Ο Ιοάνε μπατονισβίλι, γεωργιανά: იოანე ბაგრატიონი, (16 Μαΐου 1768 στην Τιφλίδα της Γεωργίας – 15 Φεβρουαρίου 1830 στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας) ήταν βασιλικός πρίγκιπας (batonishvili) της Γεωργίας, συγγραφέας και εγκυκλοπαιδιστής.
Βιογραφία
Ως ο δευτερότοκος γιος τού Γεωργίου ΙΒ΄, τού τελευταίου βασιλιά τού βασιλείου τού Kάρτλι-Καχέτι (κεντρικής και ανατολικής Γεωργίας), από την πρώτη του σύζυγο Kετεβάν Αντρονικασβίλι, ο Iοάνε διοίκησε την εμπροσθοφυλακή μίας γεωργιανής δύναμης, που εξολοθρεύτηκε από τον περσικό στρατό στη μάχη τού Κστσανίσι το 1795.
Μετά τη μάχη, το βασίλειο εισήλθε σε μία περίοδο οικονομικής κρίσης και πολιτικής αναρχίας. Για να εξαλείψει τα αποτελέσματα μίας περσικής επίθεσης και να ξεπεράσει την καθυστέρηση της φεουδαρχικής κοινωνίας, ο πρίγκιπας Ιοάνε πρότεινε στις 10 Μαΐου 1799 ένα σχέδιο μεταρρυθμίσεων της διοίκησης, τού στρατού και της εκπαίδευσης. Ωστόσο αυτό το έργο δεν υλοποιήθηκε ποτέ, λόγω της αδυναμίας τού Γεωργίου ΙΒ΄ και μίας εμφύλιας διαμάχης στη χώρα. Το 1800 διοίκησε ένα γεωργιανό ιππικό σώμα στις ενωμένες ρωσο-γεωργιανές δυνάμει, που νίκησαν τον θείο του Aλέξανδρο και τους συμμάχους του Νταγκεστανούς στη μάχη της Νιαχούρα.
Μετά το τέλος τού Γεωργίου ΙΒ΄, το Κάρτλι-Καχέτι ενσωματώθηκε στην επεκτεινόμενη Ρωσική Αυτοκρατορία και ο Ιοάνε εκτοπίστηκε στη Ρωσία. Εγκαταστάθηκε στην Αγία Πετρούπολη, όπου έγραψε τα περισσότερα από τα έργα του, με σημαντικότερο το διδακτικό εγκυκλοπαιδικό μυθιστόρημα Kαλμασόμπα (1817–1828).
Είναι επίσης συγγραφέας μίας εγκυκλοπαίδειας για τη φύση (1814), μίας εγκυκλοπαίδειας για παιδιά (1829), ενός ρωσο-γεωργιανού λεξικού, ενός γεωργιανού λεξικού και πολλών ποιημάτων.
Τα χειρόγραφά του ανακαλύφθηκαν το 1861 από έναν γεωργιανό λόγιο, τον Ντιμίτρι Μπακράτζε, ο οποίος τα δημοσίευσε σε συντομευμένη έκδοση το 1862.
Οικογένεια
Νυμφεύτηκε το 1787 την πριγκίπισσα Kετεβάν Τσερετέλι (1775–1832), κόρη τού πρίγκιπα Zουράμπ Τσερετέλι (1747–1823), μάγιστρο τού παλατιού (sakhlt-ukhutsesi) τού Ιμερέτι, και απέκτησε το μοναδικό τέκνο, τον:
Βιβλιογραφικές αναφορές
- David M. Lang, Prince Ioann of Georgia and His "Kalmasoba", American Slavic and East European Review, Vol. 11, Νο. 4 (Δεκ., 1952), σσ. 274–287
- Σοβιετική Γεωργιανή Εγκυκλοπαίδεια, τόμ. 5, σελ. 188–189. Τιφλίδα, 1980 (στα γεωργιανά)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι