17 Haziran 2021, saat 11.05'te[1] Onur Gencer, Halkların Demokratik Partisinin İzmir'in Konak ilçesindeki Şair Eşref Bulvarı'nda bulunan[2] il başkanlığı binasına girip tabanca ile ateş açarak parti çalışanı Deniz Poyraz'ı öldürdü.[3]
Arka planı
AKP Hükûmeti; HDP'yi, sık sık PKK ile örgütsel bağlarla suçlarken Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da HDP'li siyasetçileri terörist olarak nitelendirmektedir.[4][5][6] Saldırı, HDP'nin kapatılma davasının aktif olduğu sırada düzenlendi.[7][8]
Saldırının planı ve gerçekleştirilmesi
Olayın faili Onur Gencer, çocukluğundan beri PKK'lı öldürmek için planlar yaptığını, Ocak 2021'de HDP'nin İzmir İl Başkanlığının yerini öğrendiğini ve keşif amaçlı bir İngilizce kursuna kaydolduğunu ifade etti.[9] Mayıs 2021'de Gaziemir İlçe Emniyet Müdürlüğüne bulundurma amaçlı ruhsat başvurusu yapan Gencer, geçici ruhsat başvurusunun onaylanmasından sonra saldırıyı düzenlediği Ruger marka silahı satın aldı.[10] 16 Haziran 2021 tarihinde intihar eden 26 yaşındaki polis memuru hakkındaki paylaşım sonrasında[11] "PKK'lılar" ile karşılıklı olarak hakaret içerikli görüşmelerde bulunduğunu ifade eden Gencer bunun üzerine silahına 10 mermi koyarak saldırıyı gerçekleştirdi. Ayrıca olayların doğaçlama olarak gerçekleştiğini de ifadesine ekledi.[9]
Sonrası
Şüpheliler
HDP Milletvekili Hüda Kaya failin, SADAT tarafından Suriye'de silahlı eğitimden geçirildiğini iddia etti.[12][13] Instagram hesabında Suriye'ye bağlı Menbic'te ve Halep'in çeşitli ilçelerinde çekilmiş silahlı fotoğraflarını yayımladığı görülen Gencer'in ayrıca bozkurt işareti yaparken fotoğrafları olduğu da görüldü.[14][15]
Organize suç örgütü lideri Sedat Peker, olayın Mehmet Ağar tarafından planlandığını, bu saldırıların devamının geleceğini iddia etti.[16]
Deniz Poyraz'ın defni
Poyraz'ın tabutu, Tepecik'teki Mezarlık Müdürlüğünden Poyraz ailesinin Bağkuyu Mahallesi'ndeki evine getirildi.[17] Daha sonra cenaze, törenin yapıldığı Kadifekale Camii'ne götürüldü.[17][18] Cenaze törenine HDP'nin genel başkanları, Mithat Sancar ve Pervin Buldan, TİP Genel Başkanı Erkan Baş, EMEP genel başkanı Ercüment Akdeniz ile İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer de katıldı.[19]
Tepkiler
Siyasetçiler
Türkiye'deki siyasi parti genel başkanlarından Ahmet Davutoğlu, (Gelecek Partisi)[20] Ali Babacan, (DEVA Partisi)[21] Erkan Baş, (TİP)[22] Gültekin Uysal, (DP)[23] Kemal Kılıçdaroğlu, (CHP)[24] Keskin Bayındır, (DBP)[25] Meral Akşener, (İYİ Parti)[26] Muharrem İnce, (Memleket Partisi)[27] Öztürk Yılmaz, (YP)[28] Salihe Aydeniz, (DBP)[25] Temel Karamollaoğlu (Saadet Partisi)[29] saldırıyı kınadı. Ayrıca AK Parti genel başkan yardımcıları Hamza Dağ[30] ile Ömer Çelik[31] de saldırıyı kınadı. TKP de resmî Twitter hesabından yaptığı açıklamada saldırıyı kınadıklarını ifade etti.[32]
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Antalya'da 19 Haziran 2021 tarihinde yaptığı açıklamada "Kim olursa olsun bu ülkenin hiçbir vatandaşının kılına zarar gelmemesi için çalışıyoruz. Yakalanan failin önündeki ve arkasındaki tüm ilişkiler ortaya çıkarılarak en ağır cezayı alacağına inanıyoruz. İzmir’deki provokasyonu kınadık, kınayacağız." ifadelerini kullanmıştır.[33]
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Twitter hesabından yaptığı açıklamada "İzmir'de HDP il binasına yapılan saldırıyı kınıyorum. Saldırgan tarafından öldürülen vatandaşımıza Allah'tan rahmet diliyorum. Türkiye'nin huzurunu bozmaya yönelik bu tür provokasyonların hedefine ulaşması asla mümkün olmayacaktır." dedi.[34]
TBMM Başkanvekili ve Kocaeli Milletvekili Haydar Akar da Twitter'da saldırıyı kınadı.[35]
TBMM AK Parti Grup Başkanı Naci Bostancı da "HDP İzmir İl binasına girilip bir çalışanın kızının katledilmesi olayını şiddetle kınıyorum. Öldürülen genç kızımıza Allah'tan rahmet diliyorum. Mutlaka bu saldırı ve cinayet hassasiyetle incelenecektir." dedi.[36]
AK Parti Genel Başkanvekili ve İzmir Milletvekili Binali Yıldırım Twitter hesabından yaptığı açıklamada "Halkların Demokratik Partisi İzmir İl Binası’ndaki saldırıyı kınıyorum. Böyle bir saldırının huzurun ve demokrasinin kalbi İzmir’imizde yaşanmasından büyük bir üzüntü duyuyorum. Saldırıda hayatını kaybeden Deniz Poyraz’a Allah’tan rahmet, ailesine başsağlığı diliyorum." dedi.[37]
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli Twitter'dan yaptığı açıklamada "HDP'nin İzmir il binasına yapılan saldırı kanlı bir prova, toplumun sinir uçlarını test eden kalleş bir tertiptir." ifadelerini kullandı.[38] Bahçeli, olayın ülkücü harekete karşı yapılan bir provokasyon olduğunu belirtirken ayrıca "HDP'li yöneticilerin, Halk Tv'nin program akışını planlayan ve tahrikleri canlı tutan kişilerin sahip oldukları bilgi, belge ve bulguları derhal adli ve emniyet birimlerine ulaştırmaları şarttır." ifadelerini kullandı.[39]
Adalet Bakanı Abdulhamit Gül kişisel Twitter hesabından yaptığı açıklamada "İzmir’de HDP il binasına yapılan saldırıyı ve cinayeti lanetliyorum. Provokasyonların hedefi karanlıktır, huzursuzluk ve güvensizliktir. Hukuk bu karanlığa asla geçit vermeyecek, olay tüm yönleriyle aydınlatılacaktır." dedi.[36][40]
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Twitter hesabından yaptığı açıklamada "Yaşamını kaybeden gencimize Allah'tan rahmet, ailesine başsağlığı diliyorum. Saldırıyı kınıyorum. Bu ülke çatışmadan, nefretten, kutuplaşmadan, bölünmeden medet umanlara izin vermez, vermeyecek." dedi.[41]
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, kişisel Twitter hesabından yaptığı açıklamada "İzmir'de HDP İl Başkanlığı'na yönelik saldırıda hayatını kaybeden Deniz Poyraz'a Allah'tan rahmet diliyorum. Hukuk devletine ve devlet geleneğimize aykırı, hoşgörü kültürümüze uzak olan bu şiddet iklimine ve yapılan provokasyonlara asla geçit vermeyelim." dedi.[42]
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Twitter hesabından yaptığı açıklamada "HDP İzmir İl Başkanlığı binasında düzenlenen saldırıyı kınıyor, saldırıda hayatını kaybeden vatandaşımıza Allah’tan rahmet diliyorum. İzmir’imiz huzur kentidir. Bu huzura zarar verecek her türlü girişimin karşısındayız." dedi.[34]
Tunç Soyer'in açıklamasından sonra Haziran ayı olağan toplantısının üçüncü oturumunu gerçekleştirmek amacıyla İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi 18 Haziran 2021 tarihinde toplandı. Meclis'te grubu bulunan partiler (CHP, AK Parti, İYİ Parti ve MHP) saldırıyı kınadıklarını bildiren bir metin yayımladılar.[43]
Diğer
18 Haziran 2021 tarihinde 72 ilin baro başkanları saldırıyı kınadıklarını bildiren bir mesaj yayımladılar.[44]
Deniz Poyraz'ın annesi, Poyraz'ın "şehitler kervanına katıldı"ğını ifade ederken babası, "Şehit, hepimizin şehididir. (...) Tayyip ve ekibi elinden gelse tüm Kürdistan'a, Suriye'den Irak'a saldıracak. Kürt halkının mücadelesiyle bunu başaramayacaklar." ifadelerini kullandı.[45]
Kaynakça
- ^ "BASIN AÇIKLAMASI (17.06.2021)". İzmir Valiliği. 17 Haziran 2021. 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
- ^ "HDP İzmir il binasına düzenlenen saldırı hakkında neler biliniyor?". BBC Türkçe. 18 Haziran 2021. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2021.
- ^ "HDP İzmir binasına saldırı: 1 kişi hayatını kaybetti". Deutsche Welle. 17 Haziran 2021. 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
- ^ "Erdoğan says pro-Kurdish HDP's lawmakers, not supporters, are terrorists". Ahval (İngilizce). 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ "'HDP eşittir PKK, eşittir YPG/PYD'". Anadolu Ajansı. 3 Şubat 2019. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2021.
- ^ "Erdoğan'dan HDP'nin 'Kürdistan' açıklamasına tepki: Bu ülkede yeriniz yok". BBC News Türkçe. 2 Mart 2019. 16 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2021.
- ^ "Turkey's pro-Kurdish party says closure case is "political operation"". Reuters. 8 Haziran 2021. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ "Assailant: 'I enrolled in an English course, carried out reconnaissance'". Bianet. 18 Haziran 2021. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Uludağ, Alican (17 Haziran 2021). "HDP saldırganının ilk ifadesi: "Başka kişiler de olsaydı, onlara da ateş açacaktım"". Deutsche Welle. 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
- ^ "Assailant: 'I enrolled in an English course, carried out reconnaissance'". Bianet. 18 Haziran 2021. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ "Genç polis memuru evinde ölü bulundu". Sputnik. 16 Haziran 2021. 16 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
- ^ "HDP'li Kaya: Saldırganın SADAT tarafından Suriye'de silahlı eğitimden geçirilmiş biri olduğunu öğrendik". BirGün. 17 Haziran 2021. 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
- ^ "Hüda Kaya'dan Onur Gencer'i SADAT eğitti iddiası". Cumhuriyet. 17 Haziran 2021. 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
- ^ "HDP binasına saldırıp Deniz Poyraz'ı öldüren Onur Gencer: Kimseyle bir bağlantım yok". Basnews. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ "HDP binasına saldıran Onur Gencer: 'Başka kişiler olsaydı onlara da ateş açacaktım'". Evrensel. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ "Sedat Peker'den HDP saldırısına ilişkin açıklama". Cumhuriyet. 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ a b "Deniz Poyraz laid to rest on the shoulders of the women". Mezapotamya Ajansi. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2021.
- ^ "Deniz Poyraz laid to rest in Buca Kaynaklar graveyard". ANF News (İngilizce). 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2021.
- ^ "Deniz Poyraz uğurlandı... Sancar: Bilinçli bir kaos planı var". Gazete Duvar. 18 Haziran 2021. 20 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021.
- ^ Ahmet Davutoğlu [@Ahmet_Davutoglu] (17 Haziran 2021). "İzmir'de HDP İl Binası'na düzenlenen silahlı saldırıyı kınıyorum. Öldürülen Deniz Poyraz'a Allah'tan rahmet, ailesine başsağlığı dilerim. Şiddet kaybetmeye mahkumdur. İktidar siyasete terör gölgesi düşmemesi için acilen tedbir almalıdır" (X gönderisi). 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – X vasıtasıyla.
- ^ Ali Babacan [@alibabacan] (17 Haziran 2021). "HDP İzmir İl Binasına düzenlenen saldırıyı şiddetle kınıyorum. Saldırıda katledilen Deniz Poyraz'a Allah'tan rahmet, ailesine baş sağlığı diliyorum. Mevcut siyasal şiddet iklimini önlemek, siyasi partilerin ve siyasetçilerin güvenliğini sağlamak hükûmetin sorumluluğundadır" (X gönderisi). 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – X vasıtasıyla.
- ^ Türkiye İşçi Partisi [@tipgenelmerkez] (17 Haziran 2021). "HDP İzmir İl Binası'na yapılan saldırıyı kınıyor, saldırıda yaşamını yitiren Deniz Poyraz'ın yakınlarına ve HDPli dostlarımıza baş sağlığı diliyoruz. İktidarın kirli eylemlerine teslim olmayacağız. HDP'nin yanındayız. Omuz omuza mücadelemizi sürdüreceğiz. #HDPhalktır" (X gönderisi). erkbas tarafından yeniden gönderildi – X vasıtasıyla.
- ^ Gültekin Uysal [@DpGultekinUysal] (17 Haziran 2021). "Hdp İzmir İl Başkanlığına yapılan saldırıyı kınıyorum. Siyasi iklimin şiddet ve terörle enfekte edilme riskini herkes görmeli ve tutum almalı. Ayrıca PKK terörünü masumlaştırmaya çalışan başta Hdp olmak üzere tüm unsurlar terör/şiddetin herkesi vurabildiğini iyi idrak etmeli!" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
- ^ Kemal Kılıçdaroğlu [@kilicdarogluk] (17 Haziran 2021). "HDP İzmir il binasına yapılan saldırıyı lanetliyorum. Hayatını kaybeden Deniz Poyraz'a Allah'tan rahmet, ailesine başsağlığı diliyorum. Bu senaryoyu daha önce yaşadık, bu kez halkımız yutmaz. Uyarıyorum, kimse bu provokasyonlardan medet ummasın!" (X gönderisi). 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – X vasıtasıyla.
- ^ a b Demokratik Bölgeler Partisi [@DBP_GenelMerkez] (17 Haziran 2021). "Baskılarla, gözaltılarla ve tutuklamalarla susturamadıklarını; katliam girişimi ve saldırılarla sonuç alabileceklerini sanıyorlar! Polis ablukasındaki HDP İl binasına silahlı saldırı olabiliyorsa bunun faili bellidir!" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
- ^ Meral Akşener [@meral_aksener] (17 Haziran 2021). "Halkların Demokratik Partisi İzmir İl Başkanlığı'na yönelik saldırıyı kınıyor, hayatını kaybeden Deniz Poyraz'a Allah'tan rahmet, ailesine ve sevenlerine başsağlığı diliyorum. Bulanık suda balık avlama hevesinde olanlar akıllarını başlarına alsınlar" (X gönderisi). 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – X vasıtasıyla.
- ^ Muharrem İnce [@vekilince] (17 Haziran 2021). "HDP İzmir İl Binası'na yapılan saldırıyı kınıyorum. Bu kirli saldırıda yaşamını yitiren Deniz Poyraz'a Allah'tan rahmet, ailesine baş sağlığı diliyorum. HDP'li yurttaşlarımıza taziyelerimi iletiyorum" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
- ^ Öztürk Yılmaz [@ozturkyilmazYP] (17 Haziran 2021). "#DenizPoyraz' a yapılan saldırıyı kınıyorum. Failler acilen yakalanıp yargıya teslim edilmelidir" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
- ^ Temel Karamollaoğlu [@T_Karamollaoglu] (17 Haziran 2021). "HDP İzmir İl Binasına yapılan silahlı saldırıyı şiddetle kınıyor, yaşanan can kaybı nedeniyle başsağlığı diliyorum. Olay tüm yönleriyle aydınlatılmalı, faillere gerekli ceza verilmeli; başta siyasiler olmak üzere herkes şiddeti besleyecek söylem ve davranışlardan vazgeçmelidir" (X gönderisi). 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – X vasıtasıyla.
- ^ Hamza Dağ [@avhamzadag] (17 Haziran 2021). "HDP İzmir İl binasında gerçekleşen saldırı ve cinayeti kınıyorum. Türkiye'nin huzur ve güvenliğini bozmaya yönelik her türlü saldırı ve girişimin karşısında olduk, olmaya devam edeceğiz" (X gönderisi). 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – X vasıtasıyla.
- ^ Ömer Çelik [@omerrcelik] (17 Haziran 2021). "İzmir'de HDP İl binasında gerçekleşen saldırıyı ve cinayeti lanetliyoruz. Türkiye, huzur ve güvenliğini bozmaya çalışan provokasyonlara asla fırsat vermeyecektir. Güvenlik güçlerimiz ve yargı teşkilatı hadiseyi tüm boyutlarıyla açığa çıkaracaktır" (X gönderisi). 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – X vasıtasıyla.
- ^ 17 Haziran 2021 tarihli 18 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. soL Haber Portalı haberi, 17 Haziran 2021 tarihinde erişilmiştir
- ^ "Erdoğan'dan partisine uyarı: Gidenler gitsin…". Sözcü. 19 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021.
- ^ a b "HDP İzmir il başkanlığına saldırıya tepkiler". Independent Türkçe. 17 Haziran 2021. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
- ^ Haydar Akar [@haydarakar] (17 Haziran 2021). "HDP İzmir İl Başkanlığına yapılan saldırıyı şiddetle kınıyor; saldırıda yaşamını kaybeden Deniz Poyraz'ın ailesine ve tüm sevenlerine başsağlığı ve sabır diliyorum" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
- ^ a b "HDP İzmir İl Başkanlığı'na saldırıya tepkiler". Dünya Gazetesi. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
- ^ Binali Yıldırım [@by] (17 Haziran 2021). "Halkların Demokratik Partisi İzmir İl Binası'ndaki saldırıyı kınıyorum. Böyle bir saldırının huzurun ve demokrasinin kalbi İzmir'imizde yaşanmasından büyük bir üzüntü duyuyorum. Saldırıda hayatını kaybeden Deniz Poyraz'a Allah'tan rahmet, ailesine başsağlığı diliyorum" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
- ^ "'HDP'nin İzmir il binasına yapılan saldırı kanlı bir prova, toplumun sinir uçlarını test eden kalleş bir tertiptir'". www.aa.com.tr. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ "Bahçeli'den HDP'ye saldırıyla ilgili açıklama". Sözcü. 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ Abdulhamit Gül [@abdulhamitgul] (17 Haziran 2021). "İzmir'de HDP il binasına yapılan saldırıyı ve cinayeti lanetliyorum. Provokasyonların hedefi karanlıktır, huzursuzluk ve güvensizliktir. Hukuk bu karanlığa asla geçit vermeyecek, olay tüm yönleriyle aydınlatılacaktır" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
- ^ Ekrem İmamoğlu [@ekrem_imamoglu] (17 Haziran 2021). "Yaşamını kaybeden gencimize Allah'tan rahmet, ailesine başsağlığı diliyorum. Saldırıyı kınıyorum. Bu ülke çatışmadan, nefretten, kutuplaşmadan, bölünmeden medet umanlara izin vermez, vermeyecek" (X gönderisi). 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi – X vasıtasıyla.
- ^ Mansur Yavaş [@mansuryavas06] (17 Haziran 2021). "İzmir'de HDP İl Başkanlığı'na yönelik saldırıda hayatını kaybeden Deniz Poyraz'a Allah'tan rahmet diliyorum. Hukuk devletine ve devlet geleneğimize aykırı, hoşgörü kültürümüze uzak olan bu şiddet iklimine ve yapılan provokasyonlara asla geçit vermeyelim" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
- ^ A.Ş, ÜNİBEL. "Haberler | İzmir Büyükşehir Meclisi'nden HDP'ye yapılan saldırı için ortak kınama mesajı". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2021.
- ^ "72 ilin barosundan HDP'ye yapılan saldırıya ortak kınama". Sözcü. 18 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021.
- ^ "Deniz Poyraz'ın anne ve babası: O hepimizin Deniz'i". Mezopotamya Ajansı. 18 Haziran 2021. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2021.