|
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|20|12|2024}} |
Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΙΜΟ, International Maritime Organization) είναι εξειδικευμένος οργανισμός του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που επιβλέπει τη σωστή και ασφαλή επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ των χωρών - μελών του στον τομέα της ναυσιπλοΐας[1].
Ιδρύθηκε στη Γενεύη στις 17 Μαρτίου 1948 ως IMCO (Intergovernmental Maritime Consultative Organization) αλλά η επίσημη έναρξης λειτουργίας του Οργανισμού πραγματοποιήθηκε δέκα χρόνια αργότερα στις 17 Μαρτίου 1958. Έχει έδρα το Λονδίνο και αριθμεί 176 μέλη.[2]
Ιστορία
Ο ΙΜΟ ιδρύθηκε το 1948 μετά από διάσκεψη του ΟΗΕ στη Γενεύη που είχε ως σκοπό την δημιουργία ενός διεθνούς πλαισίου κανονισμών σχετικά με την ασφάλεια στη ναυτιλία. Υπό την επωνυμία του Διακυβερνητικού Ναυτιλιακού Συμβουλευτικού Οργανισμού (IMCO), το πρώτο καθήκον του ΙΜΟ ήταν να επικαιροποιήσει τη σύμβαση SOLAS: η σύμβαση του 1960 που προέκυψε αναδιατυπώθηκε και επικαιροποιήθηκε το 1974.
Δραστηριότητες
Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΔΝΟ), καλύπτει τους τομείς της ασφάλειας στα πλοία και της προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος από τη ρύπανση που προκαλεί ο ανθρώπινος παράγοντας, κατά τη διάρκεια των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων του. Την πρώτη δραστηριότητα ανέλαβε από παλαιότερους οργανισμούς όπως τον IMCO, ο οποίος με τη σειρά του είχε δημιουργηθεί για τη ενοποίηση των κανόνων ναυσιπλοΐας και ασφάλειας. Η δεύτερη δραστηριότητά του δημιουργήθηκε λίγο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν τα επίπεδα ρύπανσης της θάλασσας έγιναν ιδιαίτερα επικίνδυνα (λόγω της ανυπαρξίας σχετικής νομοθεσίας). Οι πρώτες προσπάθειες για τη δημιουργία ενός τέτοιου οργάνου ξεκίνησαν μετά τη βύθιση του Τιτανικού το 1912. Καθώς τότε κάθε χώρα είχε τους δικούς της κανόνες ασφάλειας πολλά πλοία βρίσκονταν ιδιαίτερα ευάλωτα στον τομέα αυτόν - όπως και ο Τιτανικός. Καθώς πολλές χώρες δεν είχαν ασχοληθεί ιδιαίτερα με τις νομοθεσίες τέτοιου είδους και καθώς άλλες δεν ήταν πρόθυμες να μοιραστούν την εμπειρία τους, ήταν προφανές ότι οποιαδήποτε αδράνεια θα οδηγούσε σε ακόμα μεγαλύτερα ναυτικά ατυχήματα. Οι πρώτοι οργανισμοί, αν και εν μέρει πέτυχαν τον σκοπό τους, αποτελούσαν πρωτοβουλίες μεμονομένων κρατών που όμως οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι σταμάτησαν την όποια δραστηριότητά τους.
Αντίθετα, ο ΙΜΟ τελεί υπό την αιγίδα του ΟΗΕ με ανεπτυγμένες και ιδιαίτερα αυστηρές προδιαγραφές και δεσμευτικές δυνάμεις τουλάχιστον για τις Χώρες-μέλη. Οι εκδόσεις του, SOLAS (Safety Of Life At Sea) και MARPOL, που αφορούν η πρώτη την ασφάλεια στη ναυσιπλοΐα και η δεύτερη στη προστασία από τη ρύπανση στη Θάλασσα, παρέχουν δεσμευτικούς κανόνες για όλες τις νέες κατασκευές πλοίων που ισχύουν παγκοσμίως. Οι κανόνες αυτοί αναβαθμίζονται τακτικά ανάλογα με την ανάπτυξη της ναυπηγικής και λαμβάνοντας υπ'όψην τις παρατηρήσεις και υποδείξεις των νηογνομώνων. Όλοι οι ναυπηγοί και τα ναυπηγικά γραφεία υποχρεούνται να ναυπηγούν τα πλοία σύμφωνα με τις προδιαγραφές αυτές.
Ταυτόχρονα, λαμβάνει υπ'όψην του και τομείς ναυτικής υποδομής, όπως το ικανοποιητικό επίπεδο εκπαίδευσης των ναυτών, αλλά και τη σωστή διαχείριση όλων των τύπων φορτίων, από πετρέλαιο μέχρι τα πλέον επικίνδυνα φορτία. Αυτό γίνεται δυνατό με τη χρήση αυστηρών μέτρων, προδιαγραφών και διαδικασιών.
Η έδρα του ΙΜΟ βρίσκεται στο Λονδίνο.
Δομή
Ο Οργανισμός αποτελείται από τη Συνέλευση, το Συμβούλιο και πέντε κύριες Επιτροπές: την Επιτροπή Ναυτικής Ασφάλειας (MSC), την Επιτροπή Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC), τη Νομική Επιτροπή, την Επιτροπή Τεχνικής Συνεργασίας και την Επιτροπή Διευκόλυνσης. Υπάρχει, επίσης, ένας σημαντικός αριθμός υποεπιτροπών, που υποστηρίζουν το έργο των κύριων τεχνικών επιτροπών.[3]
Διακυβέρνηση Οργανισμού
Το ανώτατο Κυβερνητικό Σώμα του Οργανισμού είναι η Συνέλευση, οποία αποτελείται από όλα τα μέλη του ΙΜΟ και συνεδριάζει μία φορά κάθε δύο χρόνια σε τακτικές συνεδρίες καθώς και σε έκτακτες περιστάσεις. Το εκτελεστικό όργανο του IMO είναι το Συμβούλιο που αποτελείται από 40 μέλη που εκλέγονται από τη Συνέλευση και που εκτελεί όλα τα καθήκοντα της Συνέλευσης, εκτός από τη διενέργεια υποδείξεων στις κυβερνήσεις σχετικά με τη θαλάσσια ασφάλεια και την πρόληψη της ρύπανσης.
Ο σημερινός γενικός γραμματέας είναι ο Αρσένιο Ντομίνγκεζ, ο οποίος εκλέχτηκε τον Ιούλιο του 2023 και ξεκίνησε την τετραετή θητεία του την 1η Ιανουαρίου 2024.[4]
Τεχνικές Επιτροπές
Επιτροπή Ναυτικής Ασφάλειας (MSC)
Είναι το υψηλότερο τεχνικό σώμα του Οργανισμού. Αποστολή της είναι να «εξετάζει κάθε θέμα που εμπίπτει στο σκοπό του Οργανισμού σχετικά με τις ενισχύσεις στη ναυσιπλοΐα, την κατασκευή και τον εξοπλισμό των σκαφών, την επάνδρωση από άποψη ασφάλειας, τους κανόνες για την πρόληψη συγκρούσεων, τον χειρισμό επικίνδυνων φορτίων, τις διαδικασίες και τις απαιτήσεις ασφάλειας, τις υδρογραφικές πληροφορίες, τα ημερολόγια και τα αρχεία πλοήγησης, τις έρευνες ναυτικού ατυχήματος, τη διάσωση φορτίου και ανθρώπων και οποιεσδήποτε άλλες πτυχές επηρεάζουν άμεσα την ασφάλεια στη θάλασσα».
Επιτροπή Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC)
Είναι αρμόδια να εξετάζει κάθε ζήτημα που εμπίπτει στο σκοπό του Οργανισμού σχετικά με την πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης από τα πλοία.
Νομική Επιτροπή
Έχει την εξουσία να ασχολείται με οιοδήποτε νομικό θέμα εμπίπτει στο σκοπό του Οργανισμού.
Επιτροπή Τεχνικής Συνεργασίας
Ασχολείται με την υλοποίηση έργων τεχνικής συνεργασίας για τα οποία ο Οργανισμός ενεργεί ως εκτελεστικός ή συνεργαζόμενος οργανισμός και οποιωνδήποτε άλλων θεμάτων, που σχετίζονται με τις δραστηριότητες του Οργανισμού στον τομέα της τεχνικής συνεργασίας.
Επιτροπή Διευκόλυνσης
Ασχολείται με την εξάλειψη περιττών διατυπώσεων και γραφειοκρατίας στη διεθνή ναυτιλία και τη διευκόλυνση της διεθνούς θαλάσσιας κυκλοφορίας.Γραμματεία
Βρίσκεται στην έδρα του Οργανισμού στο Λονδίνο και αποτελείται από τον Γενικό Γραμματέα και περίπου 300 διεθνείς υπαλλήλους. Σημερινός Γενικός Γραμματέας είναι ο κ. Kitack Lim (Δημοκρατία της Κορέας), που διορίστηκε την 1η Ιανουαρίου 2016 για τετραετή θητεία. ΚΥΡΙΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΝΟ
1. Διεθνής Σύμβαση για την Ασφάλεια της Ανθρώπινης Ζωής στη Θάλασσα του 1974 (Ν. 1045/1980, Safety Of Life At Sea, SOLAS).
2. Διεθνής Σύμβαση για την Πρόληψη της Ρύπανσης από τα Πλοία του 1973 (Ν.1269 /1982, Maritime Pollution, MARPOL).
3. Διεθνής Σύμβαση για τα Πρότυπα Εκπαίδευσης, Πιστοποίησης και Παρακολούθησης των Ναυτικών 1978 (Ν. 1314/1983, Standards of Training, Certification and Watchkeeping for Seafarers, STCW).
Σημαντικοί κανόνες
Μέλη
Για να γίνει δεκτό ένα κράτος στον IMO πρέπει να επικυρώσει την πολυμερή σύμβαση του Διεθνούς Οργανισμού Ναυσιπλοΐας. Μέχρι το 2020, 175 κράτη έχουν επικυρώσει τη σύμβαση.[6] Το πρώτο κράτος που επικύρωσε τη σύμβαση ήταν ο Καναδάς.
Τα μέλη:
Σημαντικές πρωτοβουλίες
Πηγές
- "Σύγχρονο Ναυτιλιακό Λεξικό" Interbooks Αθήναι 1977 σ.55
- Α. Ζιμπουλάκη "Διεθνές Δίκαιο" - Αθήνα 1979 σ.136
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Παραπομπές