İnsanlara hürriyet, milletlere istiklal!

“İnsanlara Hürriyet, Milletlere İstiklal!” (Azerice: İnsanlara hürriyət, millətlərə istiqlal) söylemi, Azerbaycan'ın milli kurtuluş hareketi liderlerinden Mehmet Emin Resulzade tarafından ortaya atılan bir slogan ve felsefesidir.^[1] Bu söylem, özgürlük ve bağımsızlık için mücadele eden insanlara moral ve cesaret vermek amacıyla kullanılmıştır. İlk kez 1918 yılında, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin ilan edilmesi sırasında kullanılmıştır.^[2]

Mehmet Emin Resulzade, Azerbaycan'ın milli kurtuluş hareketi liderlerinden biriydi ve ülkesinin Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını savunuyordu. "İnsanlara Hürriyet, Milletlere İstiklal!" sloganı, Azerbaycan'ın bağımsızlık mücadelesinde çok önemli bir yer tuttu ve bugün hala Azerbaycan'ın milli kimliği için önemli bir sembol olarak kabul ediliyor.^[3]

Sloganın ilk bölümü olan, "insanlara hürriyet" ifadesi, bireylerin özgürlüğüne atıfta bulunmaktadır. Bu ifade, insan haklarına ve özgürlüklerine saygı duyulması gerektiğini vurgular. Herkesin, inançlarına, düşüncelerine ve fikirlerine saygı duyulması gerektiği anlamına gelir. Bu ifade, bireysel özgürlükleri savunmanın yanı sıra, aynı zamanda toplumun tüm kesimlerine, farklı etnik ve dini gruplara aynı hakları sağlama gerekliliğini de vurgular.

Sloganın ikinci bölümü olan "milletlere istiklal" ifadesi ise, 20. yüzyılın başlarında, özellikle de sömürgeci güçlerin hakimiyeti altında yaşayan ülkelerde bağımsızlık hareketlerinin yaygınlaşması sırasında sık sık kullanılmıştır. Bu ifade, her milletin kendi kaderini tayin hakkına sahip olması gerektiğini vurgulamaktadır. Yani, her milletin kendi kendini yönetme hakkı olduğu anlamına gelir. Sömürgecilik karşıtı bir duruş sergileyen bu ifade, ezilen ulusların bağımsızlığına da vurgu yapar.

Bu söylem, özellikle günümüzde hâlâ birçok ülkede demokrasi ve özgürlük mücadelesinin devam ettiği düşünüldüğünde, önemlidir. İnsan haklarına saygı göstermek ve herkesin eşit haklara sahip olduğunu kabul etmek, modern bir demokrasinin temelidir. Aynı şekilde, her milletin kendi kaderini tayin hakkına sahip olması, uluslararası ilişkilerde adil bir yaklaşımın kabul edilmesi gerektiğini vurgular.

Sonuç olarak, "İnsanlara Hürriyet, Milletlere İstiklal!" sloganı, bireysel özgürlükleri ve ulusların bağımsızlığını savunan bir duruş sergiler. Bu söylem, insan haklarına saygı ve demokratik bir toplumun inşası için önemli bir ilke olarak kabul edilmelidir.

Ayrıca bakınız

• Mehmed Emin Resulzâde'nin Azerbaycanlılara seslenişi

Kaynakça

1. Akpınar, Yavuz; Yıldırım, İrfan Murat; Çağan, Sabahattin (1990). AZERBAYCAN CUMHURiYETi (Keyfiyet-i teşekkülü ve şimdiki vaziyeti). İstanbul: İrfan Yayıncılık. s. 11. 
2. "Sobiad Atıf Dizini - Anasayfa". atif.sobiad.com. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
3. MURADOV, Nazım (2019). "Mehmet Emin Resulzade'nin "İnsanlara hürriyet, milletlere istiklal!" söyleminin analiz denemesi" (PDF), Sayı: 8/3. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi. ss. 1524-1547. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.