Άμμος Μεσσηνίας

Συντεταγμένες: 37°06′23″N 22°00′03″E

Άμμος Μεσσηνίας
Δημοτική Ενότητα Άριος (Ο Άμμος και η Κοινότητα Άμμου, ανήκουν στη Δημοτική Ενότητα Άριος, του Δήμου Καλαμάτας.)
Άμμος Μεσσηνίας Άμμος Μεσσηνίας
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Πελοποννήσου
Περιφερειακή Ενότητα	Μεσσηνίας
Δήμος	Καλαμάτας
Δημοτική Ενότητα	Άριος
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Πελοπόννησος
Νομός	Μεσσηνίας
Υψόμετρο	27 μέτρα
Έκταση	3,174 (η κοινότητα)
Πληθυσμός
Μόνιμος	130
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Μπαλιάγα
Ταχ. κώδικας	24009
Τηλ. κωδικός	2721

Ο Άμμος είναι οικισμός της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας, στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, με πληθυσμό 183 κατοίκων, σύμφωνα με την Απογραφή του 2011.^[1] Διοικητικά είναι έδρα ομώνυμης Τοπικής Κοινότητας, της Δημοτικής Ενότητας Άριος, του Δήμου Καλαμάτας.^[2] Η τοπική κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός πεδινός οικισμός, με έκταση 3,174 χμ² (2011).^[3]

Πληθυσμός

Μόνιμος ^[4]^[5]^[6]

Έτος	Πληθυσμός
1991	212
2001	204
2011	183

Πραγματικός (de facto) ^[3]^[7]^[8]

Έτος	Πληθυσμός
1961	426
1971	297
1981	269
1991	224
2001	254
2011	183

Πληροφορίες

Ο Άμμος βρίσκεται σε υψόμετρο 27 μέτρων^[9] και απέχει 14 χιλιόμετρα από την Καλαμάτα. Στην απογραφή του 2011 στην κοινότητα Άμμου καταγράφηκαν 183 άτομα.

Μέχρι το 1927 ονομαζόταν Μπαλιάγα, από τον Τούρκο Διοικητή του, Μπαλή Αγά.^[10] Ο ποταμός Πάμισος διασχίζει τις αγροτικές του εκτάσεις και αποτελεί το φυσικό όριο ανάμεσα στα χωριά Άμμο και Εύα. Η ιλύς του μέσα στην πάροδο των αιώνων έχει διαμορφώσει τα εδάφη του, τα οποία είναι αμμώδη και κατά πάσα πιθανότητα σε αυτά οφείλει το χωριό την ονομασία του.

Μικροί λόφοι επιτρέπουν στον επισκέπτη να χαίρεται τη μοναδική θέα των τοπίων.

Οικονομία

Ο Άμμος παράγει κυρίως ελαιόλαδο, ελιές, κρασί αλλά και ποικίλα οπωροκηπευτικά προϊόντα. Διαθέτει δύο οινοποιεία.

Πολιτιστικά στοιχεία

ΝΑΟΙ

Ο κεντρικός ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στον Άγιο Αθανάσιο και εορτάζει το Μάη-Θανάση στις 2 Μαΐου (ανακομιδή λειψάνων Αγ. Αθανασίου Πατριάρχου Αλεξανδρείας). Έχει αγιογραφηθεί από τον διακεκριμένο Μεσσήνιο αγιογράφο Δημήτρη Γιαννακόπουλο. Η ιερά πανήγυρις τα τελευεταία χρόνια γίνεται τον Αύγουστο, βασικό μήνα των θερινών διακοπών, σε ημερομηνία που ορίζεται από την κοινότητα, ώστε να παρευρίσκονται οι χωριανοί, που κατοικούν σε άλλες περιοχές εντός και εκτός Ελλάδος.

Σημαντικός θεωρείται και ο ναός της Αγίας Αγάθης λόγω παλαιότητας. Η μνήμη της τιμάται κατ' έτος με ιδιαίτερη λαμπρότητα στις 5 Φεβρουαρίου.

Το χωριό κοσμούν πολλά ξωκκλήσια (Αγ. Γεωργίου, Προφ. Ηλιού, Αγ. Τριάδος κ.α.). Στις 27 Αυγούστου τηρείται το έθιμο της φανουρόπιτας και πλήθος πιστών συρρέει στο ξωκκλήσι του Αγίου Γεωργίου, στο οποίο τελείται πανηγυρικός εσπερινός και η Θεία Λειτουργία.

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Τις τελευταίες δεκαετίες το χωριό έχει συστήσει πολιτιστικό σύλλογο, ο οποίος δραστηριοποιείται με κάθε ευκαιρία (απόκριες,πρωτοχρονιά, Πάσχα, πανηγύρια κ. α.) και εκδίδει εφημερίδα με τα Νέα του Άμμου. Στεγάζεται σε δικό του χώρο στην πλατεία του χωριού, στον οποίο έχει δημιουργήσει μόνιμη έκθεση με αντικείμενα παλαιοτέρων εποχών, τα οποία έχουν ευγενώς προσφέρει οι κάτοικοι του Άμμου και οι καταγόμενοι από αυτόν.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΜΜΟ

Από τον Άμμο Μεσσηνίας κατάγεται ο διακεκριμένος ηθοποιός Γιώργος Νινιός.

Διοικητικές μεταβολές

• 21-04-1835, ο οικισμός Μπαλιάγα προσαρτάται στο Δήμο Άριος.
• 31-08-1912, ο οικισμός Μπαλιάγα αποσπάται από το Δήμο Άριος και προσαρτάται στην Κοινότητα Ασλάναγα.
• 26-03-1919, ο οικισμός Μπαλιάγα αποσπάται από την Κοινότητα Ασλάναγα και ορίζεται έδρα στην Κοινότητα Μπαλιάγας.
• 22-12-1927, ο οικισμός Μπαλιάγα μετονομάζεται σε Άμμος.^[11]
• 04-12-1997, ο οικισμός Άμμος αποσπάται από την Κοινότητα Άμμου^[12] και προσαρτάται στο Δήμο Άριος.
• 07-06-2010, ο οικισμός Άμμος αποσπάται από το Δήμο Άριος και προσαρτάται στο Δήμο Καλαμάτας.

Παραπομπές

1. «ΑΠΟΓΡΑΦΗ 2011 (ΦΕΚ 630Β - 20/03/2013, σελ. 286)» (PDF). 
2. «E-GO.GR - ΑΜΜΟΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ». 
3. https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
4. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
5. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
6. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
7. ΠΛ 2:726
8. ΠΛΜ 7:433
9. «BUK.GR - ΑΜΜΟΣ». 
10. «TERRABOOK - ΑΜΜΟΣ». 
11. «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥ = ΑΜΜΟΣ (ΜΠΑΛΙΑΓΑ)». 
12. «Ε.Ε.Τ.Α.Α. - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ = ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΜΜΟΥ (ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΜΠΑΛΙΑΓΑΣ)». 

Πηγές

• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1981, 2006 (ΠΛΜ)
• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Άμμος - Konstantinos Ninios - Βόλτα στον Άμμο Μεσσηνίας (Βίντεο στο youtube)
• Δήμος Καλαμάτας (Ιστοσελίδα Δήμου Καλαμάτας)