Sabancı Üniversitesi, 1999 yılında İstanbul'da kurulmuş bir vakıf üniversitesidir.
1994 yılında Sabancı Vakfı önderliğinde Sabancı topluluğu tarafından kurulma kararı alınmış, Ekim 1999'da Türkiye'de liberal bilimler tarzı eğitim veren ilk yükseköğretim kurumu olarak öğretime başlamıştır.
Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Sanat ve Sosyal Bilimler Fakültesi ve Yönetim Bilimleri Fakültesi olmak üzere üç fakülte bulunan üniversite 1.353.000 m²'lik bir arazi üzerine kuruludur ve her fakültede lisans, yüksek lisans ve doktora programları bulunmaktadır.[7][8] Üniversite bünyesinde 12 lisans ve 52 lisansüstü, 17 doktora programı bulunmaktadır.[9]
Üniversite, 1998 yılında, Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı'na (EFQM) üye olmak için başvurmuş ve bir hafta içerisinde kabul edilmiştir. Türkiye'den başvuru yapan ve kabul edilen ilk üniversite olmuştur.[10]
Disiplinlerarası bir eğitim modeli benimseyen Sabancı Üniversitesi, öğrencilerin farklı disiplinlerden dersler almasını sağlamaktadır.[11]
2020 yılında Times Higher Education'a dergisi sıralamasında en iyi 10 Türk üniversitesi sıralamasında 2. sırada yer almıştır.[12] 2025'te ise dünya genelinde ilk 400, Türkiye'de ise 1. sırada yer almıştır.[13]
Sabancı Üniversitesi'nde uygulanan sistem gereği, tüm öğrenciler ilk sene bir çekirdek ders grubuna dahil edilmektedir. En erken birinci, en geç ikinci akademik yılı sonunda programlarını seçebilmektedirler.[14]
Sabancı Üniversitesi'nin kurulum süreci, yükseköğretim kurumlarının kurulup işletilmesi hakkının özel vakıflara da tanınmasıyla beraber başladı. Sabancı Topluluğu, Hacı Ömer Sabancı Vakfı önderliğinde, Sabancı Üniversitesi'nin kuruluş kararını 1994 yılında aldı. Ağustos 1995'te, 22 değişik ülkeden, çeşitli üniversite, bilim merkezi ve disiplinlere mensup 50'nin üzerinde bilim insanı, araştırmacı, öğrenci ve iş insanı İstanbul'da düzenlenen arama konferansında bir araya geldi.[15] Konferans salonunda, kurulacak üniversitesinin felsefesinin "Birlikte yaratmak ve geliştirmek" olması kararlaştırıldı. Bu konferansı, öğrenci eğilimleri araştırmaları ile desteklenen tasarım komitelerinin çalışmaları ve oluşan akademik programlar izledi. Sabancı Üniversitesi'nin kuruluşuna izin veren kanun, 5 Haziran 1996 tarihinde yasalaştıktan sonra, 31 Temmuz 1997'de Üniversite kampüsünün temeli atıldı. Üniversite, Ekim 1999'da ilk öğrencilerini kabul ederek öğretime başladı.
Sabancı Üniversitesi kuruluş ilkeleri doğrultusunda öğrencilerinin disiplinlerarası bir eğitim görmeleri amaçlanmış, okulun akademik yapısı da buna göre tasarlanmıştır. Sabancı Üniversitesi 3 fakülte ve 1 dil okulundan oluşmaktadır. Bunlar;
Sabancı Üniversitesi, Türkiye'de program seçme özgürlüğü sunan ilk üniversite olmuştur.[16] Üniversitede öğrenim görmek isteyen olan öğrenciler, üniversite giriş sınavı sonucuna göre tercihini yaparken "bölüm" değil, fakülte ve fakülte gruplarından seçim yaparlar.
Üniversitede okumaya hak kazanan öğrencilerin iki yıllık Temel Geliştirme Programı'na başlayabilmeleri için üniversitenin İngilizce yeterlik sınavına girerek yeterlilik almaları ya da TOEFL IBT, CAE, CPE, FCE, KPDS, ÜDS, PTE Akademik, YDS, ELAE sınav başarısını ibraz etmesi gerekmektedir. Diğerleri ise, İngilizce hazırlık sınıfını başarıyla tamamladıktan sonra Temel Geliştirme Programı’na devam etmeye hak kazanmaktadır.
Öğrenciler, ek bir sınava girmeden 12 program arasından kendi diploma alanını belirlemektedir. Sabancı Üniversitesine giriş yapılmış fakültenin içerisinde, birinci sınıfı tamamlayan öğrenciler; lisans diploma programı bildirimi yapabilirler. Giriş yapmış oldukları fakülteden başka bir fakültedeki programı da belirli puan kriterleri çerçevesinde seçebilirler.
Sabancı Üniversitesinde eğitim veren akademik personelin %85'i, doktora derecelerini yurt dışında tamamlamıştır. Tam zamanlı olarak, üniversitede, 350’ye yakın öğretim üyesi görev alır. Öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı 20’nin altındadır.
Sabancı Üniversitesi öğretim üyeleri ve araştırmacıları tarafından 2000 yılından itibaren tüm bilimsel yayın türlerinde 9000’e yakın yayın yayımlanmıştır.^ 2023 yılında öğretim üyesi başına yayın sayısı yaklaşık olarak 3’tür. Üniversitenin 2024 yılı Temmuz ayı itibariyle sahip olduğu aktif patent ailesi üyesi sayısı 364’tür.
Bireysel ve Akademik Gelişim Merkezi, Sabancı Üniversitesi öğrencilerinin üniversite süresince bireysel ve akademik yönden geliştirmek amacıyla kurulmuştur.
Yönetici Geliştirme Birimi (EDU), programlarını ulusal ve uluslararası düzeyde çalışan akademisyenler, yöneticiler, danışmanlar, uzmanlar, yönetici geliştirme kuruluşları ve üniversitelerden oluşan iş birliiğyle tasarlayarak, aktarılan birikimin Türkiye'deki yönetim ve iş dünyasına uyarlanması esas alan bir birimdir.[22]
1999 yılından bu yana, Toplumsal Duyarlılık Projeleri dersi tüm öğrenciler için zorunlu ders olarak belirlenmiştir. Üniversite ayrıca diğer üniversite öğrencilerinin de katılabileceği sosyal sorumluluk projeleri düzenler.[23]
Bu birim özellikle Bireysel ve Akademik Gelişim Merkezi olmak üzere diğer tüm birimler ile işbirliği içinde çalışmaktadır. Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) kurallarına uygun bir biçimde özel gereksinimli öğrencilere akademik süreçlerinde destek sağlayıp, ek çalışma düzenlemelerinin belirlenmesine destek olur.[24]
Sabancı Üniversitesi bünyesinde, girişimcilik ve yenilikçiliği teşvi amacıyla öğrencilere şirket kurma ve fikirlerini hayata geçirme konusunda destek sağlamayı amaçlayan SUCool Girişimcilik Merkezi ve İnovent fonu kuruldu. Merkezde, 15 aktif İnovent portföy firması yer almaktadır.[25]
Sabancı Üniversitesi, birden fazla araştırma merkezine ve foruma sahiptir. Bu merkezler ve forumlarda, geleceği şekillendirecek ölçütlerde araştırmalar yürütülür.[26][27]
Sabancı Üniversitesi'nin ana kampüsü, İstanbul'un 15 km doğusunda, Tuzla'da yer almaktadır. 1.353.000 m²[28] alanı kaplayan kampüs üç bölümden oluşmaktadır. Kampüsün en üst tarafında yurtlar, sağlık merkezi, iletişim merkezi ve fakülte üyelerinin lojmanları bulunmaktadır. Kampüste 6500 kişi kapasiteli bir amfitiyarto mevcuttur.[29] Kampüsün ortasında ters bir U şeklinde fakülteler, rektörlük ve üniversite merkezi konuşlandırılmıştır. Kampüsün sol altında spor salonu, gösteri merkezi, futbol sahası, göl ve koşu pisti yer almaktadır. Ayrıca üniversite merkezinde 900 kişilik kapasitede kafeterya yer almaktadır. Ayrıca, yemek alternatifleri sunan çok sayıda kafe kampüste hizmet vermektedir.
3000'e yakın kapasitesi bulunan yurtlardaki her odada banyo, internet bağlantısı, telefon, çalışma masası ve her öğrenci için dolap bulunmaktadır. Erkekler ve kadın öğrenciler aynı binada bulunabilmektedir, yurtlar cinsiyetlere göre ayrıştırılmamıştır. Buna ek olarak, engelli öğrenciler için de yurt olanakları bulunmaktadır. Ayrıca öğretim üyeleri için 192 ünite lojman bulunmaktadır.[30]
Bilgi Merkezi, öğretim görevlilerinin, öğrencilerin, personelin ve mezunların bilgi ve belge edinme ihtiyaçlarını karşılar. Tüm kurumlara, kuruluşlara ve şahıslara açık hizmetler ve erişim sunan merkez aynı zamanda bilim, endüstri, sanat ve kültür alanlarında yürütülen çalışma ve araştırmaların da ilerlemesine yardımcı olmaktadır. 600 kişilik kapasiteye ve 300.000 kitaplık raf alanına sahip 9.432 metrekarelik alanda bulunan merkez, elektronik ekipmana sahip çalışma kabinlerine ve çok fonksiyonlu odalarla hizmet vermektedir. Toplam 480 internet erişim noktası bulunan bilgi merkezi, haftanın yedi günü açıktır.[31]
Collaboration Space bünyesinde bulunan 3D yazıcılar, 3D tarayıcılar, sanal gerçeklik ekipmanları, elektronik ekipmanlar, müzik stüdyosu, prototipleme araçları ve donanım gereçleri bulunur.[32]
Sabancı Üniversitesi Gösteri Sanatları Merkezi’nin (SGM), 912 seyirci kapasitesine sahiptir. Merkezde ses yalıtımlı müzik kayıt stüdyosu, prova salonu, kulisler ve sahne aksesuarları için bir depo alanı da bulunmaktadır. 4.905 metrekarelik alana sahip olan merkez; kongre, konferans ve seminerlere ev sahipliği yapmaktadır.[33]
Kampüste yer alan kapalı spor merkezinde; 1200 seyirci kapasiteli bir ana basketbol ve voleybol sahası, 3 squash kortu, 1 aletli jimnastik, 2 aerobik ve 1 tenis kortu, 1 masa tenisi salonu ve dağcılık için kullanılan 1 tırmanma duvarı bulunmaktadır.[34]
Tamamıyla öğrenciler tarafından kurulan ve yönetilen demokratik yapaılar olarak belirlenen 50’den fazla öğrenci kulübü, sanattan spora teknolojiden sürdürülebilirliğe birçok alanda etkinlik ve faaliyet göstermektedir.[35]
Offtown Festival, tamamen öğrencilerden oluşan bir komitenin tüm organizasyonunu üstlendiği ve üniversitedeki öğrenci kulüplerinin desteği ile 2001 yılından itibaren gerçekleştirilen öğrenci etkinliğidir. Bu festivale okul öğrencisi olmayan kişiler de katılabilmektedir.[36]
Sabancı Üniversitesi’nde haftanın yedi günü 24 saat hizmet veren bir kampüs Sağlık Merkezi bulunmaktadır. Tesiste tıbbi ekipmanlar ve tam donanımlı bir ambülans bulunmaktadır.
Sabancı Üniversitesi Onursal Başkanı merhum Sakıp Sabancı'nın onuruna, her yıl sosyal bilimler alanında Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülleri verilmektedir.[37]
Sakıp Sabancı’nın vasiyetindeki kriter ve konu kapsamı içinde kalınarak 2006 yılından itibaren “Türk ve İslam Sanatı, Türkiye’nin Tarihi, Ekonomisi, Sosyolojisi’’ alanında Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülleri düzenlenmektedir. Sakıp Sabancı Anma Töreni ile 2015 yılında birleştirilerek “Sakıp Sabancı Uluslararası Araştırma Ödülleri ve Anma Töreni” olarak yeniden adlandırılmıştır.
Sabancı Üniversitesi, "Geleceğe Söz Ver Burs Programı" ile öğrencilere farklı burs imkanları tanımaktadır. Sabancı Üniversitesi’ndeki lisans ve yüksek lisans dahil 5300 öğrencinin %58’i tam ve yarım burs başta olmak üzere çeşitli burs olanaklarından yararlanmaktadır.
Burs alan öğrenciler üniversite lisans programlarında normal öğrenim süresi boyunca öğretim ücreti muafiyetleri ve 2-4 kişilik yurt odalarında ücretsiz konaklama hakkına sahip olmaktadırlar. Yemek, ders kitabı ve diğer giderlerinin karşılanması gibi amaçlarla her eğitim yılında 9 ay boyunca aylık nakit destek almaktadırlar.[38][39]
2024 itibarıyla Sabancı Üniversitesi, 18.747[40] mezun vermiştir. Sabancı Üniversitesi'nin bugüne kadar verdiği mezunların %86'sı iş hayatına geçmişken, %10'u ise eğitimlerini lisansüstü düzeyde sürdürmeyi tercih etmiştir. Sabancı Üniversitesi mezunlarının ilk yıl içinde bir işe veya lisansüstü eğitime yerleşme oranı %97'dir.[41]
Müzenin ilk yapımı, 1925 yılında Mısır Hidiv ailesinden Prens Mehmed Ali Hasan tarafından İtalyan mimar Edoardo De Nari'ye sipariş edilmesiyle başlamıştır. Bina, 1951 yılında Hacı Ömer Sabancı tarafından Hidiv ailesinden satın alınmıştır. Müze’nin bahçesinde yer alan Fransız heykeltıraş Louis Doumas'ın 1864 yapımı at heykeli simgesel bir yapıt olmuş ve “Atlı Köşk" olarak anılmaya başlanmıştır.
İstanbul’un Emirgan semtinde yer alan Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi, Sabancı ailesi tarafından içindeki koleksiyon ve eşyalar ile müzeye dönüştürülmek üzere 1998 yılında Sabancı Üniversitesi'ne bağışlanmıştır. Çeşitli renovasyonlar sonrası 2002 yılında ziyarete açılan müzenin sergileme alanları ayrıca 2005 yılında yapılan düzenleme ile genişletilmiş ve uluslararası standartlara kavuşmuştur. 2024 yılında ise tekrar yenilenmiştir.[42]
Sakıp Sabancı Müzesi, zengin bir hat ve resim koleksiyonunu bünyesinde barındıran ve düzenlediği geçici sergilerle birçok ünlü sanatçının eserlerine ev sahipliği yapan bir sanat müzesidir. "Picasso İstanbul'da" ve "Heykelin Büyük Ustası Rodin İstanbul'da" sergileriyle son yıllarda uluslararası alanda dikkat çekmeyi başarmıştır. Bu ve benzeri sergiler, Müze Müdürü Nazan Ölçer'e etkinlik dalında İstanbul Turizm ödülünü kazandırmıştır.[43]
Günümüzde müze; farklı sanatçıların özel koleksiyonları, eğitim programları, konserler gibi etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır.
İstanbul, Bankalar Caddesi'nde 1913 yılında bir banka şubesi olarak inşa edildikten sonra birkaç kez el değiştirmiş ve 1998 yılında Sabancı Üniversitesi tarafından kullanılmaya başlanmıştır.[44]
Sabancı Üniversitesi, Minerva Han’da çeşitli birimleriyle faaliyetlerine başladıktan sonra tarihi bina içerisinde birçok etkinlik ve çalışmaya ev sahipliği yapmıştır. Bina içerisinde yer alan Kasa Galeri ise 1999 tarihinde açılmış, galeride birçok sanatsal etkinlik düzenlenmiştir.
Sabancı Üniversitesi Altunizade Dijital Kampüs, İstanbul'un Altunizade semtinde açılmış olan bir dijital kampüstür. Kampüste iş dünyası, öğrenciler, girişimciler, profesyoneller ve akademisyenler için çeşitli projelerin üretebileceği ve geliştirebileceği bir altyapıya sahiptir.[45]
Sabancı Üniversitesi Lise Yaz Okulu, Lise öğrencilerine yönelik bir programdır ve katılımcıların çok kültürlü bir ortamda üniversite hayatı deneyimi kazanmalarına yardımcı olmayı amaçlar. 2011 yılından beri sürdürülen programa sekizbinden fazla öğrenci katılmıştır. İki haftalık 3 dönem halinde düzenlenen Lise Yaz Okulu’nda öğrenciler, doğa bilimleri ve mühendislik, sosyal bilimler, sanat, yönetim, başarı ve meslek dahil olmak üzere 50’den fazla üniversite dersi arasından seçim yapabilirler. Öğrenciler iki hafta süre ile hafta içi her gün kayıt oldukları dersler için eğitim alırlar.[46]
Ders dışında spor, sanat, kültür ve eğlence etkinlikleri de bulunmaktadır.
Sabancı Üniversitesi fotoğraf galerileri, üniversitenin Flickr hesabından takip edilebilmektedir.