Mikayıl Cabbarov (19 sentyabr1976, Bakı) — Azərbaycan Respublikasının iqtisadiyyat naziri (2019-cu ildən), Azərbaycan Respublikasının vergilər naziri (2017–2019), 2-ci dərəcəli dövlət vergi xidməti müşaviri,[1] Azərbaycan Respublikasının təhsil naziri (2013–2017), Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti yanında "İçərişəhər" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin rəisi (2009–2013), Azərbaycan Respublikası iqtisadi inkişaf nazirinin müavini (2004–2009), Azərbaycan Badminton Federasiyasının prezidenti (2015–2021),[2]Azərbaycan Qılıncoynatma Federasiyasının prezidenti (2017–2021)[3], Azərbaycan Güləş Federasiyasının prezidenti (2021),[4] Ələt azad iqtisadi zonası üzrə İşçi qrupunun rəhbəri (2024).[5]
Mikayıl Çingiz oğlu Cabbarov 1976-cı il sentyabrın 19-da Bakıda anadan olub.
Təhsili
1992–1997-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetində təhsil alıb, beynəlxalq hüquq fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib.
1997–1998-ci illərdə ABŞ-nin Kaliforniya ştatının Sakramento şəhərindəki Pasifik Universitetinin Makcorc Hüquq məktəbində hüquq üzrə magistr dərəcəsi alıb.[6]
2003–2004-cü illər – Azərbaycanda İxracın və İnvestisiyaların Təşviqi Fondunun (AZPROMO) prezidenti vəzifələrində çalışıb.
2004-cü il, 20 fevral – Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə iqtisadi inkişaf nazirinin müavini vəzifəsinə təyin edilmişdir. Həmin vəzifədə işlədiyi dövrdə beynəlxalq maliyyə qurumları ilə əməkdaşlıq, xarici iqtisadi əlaqələr, xarici investisiya siyasəti, beynəlxalq arbitrajlarda hüquqi məsələlər və korporativ idarəetmə kimi fəaliyyətlərin əlaqələndirilməsini həyata keçirib.[7]
2009-cu il, 6 mart – Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə Nazirlər Kabineti yanında "İçərişəhər" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin rəisi vəzifəsinə təyin olunub.[8]
2013-cü il, 19 aprel – Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının təhsil naziri vəzifəsinə təyin edilib.[9]
2017-ci il, 16 iyun – Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə İsrail Dövləti Hökuməti arasında Birgə Komissiyanın həmsədri seçilib.[10]
2017-ci il, 5 dekabr – Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının vergilər naziri vəzifəsinə təyin edilib.[11]
17 mart 2018-ci il – 2 mart 2020-ci il – Azərbaycan Respublikası Hökuməti və Xorvatiya Respublikası Hökuməti arasında iqtisadi əməkdaşlığı təşviq etmək məqsədilə Birgə Komissiyanın həmsədri olub.[12]
2018-ci il, 17 mart – 7 iyul, 2022-ci il arasında Azərbaycan Respublikası Hökuməti və Litva Respublikası Hökuməti arasında İkitərəfli Əməkdaşlıq üzrə Hökumətlərarası Komissiyanın həmsədri olub.[13][14]
2018-ci il, 10 oktyabr – Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə 3-cü dərəcəli dövlət vergi xidməti müşaviri xüsusi rütbəsi verilib.[15]
2019-cu il, 9 fevral – Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Sərəncamı ilə 2-ci dərəcəli dövlət vergi xidməti müşaviri xüsusi rütbəsi verilib.[1]
2019-cu il, 23 oktyabr – Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat naziri təyin edilib.[16]
2019-cu il, 4 dekabr – Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikası Hökuməti və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri Hökuməti arasında iqtisadi, ticarət və texniki əməkdaşlıq üzrə Birgə Hökumətlərarası Komissiyanın həmsədri təyin edilib.[17]
2020-ci il, 2 mart – Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə İsveçrə Federal Şurası arasında ticarət və iqtisadi əməkdaşlıq üzrə Birgə Komissiyanın həmsədri təyin edilib.[18]
2020-ci il, 2 mart – Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikası ilə Gürcüstan arasında iqtisadi əməkdaşlıq üzrə Birgə Hökumətlərarası Komissiyanın sədr müavini təyin edilib.[19]
2021-ci il, 4 yanvar – Dövlət başçısının Sərəncamı ilə yaradılmış Qarabağ Dirçəliş Fondunun Müşahidə Şurasının üzvü təyin edilib.[20][21]
2021-ci il, 23 yanvar – Dövlət başçısının Sərəncamı ilə Dövlət Neft Şirkətinin Müşahidə Şurasının sədri təyin edilib.[22]
2022-ci il, 7 iyul – Azərbaycan Respublikası ilə Özbəkistan Respublikası arasında əməkdaşlıq üzrə Birgə hökumətlərarası komissiyanın həmsədri təyin edilib.[23]
2022-ci il, 28 iyul – Azərbaycan Respublikası ilə Türkmənistan arasında iqtisadi və humanitar sahələrdə əməkdaşlıq üzrə birgə hökumətlərarası komissiyanın həmsədri təyin edilib.[24]
İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov Azərbaycan Respublikası ilə Rusiya Federasiyasının Tatarıstan Respublikası arasında ticarət-iqtisadi, elmi-texniki və mədəni əməkdaşlıq üzrə Birgə Hökumətlərarası Komissiyanın həmsədri təyin edilib.[25]
2024-cü il, 27 yanvar – Dövlət başçısının Sərəncamı ilə Ələt azad iqtisadi zonası üzrə İşçi qrupunun rəhbəri təyin olunub.[5]
İctimai fəaliyyəti
1994–1997-ci illər – "Atəşgah İntellektual Oyunlar Klubu"nun prezidenti olub.
1996–1997-ci illər – Azərbaycan Gənclər Təşkilatları Forumunun sədr müavini olub.
1997-ci il – Moskvada təşkil edilmiş "Nə? Harada? Nə zaman?" oyununda iştirak edən ilk azərbaycanlı bilicidir. "Nə? Harada? Nə zaman?" Bakı Televiziya Klubunun təcrübəli üzvüdür. Beşillik oyunların qalibidir.
2002-ci il – "Breyn rinq" üzrə dünya və "Nə? Harada? Nə zaman?" oyunu üzrə Azərbaycan çempionu olub.
2021-ci il – "Yüksəliş" müsabiqəsinin qalibi Ziya Mürsəlzadə ilə mentorluq proqramına başlayıb.[27]
2021-ci il – Azərbaycan Güləş Federasiyasının prezidenti seçilib.[28]
2023-cü il – İkinci "Yüksəliş" müsabiqəsinin qalibləri Nərgiz Balakişiyeva və Nihad Mənsimzadə ilə mentorluq proqramına başlayıb.[29]
2024-cü il – Üçüncü "Yüksəliş" müsabiqəsinin qalibləri Fərid İsayev və Əsəd Qurbanzadə ilə mentorluq proqramına başlayıb.[30]
"İçərişəhər" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğunda fəaliyyəti
Mikayıl Cabbarov 2009–2013-cü illərdə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti yanında "İçərişəhər" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin rəisi olaraq fəaliyyət göstərib.[31][32]
Onun rəhbərliyi dövründə dünya əhəmiyyətli memarlıq abidəsi olan "Məhəmməd məscidi" tam bərpa edilib, orta əsrlər abidəsi olan Kiçik Karvansarayda bərpa-konservasiya işləri aparılıb, "Bazar Meydanı"nda (Sıratağlı dini-memarlıq kompeksi) təmir-bərpa işləri aparılıb. Qala divarının böyük hissəsi bərpa edilib və ətrafı abadlaşdırılıb. XX əsrin əvvəllərində uçurulmuş 15-ci bürc yeri dəqiq müəyyən edilərək rekonstruksiya edilib.[33]
2011-ci ildə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sərəncamı ilə "Qala" Dövlət Tarix-Etnoqrafiya Qoruğu İdarənin strukturuna daxil edilib,[34] Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin sərəncamı ilə Qoruğun sərhədləri təsdiq olunub, Qoruq ərazisində infrastruktur yaxşılaşdırılıb, turistlərə göstərilən xidmət səviyyəsinin yüksəldilməsi üçün zəruri tədbirlər görülüb. İnfrastrukturun yaradılması ilə İçərişəhər turizm mərkəzinə çevirilib. Bu da yerli və xarici turistlərin Qoruq ərazisinə axınını 3 dəfədən çox artırıb. Ərazidə görülən işlər ictimaiyyət tərəfindən də rəğbətlə qarşılanıb.[35]
"Görülən məqsədyönlü və sistemli tədbirlər İçəri Şəhərin milli-mədəni irsimizin təbliği mərkəzinə çevrilməsinə, onun mədəni turizm və istirahət məkanı kimi potensialının artırılmasına, tarixi-memarlıq görkəminin yaxşılaşmasına və zənginləşməsinə, dayanıqlı sosial-iqtisadi inkişafına xidmət edir. Son 3 il ərzində təkcə qeyri-dövlət sektoru tərəfindən yaradılan turizm infrastrukturu obyektlərində 704 yeni iş yeri açılmış və bununla da o cümlədən yerli sakinlərin məşğuliyyəti təmin olunmuşdur".
Təhsil Nazirliyində fəaliyyəti
Mikayıl Cabbarov 2013–2017-ci illərdə təhsil naziri kimi fəaliyyət göstərib.[37][38]
Onun Azərbaycanın təhsil naziri kimi fəaliyyəti müddətində ümumtəhsil məktəblərində 5 yaşlı uşaqların dövlət hesabına məktəbə hazırlıq təhsilinə başlanıb.[39][40]
Nazir müəllimlərlə iş və onların qiymətlədirilməsində yeni qaydalar tətbiq edib. 2014–2018-ci illər ərzində ölkədə ümumilikdə 140.000-dək müəllim diaqnostik qiymətləndirmədən keçib.[41]
Tədris prosesinin elektronlaşdırılması bu dövrdə təhsil sahəsində aparılmış islahatların əsas istiqamətlərindən biri olub. 2015-ci ildə Bakı şəhərində birinci siniflərə qəbul prosesi tam elektronlaşdırılıb.[42] 2017-ci ildə tələbələrin ölkə daxilində və xaricdə yerləşən ali təhsil müəssisələrinin birindəndən digərinə, yaxud bir ixtisasdan digərinə köçürülməsi prosesinin sadələşdirilməsi və şəffaflığın təmin edilməsi məqsədilə https://transfer.edu.az/ xüsusi elektron sistemi istifadəyə verilib.[43]
Təhsil naziri tədrisə yanaşmada innovativ alətlərin tətbiq edilməsinə xüsusi diqqət ayırıb və bu istiqamətdə maraqlı layihələr həyata keçirilib. 2014-cü ildə məktəbyaşlı uşaqların inkişafı, maarifləndirilməsi, təhsili və sağlamlığının qorunması kimi mühüm vəzifələrin həlli məqsədilə "Sağlam təhsil-sağlam millət" layihəsinə start verilib.[44]
Mikayıl Cabbarovun təşəbbüsü ilə 2014-cü ildə 34 ixtisas üzrə 7 dövlət ali təhsil müəssisəsində SABAH qrupları yaradılıb.[45] Üç ildən sonra SABAH qruplarının ilk məzunlarının buraxılış mərasimi keçirilib.[46]
2016-cı ildə Təhsil Nazirliyi və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi təhsilin idarəedilməsinin təkmilləşdirilməsi, valideynlərin ümumi təhsil müəssisələrinin həyatında daha yaxından iştirakı məqsədilə "Məktəblinin dostu" pilot layihəsinə başlanılıb.[47]
Təhsil naziri kimi Mikayıl Cabbarovun fəaliyyətində yaddaqalan məqamlardan biri təhsil sahəsində şəffaflıq istiqamətində apardığı islahatlardır. 2015-ci ildən respublika fənn olimpiadalarının keçirilməsində yeni şəffaf qaydalar tətbiq olunub.[48] 2016-cı ildə beynəlxalq PIRLS qiymətləndirilməsində nəticələr 462-dən 472 bala yüksəlib, "Mükəmməl" və "Yüksək" kateqoriyada olan şagirdlərin sayı 2 dəfə artıb. 2017-ci il — "Azərbaycan Respublikasında peşə təhsili və təliminin inkişafına dair Strateji Yol Xəritəsi"nin icrasına başlanılıb.[49][50]
Təhsil sahəsində görülmüş işlər nəticəsində Azərbaycanın təhsil sistemində mühüm kəmiyyət və keyfiyyət dəyişiklikləri baş verib. Eyni zamanda təhsil infrastrukturu təkmilləşdirilib və onun texniki imkanları artırılıb. 2015-ci ildə Azərbaycan Respublikasının dövlət ali təhsil müəssisələri tərəfindən "Maarifçi" Tələbə Kredit Fondu təsis edilib. Fondun missiyası aztəminatlı ailələrdən olan tələbələrə kreditlərin verilməsi vasitəsilə onlara ali təhsil almaqda bərabər imkanların yaradılması idi.[51]
2015-ci ildə Təhsil Nazirliyi ilə "Thomson Reuters" şirkətinin Elmi tədqiqatlar və intellektual mülkiyyət üzrə şöbəsi arasında əməkdaşlıq haqqında müqavilə imzalanıb. Azərbaycanın 40 ali təhsil müəssisəsi dünyada məşhur elmi istinad indeksi olan "Thomson Reuters Web of Science®" platformasına ("Science Citation İndex Expanded®" (Təbiət elmləri üzrə məlumat bazası), "Social Sciences Citation İndex®" (İctimai elmlər üzrə məlumat bazası), "Arts and Humanities Citation İndex®" (İncəsənət və humanitar elmlər üzrə məlumat bazası), "Conference Proceedings Citation İndex®" (Konfrans, konvensiya, simpozium, kollokvium və "dəyirmi masa"ların materialları üzrə məlumat bazası)), eləcə də şirkətin əsas məhsulu olan "Thomson Reuters İnCites™" bazasına tam çıxış əldə edib.[52]
2016–2017-ci illərdə modul tipli məktəblərin inşası genişləndirilib. 2017-ci ildə ölkənin 40 rayonunda təqribən 5.000 şagirdi əhatə edən modul tipli 100 məktəb binası inşa olunub.[50]
2017-ci ildə isə Qəbələ Dövlət Peşə Təhsil Mərkəzinin yeni binası istifadəyə verilib.[58]
Mikayıl Cabbarovun təhsil naziri kimi həyata keçirdiyi islahatlar cəmiyyət tərəfindən də rəğbətlə qarşılanıb.[59]
Vergilər Nazirliyində fəaliyyəti
2017–2019-cu illərdə Mikayıl Cabbarov Azərbaycan Respublikasının Vergilər naziri kimi fəaliyyətə göstərib.[60][61]
O, vergi orqanlarının fəaliyyətində yeni yanaşmalar, vergi əməkdaşlarının fəaliyyətinə yeni tələblər, vergi orqanlarına etimadın yüksəldilməsi və vergi sahəsində şəffaflığın təminatı ilə bağlı təşəbbüslər irəli sürüb.
İlk növbədə vergi uçotunun dəqiq aparılmasını, auditin real funksiyasının bərpa olunmasını, vergilərin yığılmasından vergilərin ödənilməsinə keçidin təmin edilməsini, vergi ödəyicilərinə göstərilən xidmətlərin səviyyəsinin və spektrinin müasir tələblərə uyğun olaraq genişləndirilməsi istiqamətində islahatlara başlayıb.[62]
Vergi islahatlarına paralel olaraq milli vergi qanunvericiliyinin və vergi inzibatçılığının təkmilləşdirilməsinə xüsusi önəm verir və bu sahədə mövcud olan qabaqcıl beynəlxalq təcrübənin ölkəmizin vergi sistemində tətbiqi başlayır.[63]
2018-ci il vergi sahəsində geniş islahatlar paketinin hazırlanması və vergi qanunvericiliyinə mühüm dəyişikliklərin edilməsi ilə yadda qalıb, vergi orqanlarının fəaliyyətində ciddi islahatlarla müşayiət olunub.[64] Vergilər naziri Mikayıl Cabbarov idarəetmə prinsiplərinin yenidən təşkili və vergi inzibatçılığının təkmilləşdirilməsi, şəffaflığın təmin edilməsi, vergi ödəyiciləri ilə vergi orqanları arasında qarşılıqlı etimadın artırılması istiqamətində kompleks tədbirlər həyata keçirib.
2019-cu ildə Vergi Məcəlləsinə 5 əsas istiqaməti (sahibkarlığa dəstək, kölgə iqtisadiyyatının miqyasının azaldılması və vergidən yayınma, vergitutma bazasının genişləndirilməsi, vergi inzibatçılığının təkmilləşdirilməsi, vergi güzəştlərinin səmərəliliyinin artırılması) əhatə edən dəyişikliklər qüvvəyə minib.[65] İnkişaf etmiş ölkələrin qabaqcıl təcrübəsi əsas götürülərək Azərbaycanda Vergi Ombudsmanı İnstitutunun yaradılıb. Bununla vergi ödəyiciləri ilə üfüqi əməkdaşlıq platforması genişləndirilib və vergi ödəyiciləri yeni bir apelyasiya mexanizmi əldə ediblər.[66]
Bu dövrdə vergi orqanları tərəfindən rəqəmsal platformaların yaradılması işləri sürətləndirildi. Həmin işlər çərçivəsində hüquqi şəxslərin dövlət qeydiyyatı 20 dəqiqə ərzində bir prosedurla həyata keçirilməsi başlayıb[67], elektron xidmətlərin çeşidi artırılıb.[68] 2019-cu ildən vergi ödəyiciləri ilə münasibətlərdə birbaşa təmasın azaldılması məqsədilə ünsiyyətin rəqəmsallaşdırılması, vergi inzibatçılığında süni intellekt, bulud texnologiyaları, kibertəhlükəsizlik, böyük verilənlər bazasının təhlili və digər elementlərə keçid sürətləndirilib. Azərbaycanda elektron informasiya sisteminə məlumat ötürməyə imkan verən yeni nəsil nəzarət kassa aparatlarının quraşdırılması başlayıb.[69]
Mikayıl Cabbarov vergi siyasətinin və vergi inzibatçılığının tətbiqi zamanı vergi ödəyiciləri ilə dövlət arasında yeni mədəniyyətin sürətlə formalaşdırılmasını, şəffaf münasibətlər sisteminin qurulmasını vergi orqanlarının qarşısında duran əsas vəzifələrdən biri hesab edirdi.
2018–2019-cu illərdə Vergilər Nazirliyi alkoqollu məhsullar və tütün məmulatlarının istehsalı ilə məşğul olan müəssisələrdə kölgə iqtisadiyyatı ilə mübarizə məqsədilə bu müəssisələrdə aksiz postlarının qurulması başladı və vergi nəzarətinin gücləndirilməsi dövlət büdcəsinə daxilolmaların artmasına səbəb oldu[70], qeyri-neft-qaz sektorundan vergi daxilolmalarında yüksək artım templəri müşahidə olundu,[71] kənd təsərrüfatı sektorunda vergi uçotunun şəffaflaşdırılması istiqamətində tədbirlərə başladı.[72]
Kölgə iqtisadiyyatının həcminin azalması hesabına qeyri-neft sektorunda vergi daxilolmaları artdı[73], əmək münasibətlərinin rəsmiləşdirilməsi istiqamətində mühüm nəticələr əldə edildi.[74]
İqtisadiyyat Nazirliyində fəaliyyəti
Dövlət başçısının sərəncamı ilə Mikayıl Cabbarov 2019-cu ildən Azərbaycan Respublikasının iqtisadiyyat naziri təyin edilib.[16]
Onun təşəbbüsü ilə Azərbaycan iqtisadiyyatında şəffaflığın təmin olunması istiqamətində vergi sistemində həyata keçirilən tədbirlər iqtisadiyyatın digər sahələrində də davam etdirilib. Mikayıl Cabbarov, iqtisadiyyatın daha sürətlə şaxələndirilməsi, iqtisadiyyatın dayanıqlılığını təmin etmək, neftdən asılılığı aradan qaldırmaq, iqtisadiyyatın bütün sahələrinə özəl sektoru cəlb etmək və insan kapitalının inkişafının iqtisadi siyasətin əsas hədəfləri olduğunu hesab edir[75]:
Şəffaf münasibətlərin qurulması kontekstində atılan addımlar dövlət-biznes münasibətlərində yeni bir transformasiyanın əsasını qoyub. Yumşaq vergi nəzarəti, həmçinin yeni vergi güzəştləri mexanizminin tətbiqi biznesin qismən də olsa, "kölgə"dən çıxmasına səbəb olub. Bütövlükdə, işgüzar cəmiyyətin yeni münasibətlər kontekstinə müsbət yanaşması aparılan siyasətin düzgünlüyünü, şəffaflığın isə alternativsizliyini bir daha sübut edir.
Onun fəaliyyəti dövründə sahibkarlığın təşviqi, yeni istehsal müəssisələrinin yaradılması və biznes mühitinin təkmilləşdirilməsi genişlənib. 2019-cu ildə Pirallahıda dərman istehsalı müəssisəsi açılıb[76], Hacıqabul Sənaye Parkında izolyasiya materialları istehsalı üzrə yeni zavodun təməli qoyulub[77], 2020-ci ildə Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında "Bakı Tekstil Fabriki" MMC tərəfindən yaradılan tibbi maska istehsalı müəssisəsi fəaliyyətə başlayıb.[78]
Mikayıl Cabbarov iqtisadi sahədə fəaliyyətin stimullaşdırıcı mexanizmlər vasitəsilə həyata keçirilməsinə xüsusi diqqət ayırır. 2020-ci ildə COVID-19 koronavirus pandemiyasının və bundan irəli gələn dünya enerji və səhm bazarlarının kəskin dalğalanmaların Azərbaycan Respublikasının iqtisadiyyatına, makroiqtisadi sabitliyə, ölkədə məşğulluq məsələlərinə və sahibkarlıq subyektlərinə mənfi təsirinin azaldılması ilə bağlı bir sıra tədbirlər ilə bağlı tətbiq edilən alətlər biznes ictiamiyyəti, sahibkarlar və cəmiyyət tərəfindən rəğbətlə qarşılanıb.[79][80]
Vətən müharibəsinin başlaması ilə cəbhəyanı bölgələrdə çoxsaylı sahibkarlıq obyektləri də düşmən zərbələrinə məruz qalmış, bir sıra vergi ödəyicilərinin təsərrüfat subyektlərinə, əmlaklarına külli miqdarda zərər dəymişdi. İşğal altında olmuş rayonlarda və cəbhəyanı ərazilərdə sahibkarlıq subyektlərinə baş vermiş hadisələr nəticəsində dəymiş maddi zərərin təsirinin azaldılması, sahibkarlıq fəaliyyətinin davamlılığının təmin edilməsi məqsədilə bu rayonlarda və cəbhəyanı ərazilərdə qeydiyyatda olan vergi ödəyiciləri üzrə maliyyə sanksiyaları ləğv edildi.[81]
Mikayıl Cabbarovun fəaliyyətin müddətində rəqəmsallaşmanın genişləndirilməsinə xüsusi önəm verilir. 2020-ci ildən etibarən Azərbaycanda ƏDV-nin müəyyən hissəsinin qaytarılması mexanizmi işə düşüb.[82] İqtisadiyyat Nazirliyinin Sahibkarlığın İnkişafı Fondunun sahibkarlığın güzəştli kreditləşdirilməsinin yeni mexanizmləri və Elektron Kredit Platforması tətbiq edilib.[83]
İqtisadiyyat naziri ixraca əsaslanan iqtisadiyyatın təşviqi, rəqabətqabiliyyətli məhsulların ixracı və ticarət əlaqələrinin inkişafı ilə bağlı beynəlxalq əməkdaşlığın genişləndirilməsini vacib sayır. 2021-ci ildə Mikayıl Cabbarov "Coca-Cola Bottlers" MMC arasında Azərbaycanda yeni zavodun tikintisinə dair Anlaşma Memorandumu imzalayıb.[84]
2021-ci ildə Mikayıl Cabbarov və BMT-nin Azərbaycandakı rezident əlaqələndiricisi Qulam İshaqzai Azərbaycan və BMT arasında Dayanıqlı İnkişaf üzrə Əməkdaşlıq üzrə Çərçivə Sənədi imzalayıblar.[85] Ticarət əlaqələrinin yeni müstəvidə genişləndirilməsi məqsədilə Türkiyə ilə rəqəmsal ticarət sahəsində Anlaşma Memorandumu imzalayıb.[86] 2021-ci ilin iyulunda nazir Azərbaycan və İsrail arasında iqtisadi əməkdaşlığın, işgüzar əlaqələrin genişləndirilməsi və işgüzar dialoqun təşviqi üçün mühüm platformaya çevriləcək Azərbaycanın İsraildə Ticarət və Turizm Nümayəndəliklərinin açılışında iştirak edib.[87]
İqtisadiyyat Nazirliyinin Vətən müharibəsində iştirak etmiş əməkdaşları diqqətdə saxlanılır və Mikayıl Cabbarovun bu əməkdaşlarla görüşləri keçirilir.[88]
İqtisadiyyat nazirinin rəhbərliyilə həyata keçirilən tədbirlər Azərbaycan iqtisadiyyatında qeyri-neft sektorunun payının artmasına və bu sektorun inkişafına xidmət göstərir. Bu istiqamətdə müsbət nəticələr əldə edilir.[89][90]
2021-ci ildə qarşıdakı illərdə Azərbaycan dövlətinin qüdrətinin daha da artırılması, yüksək rifah cəmiyyətinin qurulması və dayanıqlı iqtisadi inkişafın təmin olunması məqsədilə dövlət başçısı İlham Əliyev tərəfindən "Azərbaycan 2030: sosial-iqtisadi inkişafa dair Milli Prioritetlər" təsdiq edilib.[91] Mikayıl Cabbarov "2021‒2025-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişaf Strategiyası"nın hazırlanması üçün yaradılmış "Dayanıqlı artan rəqabətqabiliyyətli iqtisadiyyat" üzrə İşçi Qrupun rəhbəridir.[92]
İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarovun və Dünya İqtisadi Forumunun prezidenti Borge Brendenin iştirakı ilə 2022-ci ilin 24 fevral tarixində Dünya İqtisadi Forumunun Dördüncü Sənaye İnqilabı Şəbəkəsinin Azərbaycan Mərkəzinin açılışı olub. MDB regionunda ilk olan bu Mərkəzin fəaliyyəti ölkəmizdə müasir texnologiyalardan istifadənin və rəqəmsallaşmanın sürətlənməsinə, innovasiyaların tətbiqinə mühüm töhfə verəcək.
[93][94][95]
2022-ci ilin iyun ayında Türkiyə İxracatçılar Məclisinin (TİM) "2021-ci il İxracat Çempionları" siyahısında "SOCAR Türkiyə" 8-ci yerə layiq görülüb, "SOCAR Türkiyə"nin törəmə müəssisəsi olan "Petkim" isə TİM-in "İlk 1000 ixracatçı" siyahısında 22-ci sırada yer alıb. Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan "SOCAR Türkiyə"nin layiq görüldüyü mükafatı Mikayıl Cabbarova təqdim edib.[96]
Prezident İlham Əliyevin imzaladığı Sərəncamla "Azərbaycan Respublikasının 2022–2026-cı illərdə sosial-iqtisadi inkişaf Strategiyası" təsdiq edilib. Sənədin əhəmiyyəti barədə iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov bildirib ki, onun hazırlanması zamanı yaradılmış işçi qruplara müvafiq sahələrin və nazirliklərin rəhbərləri başçılıq edib:[97][98]
Bizim əsas hədəflərimiz cəmiyyətin rifahı, ölkə iqtisadiyyatının qlobal dəyər yaratma zəncirinə inteqrasiyası, innovativ istiqamətin və milli iqtisadiyyatın maliyyə dayanıqlılığının gücləndirilməsidir.
Azərbaycanın Elm və Təhsil Nazirliyi ilə İqtisadiyyat Nazirliyi informasiya texnologiyaları sahəsində yeni peşəyə yiyələnmək istəyənlər üçün birgə təhsil layihəsi olan "İT-Akademiya"ya start verib. İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov "İT-Akademiya" barədə bildirib ki, layihənin məqsədi informasiya texnologiyaları sahəsində peşəkar kadrlar hazırlamaq, ölkənin İT bazarının inkişafına yardım göstərmək və təhsil sistemində informasiya texnologiyalarını modernləşdirməkdir.[99][100]
İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarovun sosial şəbəkə hesablarında yerləşdirilmiş məlumata görə Ağdam və Cəbrayıl rayonunda "Araz Vadisi İqtisadi Zonası" sənaye parklarında yeni rezidentlər qeydə alınıb.[101][102]
2023-cü ilin oktyabr ayına kimi Ağdam və Cəbrayıl rayonundakı "Araz Vadisi İqtisadi Zonası" sənaye parklarına ümumilikdə 20 milyon manatdan çox investisiya yatırılıb.
21 iyun 2022-ci il – Azərbaycan Respublikasının Təhsil və İqtisadiyyat nazirlikləri tərəfindən rəqəmsal sahədə yeni peşəyə yiyələnmək istəyənlər üçün "İT-Akademiya" təhsil layihəsinə start verilib. Layihənin tətbiqi gənclər arasında innovativ fəaliyyətin
təşviqinə, informasiya texnologiyaları mütəxəssislərinin, mühəndislərin, ixtiraçıların və
alimlərin yetişməsinə, rəqabətqabiliyyətli insan kapitalının inkişafına yeni imkanlar
yaradacaq.[103]
17 avqust 2022-ci il – Azərbaycan İnvestisiya Şirkəti (AİŞ) və İsrailin "OurCrowd" şirkəti iki ölkə arasında texnologiya və biznes əlaqələrini genişləndirmək məqsədilə Strateji əməkdaşlıq sazişi imzalayıblar. Dəyəri 15 mln. ABŞ dolları olan Saziş AİŞ-in "OurCrowd"
şirkətinin startap investisiyalarına birbaşa çıxışına və Azərbaycanda startap şirkətlərinin inkişafına dəstək və mentorluğu təmin etməyə imkan yaradacaq.[104]
31 oktyabr 2022-ci il – İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarovun iştirakı ilə Qətərdə Azərbaycan Ticarət Evinin açılışı olub.
[105]
24 dekabr 2022-ci il – Türkdilli dövlətlərlə iqtisadi əlaqələrin gücləndirilməsi istiqamətində Azərbaycanın İqtisadiyyat Nazirliyi ilə Özbəkistanın İnvestisiya və Xarici Ticarət Nazirliyi arasında Azərbaycan-Özbəkistan İnvestisiya Fondunun yaradılması haqqında Anlaşma Memorandumu imzalanıb. Sənədi iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov və Özbəkistan Respublikası Baş nazirinin müavini, investisiya və xarici ticarət naziri Cəmşid Xocayev imzalayıblar.[106]
2021–2023-cü illər – Qarabağın dirçəldilməsi və iqtisadi reinteqrasiyasını təmin etmək məqsədilə bölgənin sənaye potensialının inkişafı istiqamətində bir çox tədbirlər həyata keçirilir. 2022-ci ilin sonuna işğaldan azad edilmiş ərazilərdə yerləşən sənaye zonalarına
investisiya qoyuluşu 100 milyon manata yaxınlaşıb.[107]
21 yanvar 2023-cü il – İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov Davos İqtisadi Forumunu çərçivəsində təhsil platforması "Coursera"nın baş icraçı direktoru Cef Maggionkalda ilə Azərbaycanda rəqəmsal ekosistemin təşviqi imkanlarının araşdırılması barədə müzakirə aparıb.[108]
7 fevral 2023-cü il – Dördüncü Sənaye İnqilabının Təhlili və Koordinasiya Mərkəzi (4SİM), Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı (AYİB) və "StrategEast" müəssisəsinin birgə əməkdaşlığı ilə "IT Hub Azerbaijan" layihəsinə start verilib. Layihə çərçivəsində ilkin mərhələdə Gəncə, Sumqayıt, Lənkəran, Mingəçevir, Şirvan şəhərləri və Naxçıvan Muxtar Respublikası olmaqla Azərbaycanın regionlarında 19–30 yaş kateqoriyasına aid gənclərin ödənişsiz şəkildə İT təlimlərində iştirak etməsi və proqramı uğurla bitirən gənclərin sırasından seçilmiş namizədlərin ölkəmizdə qalmaqla xarici şirkətlərdə işlə təmin edilməsi nəzərdə tutulur.[109]
21 aprel 2023-cü il – "4Sİ Akademiyası" pilot layihəsi başlayıb. Layihə çərçivəsində 1 il ərzində Dördüncü Sənaye İnqilabı texnologiyaları sahəsindəki ixtisaslar üzrə bilik və bacarıqlarını artırmaq istəyən 10 minə yaxın şəxs "Coursera"nın təqdim etdiyi 700-dən çox kursa ödənişsiz qoşulmaq imkanı əldə edib. İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov layihənin Dördüncü Sənaye İnqilabı texnologiyaları sahəsində bilik və bacarıqların inkişaf etdirilməsi və əmək bazarında bu sahə üzrə ixtisaslı kadrların hazırlanmasına töhfə
verəcəyini vurğulayıb.[110]
5 may 2023-cü il – İqtisadiyyat Nazirliyi və "Azərxalça" ASC-nin təşkilatçılığı ilə ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illik yubileyi münasibətilə "Dövlətin memarı. Bir ömrün ensiklopediyası" adlı ensiklopedik xatirə xalça kompozisiyasının təqdimatı keçirilib. Tədbirdə çıxış edən iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov vurğulayıb ki, müasir Azərbaycan dövlətinin qurucusu, ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illik yubileyi xalqımız tərəfindən təntənə ilə qeyd edilir. "Dövlətin memarı. Bir ömrün ensiklopediyası" adlı ensiklopedik xatirə xalça kompozisiyası Ulu Öndərin irsini və fəaliyyətini ilmələrdə əks etdirir.[111]
1 iyun 2023-cü il – Azərbaycanda ilk dəfə olaraq dibdərinləşdirən gəmi istehsalını təmin etmək üçün Qaradağ Sənaye Parkının rezidenti "Bakı Gəmiqayırma Zavodu" MMC, "Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı" QSC və Niderlandın "Damen Shipyards Gorinchem B. V." şirkəti arasında üçtərəfli əməkdaşlığa dair saziş imzalanıb.[112]
8 avqust 2023-cü il – Azərbaycanda rəqabətqabiliyyətli qeyri-neft məhsulları istehsalının stimullaşdırılması, idxalı əvəz edən istehsal sahələrinin yaradılmasına və ixracın genişləndirilməsinin davamı olaraq İmişlidə pivəlik arpa emalı zavodunun təməli qoyulub.[113]
3 sentyabr 2023-cü il – Pekində Azərbaycan Ticarət Evinin açılışı olub. Tədbirdə iştirak
edən iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov Azərbaycanın Çində sayca 4-cü ticarət evinin
ticarət və mədəni mübadilə üçün dinamik platforma rolunu oynayacağını vurğulayıb.[114]
20–24 noyabr 2023-cü il – Bakıda SPECA (BMT-nin Mərkəzi Asiya Ölkələrinin İqtisadiyyatları üçün Xüsusi Proqramı) həftəsi keçirilib. SPECA həftəsi çərçivəsində keçirilən Rəhbər Şuranın 18-ci iclasında iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov SPECA-nın önəminə diqqəti çəkərək SPECA ölkələrinin ortaq dəyərlərinin, zəngin resurslarının, nəqliyyat, logistika və alternativ enerji potensialının qarşılıqlı faydalı iqtisadi-ticarət əməkdaşlığına münbit zəmin yaratdığını qeyd edib.[115]
SPECA həftəsi çərçivəsində Azərbaycanın xüsusi təşəbbüsü ilə keçirilən "SPECA Ölkələrinin Sərgisi:Dayanıqlı inkişaf üçün regional əməkdaşlıq" adlı sərgi[116] və "SPECA regionunun qlobal miqyaslı rabitə qovşağına çevrilməsi" mövzusunda İqtisadi Forum[117] keçirilib.
28 noyabr 2023-cü il – Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin (SOCAR) Müşahidə Şurasının sədri, iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarovun iştirakı ilə Aşqabadda SOCAR-ın Türkmənistandakı nümayəndəliyinin açılışı olub.
[118]
Pirallahı Sənaye Parkında 7 dekabr 2023-cü ildə dərman vasitələrinin istehsalı zavodunun təməli qoyulub. Mərasimdə iştirak edən iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov bildirib ki, müəssisənin fəaliyyəti dərman istehsalı sektorunun inkişafına yönəlmiş
addımdır, istehsal olunacaq dərmanlar həm ölkənin daxili tələbatının ödənilməsi üçün, həm də ixrac üçün nəzərdə tutulur.
[119]
Azərbaycanda qeyri – neft sektorunun sənayeləşmənin təşviqi yolu ilə inkişafı istiqamətində bir sıra tədbirlər həyata keçirilib. İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov bildirib ki, iqtisadi diversifikasiyada sənayenin innovativ üsullarla inkişafı və şaxələndirilməsi önəmli rol oynayır.[120][121]
Azərbaycanın sosial – iqtisadi inkişaf prioritetlərinə adekvat olaraq İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən bərpa olunan enerji mənbələrinin potensialından səmərəli istifadə etməklə "yaşıl iqtisadiyyat" keçidini təmin etmək üçün bir sıra mühüm layihələr həyata keçirilir.
2023-cü ildə iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov və Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının "ACWA Power" şirkətinin İdarə Heyətinin sədri Məhəmməd Abdullah Rəşid Abunayyan arasında keçirilən görüşlərdə Azərbaycanın enerji sektoruna investorların cəlb edilməsinin, bərpa olunan enerjinin səmərəliliyinin, alternativ enerji mənbələrinin enerji sektorunda payının artırılması ölkəmizin iqtisadi inkişaf strategiyasında vacib məsələlərdən olduğu vurğulanıb. Bu istiqamətdə bərpa olunan enerji resursları sektorunda aparıcı şirkətlərdən olan "ACWA Power" şirkəti ilə əməkdaşlığa önəm verilir.[122]
15 dekabr 2023-cü il – Azərbaycan, Qazaxıstan və Özbəkistanın müvafiq nazirliklərinin rəhbərlərinin görüşündə bərpa olunan enerji mənbələrinə fokuslanan enerji mübadiləsi, o cümlədən "yaşıl" enerjinin ixracı sahəsində əməkdaşlıq məsələlərini nəzərdə tutan Birgə Kommünike qəbul edilib. Sənədi Azərbaycanın iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov, energetika naziri Pərviz Şahbazov, Özbəkistanın energetika naziri Jurabek Mirzamahmudov, investisiya, sənaye və ticarət naziri Laziz Kudratov, Qazaxıstanın energetika naziri Almasadam Satkaliyev imzalayıblar.[123][124]
2023-cü ildə Azərbaycan Hökuməti və BƏƏ-nin "Masdar" şirkəti arasında ümumi gücü 1000 MVt olan "yaşıl enerji" layihələri üzrə üç investisiya müqaviləsi imzalanıb. Müqavilələri Azərbaycan Hökuməti tərəfindən energetika naziri Pərviz Şahbazov, iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin "Masdar" şirkətinin baş icraçı direktoru Məhəmməd Cəmil Əl-Ramahi imzalayıblar.[125]
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq istinad şablonları ilə göstərilməlidir.
.jpg)
