Апіс

Апіс
Апіс
Апіс
Бог урадлівасці ў выглядзе быка
Міфалогія Старажытнаегіпецкая
Пол мужчынскі пол
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Апіс (стар.-грэч.: Άπις, егіп. Hapi) — у егіпецкай міфалогіі бог урадлівасці ў абліччы быка.

Узнікненне і фарміраванне культу

Культ Апіса сфарміраваўся яшчэ да ўзнікнення егіпецкай дзяржаўнасці, магчыма, у перыяд першабытнага татэмізму. Магчыма, ён паходзіць ад вобраза святого быка, апякуна ўрадлівасці, які ўшаноўваўся амаль ва ўсім Міжземнамор’і. Егіпцяне звязвалі яго з іншым богам урадлівасці — Асірысам — і, апасродкавана, з культам памерлых. На саркафагах нярэдка можна бачыць выяву бягучага Апіса з муміяй на спіне. Такое спалучэнне не здзіўляе, бо багі мёртвых наогул нярэдка лічыліся ў старажытных культурах багамі ўраджаю — абодва культы звязаныя з зямлёю, падземным сусветам.

Першапачаткова Апіс ушаноўваўся як увасабленне бога Птаха, бога горада Мемфіса, і называўся Ка Птах («Бык Птаха»). Бык, якога трымалі пры храме, лічыўся фізічным увасабленнем бога Апіса. Калі гэты бык паміраў, сутнасць бога перасялялася ў новага быка.

Паводле Манефона, культ Апіса існаваў ужо пры першай дынастыі, пры цары Каехе (кал 3600 да н.э.) адначасова з культам Мневіса ў Геліопалі і Мендэскага казла. Другая дынастыя мела рэзідэнцыю ў Мемфісе, але сама была родам з верхнеегіпецкага Фіса, дзе панаваў культ Асірыса. Таму Апіс доўгі час лічыўся толькі жывым сімвалам Асірыса; сам жа Асірыс называўся «быком пекла»; па гэтай прычыне Плутарх называе Апіса духоўным увасабленнем Асірыса. Для народа ж Апіс быў, калі верыць Страбону, «самім богам» — значыць, тым жа самым, што і Асірыс. Як і Асірыс, Апіс быў звязаны з культам Ніла: на гэта ўказвае нават егіпецкае імя «боства» — Хапі, бо адпаведны яму іерогліф азначае таксама і «Ніл».

У некаторых раёнах Егіпта лічылася, што багіня неба Нут кожны дзень прымала аблічча каровы і народжвала цяля, якое за дзень сталела, ператваралася ў быка, а ўвечар рабілася мужам багіні.

Утрыманне святога быка пры храме

Зямным увасабленнем Апіса лічыўся бык, які жыў пры храме. Эліан называе 29 прыкмет, па якіх абіралі цяля ў якасці кандыдата на ролю сакральнай жывёліны. Усе гэтыя рысы так ці інакш сімвалізавалі ў свядомасці тагачаснага чалавека сувязь з ракой Ніл. Па Герадоту, бык павінны быць чорнай афарбоўкі, з белымі знакамі на лбе. Нараджэнне такога цяляці было вялікім святам для ўсёй краіны. Знойдзенага Апіса прыводзілі ў Нікопаль, дзе адкормлівалі 40 дзён. Карова, якая нарадзіла «Апіса», таксама ўшаноўвалася і трымалася ў асабістым будынку. Першапачаткова Апіса трымалі ў храме Птаха ў Мемфісе. Па яго паводзінах жрацы прадказвалі будучыню. Рытуальны бег Апіса па полі, як лічылася, апладняў зямлю. Смерць такога быка лічылася вялікай трагедыяй, і з памерлай скацінай абыходзіліся як з чалавекам: яго бальзамавалі, муміфіцыравалі і хавалі ў склепе Серапеуме каля Мемфіса, а ўнутраныя органы складалі ў спецыяльныя сасуды — канопы. Адзін гранітны саркафаг дасягаў масы 80 тон. Амаль усе пахаванні сакральных быкоў былі разрабаваныя ў старажытнасці, акрамя аднаго. У гонар Апіса будаваліся таксама статуі ў выглядзе быка з сонечным дыскам на галаве.

Аднак пражыць больш за 25 гадоў Апісу не давалі: калі гэты тэрмін праходзіў, быка ў пэўным месцы скідвалі ў Ніл. Тэрмін жыцця адпавядаў вялікаму месяцаваму цыклу: праз кожныя 25 гадоў вядомыя фазы месяца траплялі на адныя і тыя ж дні.

У Геліопалі таксама ўтрымліваўся святы бык Мневіс. Апіс лічыўся быком месяца, а Мневіс — быком сонца, таму першы часта называўся «сынам» другога. Калі верыць Плутарху, бог Апіс нарадзіўся ад промня месяца.

Існуе легенда аб тым, як персідскі цар Камбіз II, захапіўшы Егіпет, забіў сакральнага быка Апіса. Потым ад яго мяча адваліўся клінок і параніў нагу цара. Ад гэтай раны Камбіз памёр. Археалагічныя раскопкі ў Мемфісе не пацвярджаюць гэтую легенду.

Элінізацыя культу

Грэка-егіпецкі бог Серапіс, у якога ператварыўся культ Апіса і Асірыса ў Эліністычны перыяд. Бюст з Ватыканскага Музею.

У эліністычны перыяд, калі старажытнагрэчаская культура распаўсюдзілася амаль на ўсе народы Міжземнамор’я, а ў Егіпце кіравала грэчаская дынастыя Пталамеяў, культ Апіса зліўся з культам Асірыса, на яго напластаваліся элементы антычнай рэлігіі, і ўтварылася боства Серапіс. Пталамеі ўключылі яго ў шэраг багоў Сінопа, прычым многія егіпецкія жрацы супраціўляліся асіміляцыі іх старажытнай рэлігіі.

У антычнай міфалогіі

Старажытныя грэкі ўласнымі міфамі тлумачылі паходжанне іншаземных багоў, у тым ліку егіпецкіх. Яны лічылі, што егіпецкай багіняй Ісідай стала Іо, каханая бога Зеўса, а бог Апіс — гэта Эпаф, якога яна нарадзіла ад грамавержца[1].

Зноскі

  1. Эпаф (руск.)

Спасылкі

Read other articles:

Indio Solari y los Fundamentalistas del Aire Acondicionado Indio Solari, durante un concierto brindado en la Ciudad de La Plata en 2005.Datos generalesOrigen Paraná, Entre Ríos, ArgentinaInformación artísticaGénero(s) Rock, Hard rockPeríodo de actividad 2004 - presenteDiscográfica(s) DBNArtistas relacionados Patricio Rey y sus Redonditos de Ricota, Indio SolariMiembros Indio Solari (voz)Baltasar Comotto (guitarra)Gaspar Benegas (guitarra)Fernando Nalé (bajo)Ramiro López Nag...

 

American regional sports network Television channel Bally Sports DetroitTypeRegional sports networkCountryUnited StatesBroadcast areaMichiganNortheastern IndianaNorthwest OhioNortheast WisconsinNationwide (via satellite)NetworkBally SportsHeadquartersSouthfield, MichiganProgrammingLanguage(s)EnglishPicture format1080p (HDTV)480i (SDTV)OwnershipOwnerDiamond Sports GroupParentSinclair Broadcast Group & Entertainment StudiosHistoryLaunchedSeptember 17, 1997 (26 years ago) (1997...

 

Kehadiran militer Amerika Serikat di seluruh dunia per 2007. Pada tahun 2013, Amerika Serikat menambah berbagai pangkalan, fasilitas militer, dan tentara di seluruh dunia.[1] Kehadiran militer tersebut memicu kontroversi dan penolakan oleh sejumlah negara.[2][3]   Lebih dari 1000 tentara Amerika Serikat   Lebih dari 100 tentara Amerika Serikat   Pemanfaatan fasilitas militer Sejarah ekspansi dan pengaruh Amerika Serikat Imperialisme Amerik...

Swedish actress (1915–1982) Not to be confused with Ingmar Bergman. Ingrid BergmanBergman in 1944Born(1915-08-29)29 August 1915Stockholm, SwedenDied29 August 1982(1982-08-29) (aged 67)London, EnglandResting placeNorra Begravningsplatsen, StockholmOccupationActressYears active1932–1982Spouses Petter Lindström ​ ​(m. 1937; div. 1950)​ Roberto Rossellini ​ ​(m. 1950; div. 1957)​ Lars Sc...

 

Native American people in Alabama and Florida The Pensacola were a Native American people who lived in the western part of what is now the Florida Panhandle and eastern Alabama for centuries before first contact with Europeans until early in the 18th century. They spoke a Muskogean language. They are the source of the name of Pensacola Bay and the city of Pensacola. They lived in the area until the mid-18th century, but were thereafter assimilated into other groups. Pensacola culture Geograph...

 

Fictional character from the BBC soap opera EastEnders Soap opera character Tony KingEastEnders characterPortrayed byChris CoghillDuration2008–2009First appearanceEpisode 364612 September 2008 (2008-09-12)Last appearanceEpisode 391318 December 2009 (2009-12-18)ClassificationFormer; regularIntroduced byDiederick SanterIn-universe informationWifeMichaela Turnbull (backstory)SonsLeo King[1]Adoptive sonsMorgan Butcher Tony King is a...

Portuguese food products company LactogalTypePrivateIndustryDairyFounded1996; 27 years ago (1996)HeadquartersPorto, PortugalProductsFoodWebsitelactogal.pt Lactogal is a Portuguese food products company focused on dairy products, milk, fruit juice and mineral water. It is headquartered in Porto and is placed among the twenty largest agro-food European companies. It has major factories in Oliveira de Azeméis and Vila do Conde. History Lactogal was founded in 1996 by the fusio...

 

Panal cúbico En geometría, un panal es un empaquetado de poliedros o celdas que llena el espacio de modo que no quedan huecos. Es una generalización de la teselación a espacios de mayores dimensiones. Así la clasificación de panales para distintas dimensiones viene indicado por la notación panal-n. Los panales se construyen normalmente en espacios euclidianos pero también pueden ser construidos en espacios no euclidianos, como los panales hiperbólicos. Clasificación Es posible relle...

 

Highway in Quebec Route 281Route informationLength75 km[1] (47 mi)Major junctionsNorth end R-132 near Saint-Michel-de-BellechasseMajor intersections A-20 (TCH) near La DurantayeSouth end R-204 in Saint-Camille-de-Lellis LocationCountryCanadaProvinceQuebecMajor citiesSaint-Michel-de-Bellechasse Saint-Camille-de-Lellis Saint-Magloire Saint-Philémon Armagh Saint-Raphaël La Durantaye Highway system Quebec provincial highways Autoroutes List Former ← R-279→ R...

Student newspaper of Bates College The Bates StudentBates Student cover from the 1870sTypeWeekly student newspaperOwner(s)Bates CollegeEditor-in-chiefEllie WolfeManaging editorChristina LeonardFounded1873LanguageEnglishHeadquartersLewiston, MaineWebsitewww.thebatesstudent.com The Bates Student, established in 1873, is the newspaper of Bates College in Lewiston, Maine, run entirely by students.[1] It is one of the oldest continuously-published college weeklies in the United States and ...

 

2019 film directed by Noah Hawley This article is about the film. For the Beatles song, see Lucy in the Sky with Diamonds. For the comic book character, see Karolina Dean. For the young adult novel, see Lucy in the Sky (novel). Lucy in the SkyTheatrical release posterDirected byNoah HawleyScreenplay by Brian C. Brown Elliott DiGuiseppi Noah Hawley Story by Brian C. Brown Elliott DiGuiseppi Produced by Reese Witherspoon Bruna Papandrea Noah Hawley John Cameron Starring Natalie Portman Jon Hamm...

 

Tombolo in Higashi-ku, Fukuoka, Fukuoka Prefecture, Japan This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Umi no Nakamichi – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2013) (Learn how and when to remove this template message)Umi no Nakamichi Umi no Nakamichi (海の中道) is a tombolo in Higashi-ku, Fukuoka, Fuku...

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Hebridean Celtic Festival – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2015) (Learn how and when to remove this template message) Hebridean Celtic FestivalGenreCeltic musicDates15–18 July 2020Location(s)Stornoway, Scotland, United KingdomYears active1...

 

Ne doit pas être confondu avec Gare d'Évreux-Ville. Cet article est une ébauche concernant une gare et la Normandie. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Évreux-Normandie Façade du bâtiment voyageurs. Localisation Pays France Commune Évreux Adresse 4, boulevard Gambetta27000 Évreux Coordonnées géographiques 49° 01′ 07″ nord, 1° 08′ 59″ est Gestion et ex...

 

Untuk Golongan VIIA menurut penggolongan CAS dan IUPAC lama, lihat Halogen. Golongan 7 dalam tabel periodik Hidrogen Helium Lithium Berilium Boron Karbon Nitrogen Oksigen Fluor Neon Natrium Magnesium Aluminium Silikon Fosfor Sulfur Clor Argon Potasium Kalsium Skandium Titanium Vanadium Chromium Mangan Besi Cobalt Nikel Tembaga Seng Gallium Germanium Arsen Selen Bromin Kripton Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Ind...

2016 filmVaapsiDirected byRakesh MehtaScreenplay byRakesh MehtaStory byRakesh MehtaProduced byLakhwinder Shabla Shailey Arya Jagmohan AroraStarringHarish Verma Sameksha Gulshan Grover Ashish Duggal Dhrriti Saharan Lakhwinder ShablaMandeep KaurCinematographyDhirender ShuklaEdited byRakesh Mehta Alok PandeyMusic byGurmit SinghProductioncompaniesMiraj Ventures Speed RecordsRelease date June 3, 2016 (2016-06-03) CountriesIndia, CanadaLanguagePunjabi Vaapsi (Return) is an Indian pun...

 

Division NationaleSport Pallavolo TipoClub FederazioneFLVB Paese Lussemburgo OrganizzatoreFLVB TitoloCampione del Lussemburgo CadenzaAnnuale AperturaOttobre ChiusuraAprile Partecipanti8 FormulaGirone all'italiana + play-off StoriaFondazione1958 Numero edizioni64 al 2022 Detentore Strassen Record vittorie CAL Clausen (18) Ultima edizioneDivision Nationale 2021-22 Prossima edizioneDivision Nationale 2022-23 Modifica dati su Wikidata · Manuale La Division Nationale, massima ...

 

Zoo in California, United States Folsom City Zoo SanctuarySign at the entrance to the Folsom City Zoo Sanctuary38°40′55″N 121°09′54″W / 38.682°N 121.165°W / 38.682; -121.165Date opened1963LocationFolsom, California, United StatesNo. of animals~100[1]Websitewww.folsomzoofriends.org The Folsom City Zoo Sanctuary (originally Folsom Zoo) is a zoo and animal sanctuary located in the city of Folsom, California, in the United States, which has been open si...

В Википедии есть статьи о других людях с фамилией Симпсон. Информация в этой статье или некоторых её разделах устарела. Вы можете помочь проекту, обновив её и убрав после этого данный шаблон. Эшли Симпсон Эшли Симпсон в 2012 Основная информация Имя при рождении Эшли Нико�...

 

Las Pilitas Osnovni podaci Država  Meksiko Savezna država Michoacán Opština Madero Stanovništvo Stanovništvo (2014.) 17[1] Geografija Koordinate 19°30′51″N 101°08′36″W / 19.51417°N 101.14333°W / 19.51417; -101.14333 Vremenska zona UTC-6, leti UTC-5 Nadmorska visina 2131[1] m Las PilitasLas Pilitas na karti Meksika Las Pilitas je naselje u Meksiku, u saveznoj državi Michoacán, u opštini Madero. Prema proceni iz 2014. godine u n...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!