1 апрель

1 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның беренче көне. Ел ахырына кадәр 274 көн кала.

← апрель →
Дш	Сш	Чш	Пҗ	Җм	Шм	Як
	1	2	3	4	5	6
7	8	9	10	11	12	13
14	15	16	17	18	19	20
21	22	23	24	25	26	27
28	29	30
2025 ел

Дөнья тарихында бу көн:

Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар

2001 елгы Көлке көненә багышланган Копенгаген метрополитены төзелеш эшләрендә дәвамында килеп чыккан вәзгыять, Дания.

Файл:First Release by EOKA.gif

Кипр милләтчеләре оешмасы (en) тараткан беренче листовкасы.

2 Регент-капитаннары (it) утыртыла торган тәхете, Сан-Марино.

2012 елда АКШның
Питтсбург (en) шәһәрендә урнашкан Четэм университетында (en) узган Ашый алырлык китаплар фестивале (en) сурәте, Пенсильвания штаты.

Ассириялыларның (en) Яңа ел бәйрәме (en).

1997 елгы Көлке көнендә үзенең республика булуын игълан иткән Вильнюсның Уҗупис (lt) районының конституциясе, Литва.

1572 елда Брилле шәһәрен азат итү (nl), Нидерланд патшалыгы.

Киотода Мияко Одори (ja) традицион бию фестивале, Япония.

Халыкара

• Бөтендөнья мәгариф, фән һәм мәдәният оешмасы - Халыкара кошлар көне (рус. Международный день птиц).

Милли

• Иран — Ислам Җөмһүрияте милли көне (ингл. Islamic Republic Day, фар. fa:روز جمهوری اسلامی).

1979 елгы референдум (en) хакына.

• Кипр — Кипр милли бәйрәме (ингл. Cyprus National Day, грек. Εθνική Επέτειος).^[1][2]

Греция белән берләштерү (ru) яклы Файл:EOKA.jpg Кипр Милләтчеләренең Азатлык Оешмасы (en) 1955 елның 1 апрель көнендә Бөекбритания хәрби көчләренә, британ яклы грек асыллы киприотларга һәм этник төрекләргә каршы башлаган кораллы көрәш һәм соңрак аны туктату 1960 елның 16 августында илнең азатлыгына ирешүгә юл ача.
Грек милләтчеләренең Цюрих килешүләрендә (en) килешенгән мәсләкләрне соңрак бозу аркасында 1974 елда Төркия гаскәрләре ярдәмендә утравның төньягында Төньяк Кипрның Төрек Җөмһүрияте оештырыла.

• Сан-Марино — Җитәкчелек итүче капитаннарны тәхеткә утырту мөрәсиме (итал. Cerimonia di insediamento dei capitani reggenti), елга ике тапкыр узучы чара, милли бәйрәм дәрәҗәсендә.
• Таиланд — Җәмгыяви хезмәт көне (тай. วันข้าราชการพลเรือน, ингл. Civil Service Day).

Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре

• Көлке көне һәм бәйле бәйрәмнәре:
  • Ашый алырлык китаплар көне (ингл. Edible Book Festival).
  • Казылма ягулык чыганакларына бәйле булган ахмаклар көне (ингл. Fossil Fools Day).
  • Халыкара эштә кызык табу көне (ингл. International Fun at Work Day).^[3]
  • Литва / Вильнюс -Уҗупис республикасы көне (ингл. Užupis Day).
• Ассириялылар (en) - Ассириялы Яңа ел бәйрәме (ингл. Kha b-Nisan).
• Нидерландлар / Көньяк Голландия провинциясе — Известь төне (нид. Kalknacht), Брилле шәһәрен 1572 елында испанлылардан азат итү көне (nl).
• Польша - Су чисталыгы атналыгы (пол. Tydzień Czystości Wód башлана.^[4]
• Төркия - Яман шеш авыруы белән көрәшү атналыгы (төр. Kanserle savaş haftası башлана.^[5]
• Һиндстан / Файл:Seal of Orissa.gif Одиша (en) штаты — Одиша штаты көне (ингл. Odisha Day, Ошибка скрипта: Функции «lang_xx_inherit» не существует.).
•  Япония / Киото — Мияко одори (яп. 都をどり), яки Борынгы башкала биюләре, язгы бию фестивале башлана - гейшаларының (en) сәнгать осталыгына багышланган.

Киң вакытлы халыкара чаралар

Вакыйгалар

Nescafé

• 1808 — Александр I Финляндиянең Русиягә «мәңгелеккә» кушылуын игълан итә.
• 1937 — Бирма Һиндстаннан аерыла.
• 1938 — Nescafé каһвәсе җитештерелеп сатыла башлый.
• 1980 — Түбән Камада «Мунча ташы» театры оештырыла.
• 1995 — Русиянең Беренче каналы оеша.
• 2003 — «Air France» авиаширкәтенең приватизациясе турында игълан ителә.
• 2009 — Албания һәм Хорватия НАТОга кушылалар.

Туулар

Шулай ук карагыз: Төркем:1 апрель көнне туганнар

• 1809 — Николай Гоголь, рус язучысы.
• 1810 — Виктор Савельев, нумизмат, археолог.
• 1815 — Отто фон Бисмарк (Otto von Bismarck), алман дәүләт эшлеклесе.
• 1856 — Алексей Зайцев, геолог.
• 1860 — Сергей Реформатский, органик химия белгече, профессор.
• 1865 — Рихард Адольф Жигмонди, физик, уйлап табучы, химия өлкәсендә Нобель премиясе иясе.
• 1871 — Николай Поликарпов, православие дин эшлеклесе, әрхәрәй.
• 1873 — Сергей Рахманинов, рус композиторы, зур оста-пианист һәм дириҗёр.
• 1890 — Михаил Агарков, хокук белгече, профессор.
• 1893 — Тыныш Осып, чирмеш теле белгече, язучы, драматург, укытучы, тәрҗемәче.
• 1900 — Владимир Рябов, агроном һәм тәрҗемәче.
• 1902 — Мария Полидури,
• 1905 — Георгий Смородин,
• 1915 — Семён Ларионов, Советлар Берлеге каһарманы.
• 1918 — Мөнир Мазунов, татар шагыйре.
• 1919 — Җозеф Мөрри, табиб, профессор, Физиология һәм медицина өлкәсендә Нобель премиясе иясе.
• 1920 — Аза Аминтаева,
• 1920 — Тосиро Мифунэ, япон киноактеры.
• 1922 — Әгъзам Фәттах, пианиночы, көйязар.
• 1924 — Алексей Дедков, геоморфолог, профессор.
• 1924 — Константин Петров,
• 1924 — Равилә Борнашева, табиб.
• 1925 — Нургыйса Тлендиев (1925-1998), казакъ композиторы.
• 1926 — Нәсимә Җиһаншина, актриса.
• 1927 — Булат Баишев, тау инженеры, профессор.
• 1930 — Хорен Абраһамян, әрмән актеры, режиссер.
• 1931 — Гизетдин Иргалин,
• 1933 — Клод Коен-Таннуҗи, Физика өлкәсендә Нобель премиясе иясе.
• 1935 — Роберт Әхмәтҗанов, татар шагыйре.
• 1937 — Ривнер Ганиев, инженер-механик, галим.
• 1938 — Газыйм Идрисов, ветеринария патологоанатомы.
• 1942 — Иван Казанков,
• 1944 — Леонид Серёгин,
• 1947 — Рөстәм Габдриев,
• 1949 — Ринат Харисов,
• 1949 — Сергей Тюфяков,
• 1953 — Рифат Исләев, икътисадчы, профессор.
• 1954 — Ринат Мурзин,
• 1956 — Азамат Гыйләҗев,
• 1957 — Хисмәт Юлдашев, башкорт шагыйре.
• 1958 — Фәрит Сафуанов,
• 1961 — Сьюзан Бойл, шотланд җырчысы.
• 1962 — Ризидә Фәхруллина, актриса.
• 1964 — Иван Стилиди,
• 1966 — Аленка Зупанчич,
• 1967 — Павел Семёнов, футболчы.
• 1968 — Альберт Сәйфуллин,
• 1969 — Николай Талеев,
• 1972 — Римма Амангилдина,
• 1974 — Михаил Бесчастных, футболчы.
• 1986 — Виктор Саникидзе, баскетболчы.
• 1986 — Марат Сәгыйрев, футболчы.
• 1987 — Игорь Смыгин, баскетболчы.
• 1988 — Җастин Азеведо, хоккейчы.
• 1996 — Руслан Сәләхетдинов, футболчы.

Вафатлар

Шулай ук карагыз: Төркем:1 апрель көнне вафатлар

• 1252 — Джованни Плано Карпини, сәяхәтче.
• 1867 — Виктор Варенцов, педагог, халык иҗатын җыючы.
• 1876 — Николай Демерт,
• 1899 — Петр Ширяев, инкыйлабчысы, народник, журналист.
• 1906 — Коста Хетагуров (Хетæгкаты Къоста), осетин әдәбиятына нигез салучы.
• 1918 — Гафур Коләхмәтов, татар драматургы.
• 1918 — Нигяр ханым,
• 1918 — Павел Ренненкампф, алман чыгышлы рус хәрби башлыгы.
• 1937 — Евгений Вотчал, ботаник, уйлап табучысы.
• 1943 — Фәрдетдин Сәхәбетдинов,
• 1944 — Шәрифҗан Казанбаев, Бөек Ватан сугышы чоры Советлар Берлеге каһарманы, десантчы.
• 1968 — Лев Ландау, Физика өлкәсендә Нобель премиясе лауреаты.
• 1979 — Владимир Иоффе, микробиолог, иммунолог.
• 1981 — Агния Барто,
• 1996 — Александру Диордица, совет фирка-дәүләт эшлеклесе, МССР министрлар шурасы рәисе.
• 1997 — Василий Матвеев, мари совет дәүләт эшлеклесе.
• 1997 — Николай Байтирәков, ар телендә иҗат иткән язучы, шагыйрь, тәрҗемәче.
• 2002 — Павел Кормунин, театр һәм кино артисты.
• 2005 — Гөлшат Зәйнашева, Тукай бүләге лауреаты, шагыйрә.
• 2012 — Артур Сурин,
• 2021 — Евгений Чиглинцев,
• 2021 — Исаму Акасаки,

Искәрмәләр

1. (ингл.) Bank Holidays in Cyprus during 2014 2014 елның 17 июль көнендә архивланган.
2. (ингл.) Cyprus Public Holidays
3. (исп.) Empresas se suman al Día de la Diversión en el Trabajo para promover los beneficios del humor entre sus empleados
4. (пол.) Tydzień Czystości Wód(үле сылтама) – Polski Portal Ekologiczny.
5. (төр.) Kanserle savaş haftası 2014 елның 4 февраль көнендә архивланган.

Милади тәкъвим буенча ел көннәре (проект)
Гыйнвар	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31
Февраль	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29
Март	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31
Апрель	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30
Май	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31
Июнь	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30
Июль	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31
Август	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31
Сентябрь	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30
Октябрь	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31
Ноябрь	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30
Декабрь	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31