17 апрель

17 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның унҗиденче көне. Ел ахырына кадәр 258 көн кала.

← апрель →
Дш	Сш	Чш	Пҗ	Җм	Шм	Як
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30
2024 ел

Дөнья тарихында бу көн:

Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар

Файл:ملف:احتفالات اهالي دير الزور بالاستقلال.jpg

Сүрияның тулы бәйсезлеген игълан ителүе, دمشق Димәшкъ, 1946

Бөтендөнья Мальбек төре йөземе көне Аргентинаның Анд таулары үзәнлекләрендә туа.

Бразилиянең Үз җирләре булмаган авыл хуҗалыгы эшчеләре хәрәкатенең (en) көрәшенә багышланган Оскар Нимейер ясаган һәйкәле, Куритиба шәһәре.

Халыкара

Милли

• Куба — Контрреволюцияне җиңү көне (исп. ).^[1]

1961 елда АКШның Үзәк күзләү идарәсе оештырган Дуңгызлар култыгы ябырылуы (исп. Invasión de Bahía de Cochinos) торышлыгын туктата алуына багышлана.

• Сүрия — Бәйсезлек көне (ингл. Evacuation Day (Syria), гарәп. ar:عيد الجلاء (سوريا)‎).

Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре

• Бөтендөнья гемофилия федерациясе (en) — Бөтендөнья гемофилия көне (рус. Всемирный день гемофилии).
• Бөтендөнья мальбек йөземе көне (исп. Día Mundial del Malbec).^[2]
• Халыкара авыл хуҗалыгы эшчеләре көрәше көне (порт. Dia Internacional de Luta dos Trabalhadores do Campo, фр. Journée mondiale des luttes paysannes).^[3]

Бразилиянең Үз җирләре булмаган авыл хуҗалыгы эшчеләре хәрәкате (en) 1996 елда Пара штатының Элдораду-дус-Каражас (порт. Eldorado dos Carajás) муниципалитетында оештырган манифестация канлы фаҗига нәтиҗәсендә (pt) таратылуыннан соң барлыкка килде.

• АКШ:
  • Америка Самоасы — Байрак көне (ингл. Flag Day).^[4][5]
  • Нью-Йорк штаты / Нью-Йорк — Вераццано көне, (1524 елның апрель аенда итальян диңгезче Джованни Вераццано (rus) Нью-Йорк лиманын ачуга багышланган истәлекле көн).^[6]
• Бразилия — Компакт-дисклар сатучы кибетләр көне (порт. Dia do Lojista de CD).^[7]
• Габон — Хатын-кызлар көне (фр. Journée des femmes, ингл. Women's Day).^[8]
• Гыйрак — Азык-төлек һәм авыл хуҗалыгы оешмасы көне (ингл. FAO Day).^[9]
• Казакъстан Казакъстан — Янгын сүндерү хезмәте көне (каз. Өртке қырсы қызмет күні, рус. День противопожарной службы).^[10]
• Төркия — "Авыл институтлары" көне (төр. Köy Enstitüleri Günü).^[11]

Илнең авылларында 1940 елларда ачыла башлаган малайлар һәм кыз балалар бергә укытыла торган башлангыч мәктәпләрнең әһәммиятен искә төшерү хакына истәлекле көн.

• Фәлистыйн милли идарәсе — Фәлистыйн тоткыннары көне (исп. Día del Preso Palestino).^[12]
• Япония — Балаларны яклау көне (яп. 少年保護デ).^[13]

Киң вакытлы халыкара чаралар

Вакыйгалар

• 1895 — Япон-кытай сугышы тәмамлана.
• 1856 — Квебек Канаданың башкаласы буларак игълан ителә.
• 1941 — Икенче бөтендөнья сугышыннан Югославия гаскәрләре чыга.
• 1980 — Көньяк Родезия исеме Зимбабвега үзгәртелә.
• 2005 — Россия Федерациясенең Красноярск крае һәм / Эвенк автономияле округын берләштерү буенча референдум уза.
• 2018 — Казан составына 4 торак пункт (Званка, Кошчак, Иске Кошчак һәм Царево) кертелә.^[14]

Туулар

Шулай ук карагыз: Төркем:17 апрель көнне туганнар

• 1805 — Лев Пушкин, Россия империясе гаскәре хәрби офицеры.
• 1849 — Вильям Руфус Дей,
• 1850 — Георгий Шебуев,
• 1860 — Александр Бодров,
• 1874 — Михаил Дитерихс,
• 1886 — Иоасаф,
• 1889 — Фердинанд Лая,
• 1892 — Василий Добромыслов,
• 1896 — Палладий,
• 1901 — Василий Бурков,
• 1901 — Константин Шилкин,
• 1901 — Шиһабетдин Шәһәр, әдәбият белгече, язучы.
• 1906 — Кәшфи Басыйров, татар язучысы.
• 1907 — Георгий Яшин,
• 1908 — Гертруд Вестерманн,
• 1913 — Габделәхәт Каһһәров,
• 1915 — Регина Казарян,
• 1916 — Владимир Булыгин,
• 1916 — Сиримаво Бандаранаике, Шри-Ланка премьер-министры.
• 1922 — Юрий Белостоцкий,
• 1924 — Әкрам Вәлиев, Бөек Ватан сугышы чоры Кызыл Гаскәре укчылар бүлекчәсе командиры, Советлар Берлеге каһарманы.
• 1924 — Пётр Исаев,
• 1925 — Мәҗит Рәфыйков, татар язучысы.
• 1928 — Бату Мулюков, композитор.
• 1932 — Николай Индюхов,
• 1938 — Лариса Башкирова,
• 1945 — Юрий Нивин,
• 1951 — Александр Петров,
• 1954 — Татьяна Воропаева,
• 1957 — Гөлчирә Бәдретдинова,
• 1961 — Валерий Тургай,
• 1968 — Валерия,
• 1972 — Дмитрий Ячанов,
• 1984 — Илья Мокрецов,
• 1984 — Мария Никитина,
• 1991 — Самирә Әфәнди,

Вафатлар

Бенджамин Франклин

Шулай ук карагыз: Төркем:17 апрель көнне вафатлар

• 1515 — Миңлегәрәй I, Кырым ханлыгы ханы.
• 1790 — Бенджамин Франклин, АКШ мәгърифәтчесе, дәүләт эшлеклесе, галим.
• 1818 — Нигъмәт Ибраһимов,
• 1927 — Николай Колотинский,
• 1938 — Абдул-Кәрим Җамалетдинов,
• 1938 — Сөләйман Идрисов,
• 1942 — Жаң-Баптист Перең,
• 1942 — Николай Александров,
• 1949 — Александр Порай-Кошиц,
• 1954 — Винценты Лютославский,
• 1959 — Владимир Никитин, ВКП(б) фирка эшлеклесе.
• 1966 — Мәсгут Шәрифуллин, татар язучысы.
• 1976 — Николай Воронин,
• 1976 — Һенрик Дам,
• 1984 — Ибнеәмин Альбетков, Бөек Ватан сугышы чоры Кызыл Гаскәре укчылар батальоны командиры, Советлар Берлеге каһарманы.
• 1986 — Георгий Смородин,
• 1987 — Григорий Коновалов,
• 1988 — Александр Егоров,
• 1993 — Тургут Өзал,
• 1994 — Роҗер Волкотт Сперри,
• 1997 — Әскад Мөхтәр,
• 1998 — Мәрьям Вәлиева, беренче татар тракторчы-кызлардан берсе.
• 2000 — Рифкать Янекәев,
• 2004 — Рәхмәт Шәймәрдәнов,
• 2007 — Ренат Суфиев (Роман Солнцев), язучы.
• 2008 — Анатолий Сластунин,
• 2009 — Олег Лобов, Бөек Ватан сугышы ветераны, туган якны өйрәнүче, казаклыкны тергезүче.
• 2011 — Владимир Матросов,
• 2014 — Габриэль Гарсиа Маркес, Колумбия язучы-прозаигы, журналист, матбагачы һәм сәяси эшлекле.
• 2019 — Ирина Бржевская,

Дини бәйрәмнәр һәм истәлекле даталар

Исем бәйрәмнәре

Шулай ук карагыз

Искәрмәләр

1. (рус.) День победы над контрреволюцией на Кубе
2. (исп.)Día del Malbec, Diario Los Andes 2013 елның 18 апрель көнендә архивланган.
3. (фр.) Journée mondiale 17 avril
4. (ингл.) 2Camels.com 2012 елның 15 апрель көнендә архивланган.
5. (ингл.) FLAG DAY PARADE
6. (ингл.) In 1954 the Italian Historical Society of America was successful in having April 17 proclaimed Verrazzano Day by Mayor Robert Wagner. This was followed in 1957 when Governor Harriman presented the first proclamation from the State of New York. 2018 елның 13 март көнендә архивланган.
7. (порт.) 17 de Abril – Dia do Lojista de CD. 2016 елның 5 март көнендә архивланган.
8. (фр.) Fédération PDGFrance
9. (ингл.) Iraq Observes FAO Day on April 17 2013 елның 7 ноябрь көнендә архивланган.
10. (рус.) День противопожарной службы Республики Kазахстан — 17 апреля. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2010
11. (төр.) 17 Nisan Köy Enstitüleri günü'nde
12. (исп.) El Día del Preso Palestino se celebra el 17 de abril
13. (рус.) Живые драгоценности. 100 лет подвигу. Нелегальные иммигранты. Редкая болезнь. День защиты детей в Японии. 1tv.ru. әлеге чыганактан 2012-05-27 архивланды. 2012-04-18 тикшерелгән.
14. https://kazanfirst.ru/news/463077

Милади тәкъвим буенча ел көннәре (проект)
Гыйнвар	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31
Февраль	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29
Март	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31
Апрель	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30
Май	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31
Июнь	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30
Июль	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31
Август	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31
Сентябрь	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30
Октябрь	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31
Ноябрь	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30
Декабрь	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31