean aipagarrienak hauek dira: Hegoaldeko Bankua,^[6] autoen matrikula bakarra^[7] eta gatazkak ebazteko arbitrajea.^[8]

Kideak^[9]

Osoak:
- Argentina
- Brasil
- Paraguai
- Uruguai
Etenda
- Venezuela
Osoak izateko bidean:
- Bolivia
Elkartutakoak:
- Txile
- Kolonbia
- Ekuador
- Peru
Behatzaileak:
- Mexiko

Erreferentziak

↑ Velte, Samara. (2023-09-02). «Chavezen itzalpeko Mercosur» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-09-02).
↑ (Ingelesez) «Mercosur suspends Venezuela for failure to follow rules» AP News 2016-12-02 (Noiz kontsultatua: 2023-09-02).
↑ «SICE: Desarrollos: Colombia - Ecuador - Venezuela - MERCOSUR» www.sice.oas.org (Noiz kontsultatua: 2023-09-02).
↑ (Gaztelaniaz) «Mercosur firmó un tratado de libre comercio con Estado Palestino» www.eluniversal.com.co 2011-12-20 (Noiz kontsultatua: 2023-09-02).
↑ Aranburu, Iker. (2023-09-02). «EB-Mercosur ituna, izozkailutik kanpo» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-09-02).
↑ (Gaztelaniaz) STPM. (2007-05-24). «MERCOSUR da vía libre a Banco del Sur» Mercociudades (Noiz kontsultatua: 2023-09-02).
↑ (Gaztelaniaz) Dieguez, Julian. (2021-09-10). «Logro 2: Patente única MERCOSUR» MERCOSUR (Noiz kontsultatua: 2023-09-02).
↑ (Gaztelaniaz) Vectores, 3. «Sistema de Solución de Controversias» MERCOSUR (Noiz kontsultatua: 2023-09-02).
↑ (Gaztelaniaz) Vectores, 3. «Países del MERCOSUR» MERCOSUR (Noiz kontsultatua: 2023-09-02).