Түбән Варта

Түбән Варта
рус. Нижневартовск
Байрак^[d]
Нигезләнү датасы	1909
Дәүләт	Россия
Нәрсәнең башкаласы	Түбән Варта районы
Административ-территориаль берәмлек	Хант-Манси — Югра автономияле округы
Сәгать поясы	UTC+05:00
Хөкүмәт башлыгы	Тихонов, Василий Владимирович^[d]
Халык саны	283 256 (2021)[1]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	45 метр
Кардәш шәһәр	Омск[2]
Мәйдан	271,319 км²
Почта индексы	628600–628615
Рәсми веб-сайт	n-vartovsk.ru
Җирле телефон коды	3466
Түбән Варта Викиҗыентыкта

Түбән Варта (рус. Нижневартовск) — Россиядә шәһәр, Хант-Манси — Югра автономияле округының халык саны буенча округының икенче шәһәр.

Халык саны — 251 860 кеше.^[3]

География

Шәһәр Көнбатыш Себердә, Об елгасы өстендә, Ханты-Мансийскидан 625 километр көнчыгыштарак урнаша. Нижневартовск I һәм Нижневартовск II тимер юл станцияләре урнашкан.

Тарих

Түбән Варта 1909 елда Нижневартовская пристане буларак нигезләнә.

1964 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала.

1966 елда Түбән Варта тирәсендә Самотлор газ чыганагы табыла һәм шул ук елда Түбән Варта комсомол төзелеше булып игълан ителә.

1971 елда Түбән Вартада аэропорт ачыла.

1972 елда Түбән Варта шәһәр статусын ала.

Халык

1959[4]	1970[5]	1979[6]	1989[7]	2002[8]	2010[3]
~2 300	15 663	108 740	241 457	239 044	251 860

Дин

Җәмигъ мәчете

Православие

Ислам

• 1нче мәхәллә мәчете
• 2нче мәхәллә мәчете (Җәмигъ мәчете)
• 3нче мәхәллә мәчете (төзелә)

Икътисад

Нефть-газ комплекы ширкәтләре: «Самотлорнефтегаз», «Нижневартовское нефтегазодобывающее предприятие», «ТНК-Нижневартовск» һ. б.

Югары уку йортлары

• Түбән Варта дәүләт һуманитар университеты;
• Төмән дәүләт университетының филиалы;
• Омск дәүләт техника университетының филиалы;
• Төмән дәүләт нефть һәм газ университетының филиалы;
• Тум дәүләт радиоэлектроника һәм идарә системалар университетының филиалы;
• Төньяк Урал дәүләт университетының филиалы;

һ. б. югары уку йортлары.

Һәйкәлләр

• Муса Җәлил һәйкәле

Галерея

• 
• 
• 

Танылган шәхесләр

• Альберт Батыргазиев (1998), боксчы–профессионал, Россия милли җыелма командасы әгъзасы, халыкара класслы спорт мастеры. РФ чемпионы (2017, 2018, 2019, 2020). Азия чемпионы.

Искәрмәләр

1. Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года (по состоянию на 1 октября 2021 года)
   https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684906
2. https://admomsk.ru/web/en/city/international/russian#nizhnevartovsk
3. архив күчермәсе, archived from the original on 2011-06-27, retrieved 2012-11-29 
4. http://www.mojgorod.ru/hmao/nvartovsk/index.html
5. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg3.php
6. 1979 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
7. 1989 елның Бөтенсоюз җанисәбе. РСФСР, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны
8. 2002 елгы Бөтенроссия җанисәбе. РФ, аның территориаль берәмлекләренең, шәһәр җирлекләренең һәм шәһәр районнарының җенес буенча халык саны

Тышкы сылтамалар

• http://www.mojgorod.ru/hmao/nvartovsk/index.html